هشدار وزارت بهداشت درباره رشد سوءتغذيه در 5 استان محروم
گروه اجتماعي|مديركل دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت با هشدار نسبت به افزايش سوءتغذيه در استان‌هاي محروم كشور، از كاهش تاثير واكسيناسيون كرونا به دليل تداوم ضعف سيستم ايمني بدن اقشار آسيب‌پذير و دچار سوءتغذيه ابراز نگراني كرد. زهرا عبداللهي، در گفت‌وگو با خبرنگار ايلنا، عامل اصلي گستردگي سوءتغذيه در مناطق محروم كشور را «افزايش ناامني غذايي» دانست و تاكيد كرد كه همزماني تداوم خشكسالي و شيوع كوويد19 در كشور طي دو سال اخير، اقشار آسيب‌پذير را بيش از پيش تحت تاثير قرار داد به اين نحو كه در اين دو سال، نه تنها عده‌اي شغل‌شان را از دست دادند و عده‌اي هم براي حفظ همان شغل ناپايداري كه داشتند، به حداقل‌هاي مزدي و حتي كاهش درآمد رضايت دادند، قيمت مواد غذايي هم افزايش يافت و مجموع اين اتفاقات باعث شد كه سوءتغذيه در مناطق محروم و به خصوص در گروه‌هاي آسيب‌پذير از جمله كودكان كمتر از 5 سال، مادران باردار و نوجوانان افزايش يافته و همچنين كمبود ريزمغذي‌ها و از جمله كمبود آهن، روي، ويتامين آ هم تمام گروه‌هاي سني در اين استان‌هاي كم برخوردار را تحت تاثير قرار دهد.
به گفته عبداللهي، ساكنان 5 استان كشور بيش از ساير استان‌ها درگير سوءتغذيه هستند؛ استان‌هايي كه هم نرخ بيكاري و فقر و محروميت در آنها بالاتر از ساير استان‌هاست و هم، بيش از ساير استان‌ها از تبعات خشكسالي در رنج هستند؛ سيستان و بلوچستان، هرمزگان، كرمان، خراسان جنوبي و خوزستان استان‌هايي هستند كه به گفته عبداللهي، وضعيت بدتري به لحاظ امنيت غذايي دارند و در حالي كه تداوم خشكسالي و نابساماني‌هاي اقتصادي مي‌تواند تبعات ناامني غذايي در اين 5 استان را بيش از آنچه هم‌اكنون هست دامن بزند، عبداللهي با ذكر مصداق‌هايي درباره افزايش سوءتغذيه در گروه‌هاي آسيب‌پذير 5 استان مورد اشاره، به افزايش 5 درصدي شاخص سوءتغذيه در كودكان استان سيستان و بلوچستان اشاره مي‌كند و ضمن تاكيد بر اينكه اين شاخص به دنبال شيوع كرونا و گراني قيمت مواد غذايي طي دو سال اخير، از 7 به 12 درصد رسيده مي‌گويد كه نرخ 12 درصدي سوءتغذيه در كودكان زير 5 سال اين استان، به شكل لاغري، كم‌وزني، كوتاه قدي نمود خواهد يافت. مصداق ديگري كه مورد اشاره عبداللهي است، افزايش 3 درصدي شاخص سوءتغذيه در كودكان كمتر از 5 سال در استان خراسان جنوبي ظرف 4 سال گذشته است كه به گفته وي، اين شاخص از سال 1396 تا سال 1400 از 5 درصد به 8 درصد افزايش يافته است.
عبداللهي تاكيد دارد كه افزايش شيوع سوءتغذيه و كمبود ريزمغذي‌ها در زمان فعلي كه كشور همچنان درگير كروناست از اين جهت موجب نگراني است چون سيستم ايمني بدن فرد داراي سوءتغذيه، از كارايي خوبي برخوردار نيست و بنابراين، فرد دچار سوءتغذيه، بيشتر در معرض ابتلاي كروناست علاوه بر آنكه در صورت ابتلا، كنترل و درمان بيماري در اين فرد دشوارتر خواهد بود چون سيستم ايمني ضعيف، قادر به مقاومت در مقابل ويروس نيست و بنابراين، پاسخ به واكسيناسيون در اين افراد، مطلوب نيست. كاهش دسترسي اقشار آسيب‌پذير به پروتيين حيواني و از جمله گوشت قرمز، گوشت سفيد، تخم‌مرغ، لبنيات و گروه‌هاي غذايي موثر در تقويت سيستم ايمني بدن به دليل گراني قيمت‌ها، هشدار جدي اين مسوول وزارت بهداشت است؛ هشداري كه ضمن آن دولت را خطاب قرار مي‌دهد كه مهار گراني و افزايش قيمت مواد غذايي؛ به خصوص گروه‌هاي تغذيه‌اي مهم در هرم غذايي بايد به فوريت كنترل شود يا حداقل براي اين اقشار كم درآمد، اقلام غذايي حائز اهميت در جدول تغذيه‌اي، با نرخ يارانه‌اي و ارزان توزيع شود. هشدار عبداللهي در اين زمان كه حدود دو ماه از آغاز فعاليت وزير بهداشت دولت سيزدهم مي‌گذرد، از اين جهت مهم است كه وزير بهداشت، در صحبت‌هاي مكرر تاكيد داشته كه از اين پس، پيشگيري در جايگاه ويژه‌اي قرار خواهد گرفت. ايجاد امنيت غذايي يكي از تدابير پيشگيرانه است كه مي‌تواند بار مالي سنگين بابت بيماري‌هاي غير واگير كه چالش اصلي امروز كشور است را كاهش داده و مديريت كند. عبداللهي هم در اين هشدارها تاكيد مي‌كند: « زماني كه افزايش ناامني غذايي و دسترسي به مواد داراي ارزش تغذيه‌اي كم مي‌شود، مردم بايد خودشان را با منابع ارزان‌تر انرژي مثل روغن، نان و برنج و مواد نشاسته‌اي سير كنند. اين باعث افزايش چاقي، ديابت، بيماري‌هاي قلبي و عروقي بيشتر مي‌شود، كما اينكه اين اتفاق هم افتاده و انتظار مي‌رود شيوع بيماري‌هاي غيرواگير هم در شرايط فعلي گراني اقلام غذايي و عدم دسترسي اقتصادي به غذا‌هاي داراي ارزش غذايي بيشتر شود.» ظرف دو سال گذشته، گراني قيمت‌ها، تورم مهار‌گسيخته، متوازن نبودن درآمد اقشار آسيب‌پذير با هزينه‌هاي زندگي و بيكاري اجباري و تحميلي كه طي دو سال گذشته گريبان بسياري از خانواده‌هاي كم‌درآمد را فشرد، يك نتيجه مستقيم دارد؛ ورودي پرجمعيت‌ترين نهادهاي حمايتي كشور؛ كميته امداد و سازمان بهزيستي و همچنين، خيريه‌هايي كه حمايت‌هاي معيشتي از نيازمندان را هم تقبل مي‌كنند بي‌وقفه در حال افزايش است. دو ماه قبل، رييس كميته امداد در گزارشي درباره رشد بي‌سابقه فقر در كشور ظرف دو دهه گذشته، اعلام كرد كه در حال حاضر علاوه بر 2 ميليون و 300 هزار خانواري كه تحت پوشش مستمري ماهانه اين نهاد حمايتي هستند، 500 هزار خانوار هم در نوبت پيوستن به خانواده پرجمعيت «كميته امداد » ايستاده‌اند. هفته‌هاي پاياني تابستان امسال، رييس سازمان بهزيستي كشور هم اعلام كرد كه علاوه بر يك ميليون و 80 هزار خانواري كه در حال حاضر تحت پوشش دريافت مستمري ماهانه اين نهاد حمايتي هستند، 300 هزار خانوار هم در صف طويل پشت‌نوبتي‌ها براي دريافت كمك‌هاي مستمري ايستاده‌اند. ظرف هفته‌هاي گذشته، تلاش‌هاي «اعتماد» براي مصاحبه با مسوولان حوزه حمايت و معيشت كميته امداد به نتيجه‌اي نرسيد و معاون اين نهاد حمايتي، هر بار از گفت‌وگو با «اعتماد» به بهانه شركت در جلسه يا در اختيار نداشتن آمارهاي لازم طفره رفت. به نظر مي‌رسد مشكلات معيشتي اقشار آسيب‌پذير در آن حد به بحران رسيده كه حتي مسوولان اين نهاد حمايتي هم جرات تشريح وضعيت را ندارند.