سيل، باران و آبگرفتگي معابر و خانه‌ها و انسداد جاده‌ها، ايران را محاصره كرد
باز هم غافلگيري؟
گروه اجتماعي| سه فصل از سال، هر سال؛ بهار و پاييز و زمستان، موسم بارش باران و برف و بارندگي است. حكايت امروز و ديروز هم نيست ولي هر سال، موعد بارش كه مي‌رسد، خبر پشت خبر داريم درباره آبگرفتگي معابر و وقوع سيلاب و بند آمدن جاده‌ها و ترافيك‌هاي سنگين در خيابان‌ها و در نهايت «غافلگير شدن مردم و مسوولان». اينكه مردم و مسوولان چه وقت عادت مي‌كنند كه باران و برف كه مي‌بارد، مثل اغلب كشورهاي دنيا كه سال‌ها پيش عنوان «پيشرفته و توسعه‌يافته» گرفتند، لازم است كه جوي‌ها و كانال‌ها لايروبي شده باشد و رانندگان زنجير چرخ و لوازم مناسب همراه داشته باشند و سرعت رانندگي در حد مجاز باشد و... از سوالاتي است كه ظاهرا در ايران فقط بي‌جواب مي‌ماند. از ابتداي هفته گذشته، سازمان هواشناسي در هشدارهاي مكرر اعلام كرد كه در روزهاي آتي، در بسياري از استان‌ها با كاهش دما مواجه مي‌شويم، بارندگي برف و باران خواهيم داشت، سفرهاي غيرضروري در جاده‌هاي حد فاصل استان‌هاي شمال و شمال غرب كشور، شرايط ويژه‌اي خواهد داشت و... با اين حال ديروز اخباري كه منتشر شد حكايت از خسارات و مشكلات گسترده بر اثر وقوع سيلاب و آبگرفتگي معابر و در راه ماندن مسافران و خودروها در سطح شهرها و جاده‌هاي بيش از 7 استان كشور داشت چنانكه مهدي ولي‌پور، رييس سازمان امداد و نجات جمعيت هلال احمر، در توضيح امدادرساني به ۱۴۱ نفر در پي وقوع سيل و آبگرفتگي در هفت استان كشور، ضمن يادآوري هشدارهاي سازمان هواشناسي درباره بارندگي‌هاي اخير گفت: «طي ۴۸ ساعت گذشته (سه‌شنبه تا جمعه 11 الي 14 آبان ماه) هفت استان آذربايجان غربي، زنجان، قم، كردستان، لرستان، خراسان رضوي و مازندران تحت تاثير حوادث ناشي از بارش‌ها - سيلاب و آبگرفتگي - قرار گرفتند. در مجموع به ۱۴۱ نفر امدادرساني شد كه از اين تعداد، دو تن نيز به مراكز درماني منتقل شدند. همچنين از ۱۵ واحد مسكوني نيز عمليات تخليه آب انجام شد و ۱۸ تن نيز به مناطق امن انتقال داده شدند.»
اخبار استاني هم حكايت از شدت خسارات داشت چنانكه فرماندار ويژه مهاباد خبر داد كه به دنبال بارش روزهاي گذشته در اين شهرستان كه به وقوع سيل هم منجر شده، ۷۵ واحد مسكوني بر اثر جاري شدن سيلاب دچار آبگرفتگي شده، به بيش از ۳۰ دستگاه خودرو خسارت وارد شده، محور تردد برخي شهرها همچون پيرانشهر هم مسدود و با تلاش عوامل راهداري، بازگشايي شده است.
به گفته مديركل مديريت بحران آذربايجانغربي، سيل مهاباد ۵۰۰هكتار زمين زراعي و باغي را هم از بين برده در حالي كه به گفته فرماندار ويژه مهاباد، شرايط توپوگرافي منطقه «مكريان» به گونه‌اي است كه نيازمند احداث سيل‌گاه است كه تا امروز هيچ اقدامي در اين زمينه انجام نشده علاوه بر اينكه اين مقام استاني به ساخت و ساز در بستر مسيل‌ها به عنوان يكي از دلايل مهم بروز سيل در اين شهر هم اشاره كرد كه به نظر مي‌رسد صدور مجوز ساخت و ساز توسط شهرداري اين شهرستان هم، بدون كمترين مطالعه كارشناسانه براي كاهش ريسك خطر و حوادث صورت مي‌گيرد. بارش باران در ياسوج كه از بامداد ديروز آغاز شد هم قطع برق مناطق مختلفي در شهر مانند محمودآباد، معصوم‌آباد، سالم‌آباد، بلوار ارم و... را به دنبال داشت كه به گفته اهالي شهر، روال چندين ساله همين است كه با بارش باران يا برف، برق مناطقي از ياسوج ساعت‌ها قطع مي‌شود. بارش روز پنجشنبه در خرم‌آباد هم باعث آبگرفتگي معابر و مشكلاتي براي عبور و مرور خودروها و تردد مردم شد علاوه بر آنكه مديركل اداره راهداري و حمل و نقل جاده‌اي استان البرز خبر داد كه بامداد ديروز، در حوزه شهرستان طالقان، عمليات برف‌روبي، نمك‌پاشي و يخ‌زدايي محور طالقان به هشتگرد انجام شده و آبگرفتگي در جاده چالوس و در آزادراه تهران-كرج ناشي از شدت باران و سرريز شدن آبراهه‌ها هم برطرف شده است.
شهر تهران هم كه هر سال گرفتار قصه تكراري آبگرفتگي معابر به دنبال يك بارش كمتر از 10 ميليمتر است، در دو روز گذشته از اين قصه بي‌نصيب نبود و البته علت اين آبگرفتگي هم مثل هر سال علتي نداشت جز تراكم زباله‌هايي كه خود را از چشم پيمانكاران مخفي كرده بودند! مدير روابط عمومي معاونت خدمات شهري شهرداري تهران ديروز با اشاره به اينكه متاسفانه ظرف شب گذشته و روزهاي اخير حجم زيادي از پسماند از جوي‌ها و انهار سطح شهر خارج شده كه همين زباله‌ها موجب ايجاد برخي آبگرفتگي‌ها در تهران شده، گفت: «تمامي نيروهاي خدمات شهري شهرداري تهران درپي بارش‌ها در آماده‌باش ۱۰۰درصدي قرار گرفته‌اند اما لازم است با توجه به حجم بارش‌ها شهروندان نيز در پاك ماندن جوي‌ها و انهار همكاري داشته باشند.هرچند پاكسازي انهار و جوي‌ها به صورت مستمر انجام مي‌شود؛ از شهروندان درخواست مي‌كنيم در پاك ماندن انهار و جوي‌ها، شهرداري تهران را ياري كنند.تمام نقاط آبگير و خيابان‌هاي شيب‌داري كه باعث تجمع آب مي‌شوند، پس از بارش باران شناسايي خواهند شد و سپس توسط معاونت فني و عمران ترميم مي‌شوند. البته به مرور زمان اين نقاط شناسايي و ترميم شده‌اند. اما براي رفع نقاط آبگير بايد پس از قطع باران اين كار را انجام داد.»همچنين خبر رسيد كه بارندگي‌هاي اخير، راه ارتباطي و جاده جديدالاحداث اتصال سه روستاي مرق، مرقكان و سياله از توابع بخش مركزي ساوه و مسير عبور و مرور 270 خانوار را تخريب كرده كه ديروز امام جماعت روستاي مرق به ايرنا گفت كه علت تخريب اين جاده جديد، شيوه غيراصولي احداث و خودداري جاده‌سازان از احداث پل براي هدايت سيلاب بوده كه نتيجه آن هم قطع دوباره ارتباط ساكنان اين سه روستا تا زمان احداث يك جاده جديد است.
واقعا خبر نداشتيد كه باران و برف مي‌بارد
و كولاك مي‌شود؟
اوايل هفته گذشته، موسسه تحقيقات آب وزارت نيرو با پيش‌بيني وقوع بارش‌ها در مناطق واقع در نوار شمالي و برخي مناطق مركزي، غرب و همچنين در جنوب كشور اعلام كرد كه در برخي استان‌ها بارش مي‌تواند با سيلاب همراه باشد.
كارشناسان اين موسسه، متوسط و بيشينه بارش براي حوضه‌هاي ۶گانه آبريز اصلي كشور در حوضه آبريز درياي خزر را ۲۴.۸ الي ۱۰۳.۱ ميليمتر، در حوضه آبريز درياچه اروميه ۲۱.۳ الي ۵۴.۴ ميليمتر، در حوضه آبريز فلات مركزي ۷.۱ الي ۷۰.۱ ميليمتر، در حوضه آبريز قره‌قوم ۵.۵ الي ۱۸.۹ ميليمتر، در حوضه آبريز مرزي شرق ۰.۴ الي ۱۰.۲ ميليمتر، در حوضه آبريز خليج‌فارس و درياي عمان ۱.۸ الي ۵۷.۶ ميليمتر پيش‌بيني كرده بودند.
از هفته گذشته در محور كوهستاني اسالم به خلخال بارش برف آغاز شد و تاكيد پليس راه به رانندگان اين بود كه تجهيزات كامل زمستاني و ايمني و به خصوص وسايل گرمايشي و زنجير چرخ به همراه داشته و با سيستم روشنايي و برف پاك‌كن سالم در جاده‌ها تردد كرده و قبل از حركت اطلاعات لازم در مورد وضعيت جاده‌ها را از پليس راه كسب كنند.
از هفته گذشته مديركل هواشناسي گيلان هشدار داده بود كه به دنبال ورود يك سامانه بارشي دماي هوا ۵ تا ۱۵ درجه كاهش يافته و با آغاز بارش‌ها احتمال بالا آمدن آب رودخانه‌ها و آبگرفتگي معابر وجود دارد و بارش برف در ارتفاعات هم پيش‌بيني مي‌شود.كارشناس هواشناسي استان قزوين با اعلام هشدار نارنجي براي اين استان، گفته بود كه بارندگي‌ها در اين استان كوهستاني نه تنها شدت مي‌يابد، احتمال بارش برف در ارتفاعات مناطق سردسير، كاهش محسوس دما تا زير صفر درجه هم بسيار بالاست.
توصيه كارشناس پيش‌بيني اداره كل هواشناسي يزد هم اين بود كه با توجه به كاهش دماي هوا تا زير صفر در برخي نقاط استان و بارندگي و رگبار و رعد و برق وبارش برف در مناطق كوهستاني طي روزهاي آينده و همچنين احتمال جاري شدن روان‌آب‌ها در شهرستان‌هاي تفت، مهريز، ميبد، اردكان، اشكذر، ابركوه و يزد، مردم و مسوولان براي مقابله با مخاطره‌هاي احتمالي جوي و كاهش خسارت به تاسيسات زيربنايي روزهاي آينده آماده باشند چون به خصوص به علت خشك بودن سطح زمين و فقر پوشش گياهي، احتمال جاري شدن روان‌آب دور از انتظار نيست ولي با وجود اين هشدارها، پس از بارش باران در شهر يزد، خيابان‌ها درگير آبگرفتگي شديد شدند و تردد در برخي مناطق متوقف شد.
حالا هشدارهاي جديدي در راه است؛ طبق اعلام مركز مديريت راه‌هاي كشور، جاده‌هاي شمالي و محورهاي چالوس، هراز، فيروزكوه، آزادراه تهران- شمال و آزادراه قزوين- رشت، داراي بارش برف و باران و برخي محورهاي استان‌هاي اردبيل، اصفهان، تهران، زنجان، سمنان، قم، قزوين، گيلان، مركزي، همدان، گلستان، لرستان و كهگيلويه و بويراحمد داراي بارش باران است.
رييس مركز ملي پيش‌بيني و مديريت بحران مخاطرات وضع هوا از تداوم بارش باران در تمام يا برخي نقاط ۲۳ استان كشور طي دو روز آتي خبر داد و گفت: «فعاليت سامانه بارشي در استان‌هاي گيلان، مازندران، گلستان، تهران، البرز، قم، قزوين، همدان، مركزي، لرستان، چهارمحال و بختياري، كهگيلويه و بوير احمد، ايلام، كرمان، فارس، هرمزگان، خوزستان، سمنان، يزد، اصفهان و جزاير واقع در خليج فارس و تنگه هرمز طي روزهاي شنبه و يكشنبه نيز ادامه دارد، در روزهاي شنبه و يكشنبه علاوه بر استان‌هاي ياد شده در برخي مناطق استان‌هاي خراسان جنوبي، خراسان رضوي و خراسان شمالي نيز بارش باران و در برخي نقاط رعد و برق، وزش باد شديد و در ارتفاعات و نقاط سردسير البرز و زاگرس و كرمان بارش برف پيش‌بيني شده است.روند كاهشي دما تا روز يكشنبه در اكثر نقاط كشور ادامه خواهد داشت و از روز دوشنبه سامانه بارشي از كشور خارج مي‌شود.»