كنسرسيوم «ايرانيان نت – هاي وب» به زودي افتتاح مي‌كند
بزرگ‌ترين ديتاسنتر كشور
شركت ايرانيان نت با مشاركت با «هاي وب» ديتاسنتر هزار ركي راه‌اندازي مي‌كند كه اين پروژه در آستانه بهره‌برداري است. همچنين شركت، در طرح توسعه شبكه انتقال مخابراتي درون استاني و اعلام آمادگي براي اجراي شبكه دولت و تداوم پروژه فيبر خانگي كرج با مشاركت با «پارس آنلاين»، گام‌هاي موثري برداشته است. تشكيل «كنسرسيوم ايرانيان‌نت- هاي وب» از موفق‌ترين مشاركت‌ها در حوزه اي‌سي‌تي طي سال‌هاي اخير بوده است. در راستاي اقدامات اين شركت با رضا خضردوست، مديرعامل اپراتور چهارم مخابراتي كشور (ايرانيان نت) گفت‌وگو كرديم. مهم‌ترين پروژه‌هاي اين شركت راه‌اندازي ديتاسنتر و توسعه شبكه انتقال درون استاني است.
در خصوص شركت ايرانيان‌نت كمي توضيح مي‌دهيد؛ چرا به اين شركت «اپراتور چهارم» مي‌گويند؟
شركت ايرانيان‌نت در اواخر دولت دهم در سال 1391 با مجوز انحصاري ارايه سرويس‌هاي ارتباطي بر پايه FTTx تاسيس شد و هدف از تاسيس آن توسعه فيبر خانگي در تمامي شهرها و ارايه سرويس‌هاي مكالمه و اينترنت بر بستر فيبر به كاربران خانگي بود. در آن بازه زماني اين طرح بسيار اغواكننده و جذاب بود اما دو ويژگي اين تكنولوژي از چشم‌ها پنهان ماند: ديربازدهي و بلعيدن سرمايه كلان . اين موضوعات و ضعف زيرساخت‌هاي شهري ما كه بايد توسط تيم‌هاي كارشناسي خبره با وسواس بسيار مورد بررسي قرار مي‌گرفت در عمل اتفاق نيفتاد و عجولانه انتخاب‌هاي اشتباهي انجام گرفت كه نه تنها هزينه‌هاي سنگيني را به شركت تحميل كرد بلكه شركت به درآمد منطقي و سودعملياتي حتي نزديك هم نشد! و همزمان جرايم عدم تحقق تعهدات، اضافه و روي هم انباشته مي‌شد. متوليان شركت براي برون‌رفت از اين وضعيت، گزينه مشاركت با سرمايه‌گذاري خارجي را مطرح و دنبال كردند. شركت MTN كه حدود نيمي از سهام ايرانسل را در اختيار دارد به عنوان بهترين گزينه مورد تاييد قرار گرفت. كار شروع و مطالعات و طرح‌ريزي آغاز شد اما با آغاز تحريم‌ها، اين طرح كلان هم در نطفه خفه شد. از همين جا بود كه سروصداي «ورشكستگي» ايرانيان‌نت پيچيد. انتخاب نام اپراتور چهارم در آن زمان براساس ترتيب حضور اين شركت در عرصه اي‌سي‌تي پس از حضور سه اپراتور قبلي و هماهنگي با سازمان تنظيم مقررات انجام شد. ايرانيان نت قرار بود چهارمين اپراتور كشور براي ارايه سرويس اينترنت بر بستر فيبرنوري باشد.
شركت با وجود شكست در انجام پروژه فيبررساني به منازل و زيرساخت توانسته به درآمد عملياتي برسد، چه برنامه‌هايي طي سال‌هاي اخير محقق كرده‌ايد؟
در سال 1399 وقتي مسووليت مديرعاملي اين شركت را پذيرفتم، پروژه فيبر خانگي كرج كاملا شكست خورده، زيان‌ده و شركت بدون درآمد عملياتي، در حال انحلال بود. به همين دليل ملزم به اتخاذ يك استراتژي تدافعي بوديم تا هزينه‌هاي شركت را كاهش دهيم. در همين راستا دو برنامه كوتاه‌مدت براي رسيدن به درآمد عملياتي اتخاذ كرديم كه عبارت بودند: از مشاركت در شبكه FTTh كرج با يك شركت FCP و بهره‌برداري از شبكه انتقال درون استاني فانا با مشاركت با شركت ارتباطات زيرساخت ايران.
به عنوان اولين گام با يك شركت FCP كه به‌طور بالقوه تعداد مشترك زيادي در كرج داشت وارد مشاركت شده و پروژه كرج را با حذف هزينه‌هاي اضافي به‌صورت مشاركتي ادامه داديم. در واقع با حذف هزينه‌هاي سربار پروژه كرج كه زيان روزانه هنگفتي به شركت تحميل مي‌كرد و مشاركت با آن FCP شريك خود، پروژه مذكور را به سوددهي رسانديم. دومين برنامه، توسعه شبكه انتقال مخابراتي و ارتباطي كشور با اجاره شبكه موسوم به فانا از شركت ارتباطات زيرساخت بود. اين شبكه را از شركت ارتباطات زيرساخت اجاره كرده و با كمي تغييرات در آن، امكان استفاده از لينك‌هاي آن را به‌صورت درون استاني فراهم كرديم و چندين لينك انتقال را براي برخي اپراتورها از جمله ايرانسل و همراه اول در استان‌هاي مازندران، خوزستان، بوشهر، كرمان، هرمزگان و… ايجاد كرديم و از طريق اين كسب وكار نيز از سال گذشته به درآمد عملياتي رسيده‌ايم كه با توجه به كيفيت خوب شبكه درحال توسعه فعاليت‌هاي‌مان و افزايش درآمد هستيم.
شركت طي سال گذشته سود خوبي از محل درآمد‌هاي عملياتي كسب كرده است در اين خصوص كمي بيشتر توضيح مي‌دهيد؟
از نظر ما كه به برنامه‌ريزي‌هاي‌مان باور داريم و برآنيم با همه توان در همه پروژه‌هاي كوتاه‌مدت و ميان مدت به ماكسيمم سودهي برسيم اين را درآمد و سود خوب و قابل توجه به‌شمار نمي‌آوريم. پس از تكميل اين پروژه‌ها كه به زودي و به ياري خداوند اتفاق خواهد افتاد سود عملياتي خوب را تجربه خواهيم كرد.
مهم‌ترين پروژه‌هاي شركت شامل ديتاسنتر و شبكه انتقال است، اين دو پروژه در چه مراحلي هستند؟
مهم‌ترين پروژه‌هاي اين شركت راه‌اندازي ديتاسنتر و توسعه شبكه انتقال درون استاني است. ايرانيان نت و هاي‌وب كنسرسيومي را براي راه‌اندازي بزرگ‌ترين ديتاسنتر كشور تشكيل دادند اين مركز اكنون آماده شده و مراحل تست را مي‌گذراند و به زودي بهره‌برداري با پيك ظرفيت آغاز خواهد شد. در فاز اول فقط سرويس Collocation يا همان رك ارايه مي‌شود اما در فازهاي بعدي ارايه سرورهاي مجازي و فيزيكي و ميزباني كلان داده براي توليدكنندگان محتواي داخلي نيز در برنامه كاري است. در كنسرسيوم «ايرانيان‌نت- هاي وب» طي كمتر از پانزده‌ماه با فعاليت چشمگير و هدفمند و البته سرمايه‌گذاري منطقي براي فاز اول موفق شديم اين هدف بزرگ را محقق كنيم. لازم است تاكيد كنم ديتاسنتر نقش مهمي در شبكه ملي اطلاعات ايفا مي‌كند و از اجزاء اصلي آن است. كنسرسيوم ما به‌صورت مشاركت مساوي (50% - 50%) با نهاده مالي حدود سه هزار ميليارد ريال موفق به تاسيس اين ديتاسنتر شد. لازم است بدانيد كه ماموريت اول ما توسعه شبكه‌هاي انتقال درون استاني است و راه‌اندازي اين ديتاسنتر به عنوان يك ماموريت جنبي تعريف شده، بنابراين خودتان گستردگي كارمان را حدس بزنيد وقتي در حوزه‌اي جنبي با تشكيل كنسرسيومي مقتدر و با برنامه‌ريزي و سرمايه‌گذاري كلان به موفقيتي بزرگ نايل مي‌شويم بنابراين در اين حوزه اصلي كارمان تمركز ويژه‌اي خواهيم كرد و با آمادگي كامل ان‌شاءالله با توكل به خداي متعال به نتيجه خواهيم رساند. همانطور كه گفتم انديشه ايجاد پروژه ديتاسنتري با كيفيت و استاندارد از اواسط سال گذشته به‌صورت مشاركتي با شركت «هاي وب » در همين ساختمان شركت، كليد خورد. كليه كارهاي ساختماني، تامين و نصب تجهيزات فني انجام شده و ديتاسنتر با 1000 رك كه قابليت توسعه به 1500 رك را دارد آماده بهره‌برداري است و اولين طبقه آن به زودي مورد بهره‌برداري قرار مي‌گيرد. در اينجا پيش از اينكه به كار اصلي‌مان اشاره كنم بايد نكته‌اي را درباره واگذاري «انحصار» به ايرانيان نت عرض كنم. وقتي شركتي به بزرگي مخابرات ايران با حجم وسيعي از امكانات اجازه راه‌اندازي FTTH و FTTx را گرفت ديگر انحصار خيلي معنا نمي‌دهد. پروژه اصلي ما كه اكنون بر آن متمركز هستيم، توسعه شبكه انتقال درون استاني ايرانيان‌نت است كه با اجاره فيبرتاريك به‌صورت بلندمدت (IRU) از شركت ارتباطات زيرساخت امكانپذير شده است. در اين پروژه با اخذ مصوبه و اجاره فيبر تاريك از زيرساخت، نسبت به ايجاد شبكه‌هاي درون استاني با نصب تجهيزات مخابراتي اقدام خواهيم كرد و يكي از نيازهاي اساسي اپراتورهاي ارتباطي ثابت و سيار مثل شاتل، هاي وب و ايرانسل به خصوص در مناطق دوردست و روستايي را تامين مي‌كنيم. براي اين‌كار درخواست اصلاح پروانه ايرانيان نت را نيز داده‌ايم كه كمك مي‌كند در موقعيتي قرار بگيريم كه به تحقق برنامه‌هاي اعلام شده جناب آقاي دكتر زارع‌پور وزير محترم اي‌سي‌تي ياري رسانيم. ما به عنوان بنگاهي اقتصادي كه سهامدارانش حاكميتي هستند دو هدف خدمت‌رساني به مردم عزيزمان و كسب سود حداكثري را سرلوحه اهداف‌مان قرار داده‌ايم. همانطور كه اشاره كردم شبكه ملي اطلاعات نيازمند شبكه‌هاي انتقال توسعه يافته، پايدار و با پهناي باند زياد و همچنين ديتاسنترهاي پرظرفيت است و ما با انجام اين پروژه سهم‌مان را در اين پيوند ادا كرديم.
ما فعلا تمركزمان را بر توسعه شبكه انتقال درون استاني بر بسترفيبرنوري كه از ملزومات شرايط نوين به‌شمار مي‌رود و اپراتورها اين تكنولوژي را ترجيح مي‌دهند گذاشته‌ايم و در حوزه شبكه‌هاي دسترسي و ارايه سرويس به كاربر نهايي كمي وزن كار را كاهش داده‌ايم . قبلا در جريان وارد كردن خارجي‌ها به اين پروژه، وقتي شرايط بازار متلاطم شد بلافاصله پا پس كشيدند. ما باتوجه به نوع امكاناتي كه در اختيار داشتيم پس از بررسي‌هاي جامع بدين نتيجه رسيديم كه فعلا اين استراتژي را انتخاب كنيم و بخشي از امور را به‌صورت مشاركتي به پيش ببريم . اما در آينده اگر سرمايه‌گذاري‌هاي مناسبي در اين حوزه انجام شود باز آمادگي ورود به همان فعاليت‌ها يعني ارايه سرويس به كاربران و مصرف‌كننده‌هاي نهايي را داريم. اكنون ما خود را ملزم به حركت در چارچوب سياست‌هاي وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات مي‌دانيم.
در حال پيگيري موضوع اصلاح پروانه فعاليت شركت هم هستيم اما نخواستيم منتظر تكميل همه موضوعات شويم و سپس شروع به‌كار كنيم. ما در دوره‌اي به‌سر مي‌بريم كه فرمان «اقتصاد مقاومتي» صادر شده است بنابراين همزمان، فرآيندهاي كارمان را در همه حوزه‌ها استارت زده‌ايم. ان‌شاءالله با تكميل اين پروژه‌ها، با ايرانيان نتي كه پروانه‌اش اصلاح شده، پروژه‌هاي ناموفقش يا متوقف شده يا با تغيير طرح‌ها، سودآور گشته‌اند روبرو مي‌شويم.
شريك استراتژيك شما در اجراي پروژه‌ها و انجام قرار‌دادهاي‌تان شركت‌هاي وب است، چه پروژه‌هاي مشتركي را باهم دنبال مي‌كنيد؟
پروژه ديتاسنتر را با تشكيل يك كنسرسيوم با شركت «هاي وب » به‌صورت مشاركت مساوي در هزينه و درآمد كليد زده‌ايم همانطور كه در پاسخ به پرسش قبل گفتم براي اين كار سه هزارميليارد ريال هزينه شده است. پروژه بسيار خوب و درآمدزايي است و درعين حال يكي از ملزومات شبكه ملي اطلاعات كه نگهداري داده و محتواي داخلي در مراكز داده داخل كشور است كه آن را حمايت كرده‌ايم. پروژه فيبر خانگي كرج را هم سال گذشته تغيير داده و به‌صورت مشاركتي با يك شركت FCP قرارداد بستيم. هردو پروژه دورنماي توسعه‌اي خوبي دارند و قطعا درآمدزايي چشمگيري خواهند داشت. در حوزه شبكه‌هاي انتقال مخابراتي نيز شركت «هاي‌وب» علاوه بر اينكه مشتري سرويس‌هاي اين شبكه در تمام كشور هستند بلكه براي مشاركت در توسعه آن و به خصوص در نقاط روستايي نيز اعلام آمادگي كرده است يعني اين بنگاه اقتصادي يك شريك تجاري تمام قد محسوب مي‌شود.
شنيده شده، با شركت‌هاي وب كنسرسيومي تشكيل داده‌ايد، اين كنسرسيوم براي چه منظوري است؟
در حوزه ديتاسنتر كه اشاره شد با هاي‌وب كه تقريبا مي‌توان آن را بزرگ‌ترين شريك تجاري‌مان خواند با عقد يك قرارداد مشاركت كنسرسيوم كار را شروع كرديم و در حوزه‌هايي همچون فيبر خانگي كرج و انتقال نيز با اين بنگاه موفق اقتصادي همراه و همكار و شريك تجاري هستيم.
آيا برنامه ورود به بازار سرمايه را در شركت اصلي يا شركت‌هاي زير مجموعه دنبال مي‌كنيد؟
ما بنگاهي اقتصادي در حوزه ارتباطات و فناوري اطلاعات هستيم هدف اول‌مان خدمات‌رساني و سپس كسب حداكثر سود است. در چارچوب پروانه‌مان وارد هر ماركتي كه دو هدف فوق را محقق كند مي‌شويم. باتوجه به سرمايه اوليه شركت و ارزيابي مجدد آن و وجود سهامداران حاكميتي قدرتمند و همچنين سودده شدن پروژه‌هاي شركت، آماده ورود به بازار سرمايه نيز هستيم.