استقرار ارتش در شهرها، تحركات نظامي مشكوك امريكا در عراق و سفر فرمانده نيروي قدس سپاه به بغداد
چه كسي كاظمي را نشانه گرفت؟
سردار اسماعيل قاآني، فرمانده نيروي قدس سپاه پاسداران در سفري اعلام نشده به بغداد رفت
شهاب شهسواري
يك روز بعد از اقدام نافرجام براي ترور نخستوزير عراق، وضعيت در بغداد پايتخت اين كشور همچنان در شرايط به شدت امنيتي قرار دارد. بامداد يكشنبه به وقت تهران، سه پهپاد مسلح به سمت محل سكونت نخستوزير عراق، مصطفي كاظمي در منطقه به شدت حفاظت شده سبز بغداد يورش بردند. بر اساس گزارشها، بر اثر انفجار اين پهپادهاي انتحاري، چند محافظ نخستوزير عراق مجروح شدهاند، اما به خود او آسيبي وارد نشده است. به نوشته رسانهها حضور نيروهاي ارتش عراق در خيابانها و مناطق اطراف منطقه سبز بغداد محسوس است و نيروهاي ارتش تعدادي خودروهاي زرهي و تانك در سطح شهر مستقر كردهاند. همزمان برخي رسانهها خبر دادهاند كه سردار اسماعيل قاآني، فرمانده نيروي قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، روز گذشته در سفري اعلام نشده به بغداد رفته است. فرمانده ارشد نيروهاي مسلح ايران در اين سفر با نخستوزير، رييسجمهور و تعدادي ديگر از مقامهاي عراقي ديدار و گفتوگو كرده است.
بعد از گذشته بيش از ۳۶ ساعت از اقدام به ترور نخستوزير عراق، هنوز هيچ گروه يا جرياني مسووليت اين حمله را بر عهده نگرفته است و گمانهزنيهاي رسانهاي در مورد عامل اين حمله ادامه دارد. در حالي كه مقامهاي ارشد عراق گفتهاند كه به صورت ويژه براي كشف عاملان اين حادثه تحقيق ميكنند، اما مشخص نيست كه اين تحقيقات در كوتاهمدت به نتيجهاي برسد يا مانند خيل پروندههاي بدون جواب ترورهاي سياسي و اقدامهاي خشونتبار عليه شهروندان و فعالان مدني، مطبوعاتي و سياسي، بدون نتيجه باقي خواهد ماند.
آغاز اتهامزنيها به ايران
در حالي كه هنوز دولت عراق رسما اتهامي را متوجه گروه يا بازيگران داخلي يا خارجي عراق نكرده است، رسانههاي ضدايراني اتهامزني به ايران در مورد اين اقدام را آغاز كردهاند. خبرگزاري رويترز در گزارشي به نقل از مقامهاي امنيتي بدون نام عراقي مدعي شده كه ابزار انفجاري كه در حمله به منزل نخستوزير عراق استفاده شده است «ساخت ايران» بوده است. اين خبرگزاري به نقل از منابع بدون نام خود نوشته كه اين اقدام توسط يكي از گروههاي مقاومت عراقي وابسته به حشدالشعبي رخ داده است. رويترز گروههاي عصائب الحق و كتائب حزبالله را به عنوان عاملان احتمالي اين حمله معرفي ميكند. اين اتهامزنيها عليه حشدالشعبي و ايران در حالي انجام ميشود كه مقامهاي جمهوري اسلامي ايران و گروههاي وابسته به حشدالشعبي بهشدت اين اقدام را محكوم كردهاند و خواهان تحقيقات مستقل در مورد عاملان آن شدهاند. همزمان تعدادي از فعالان نزديك به حشدالشعبي نيز در گفتوگوهايي با رسانههاي عراقي، امريكا را عامل اين حمله توصيف كردهاند.
سفر فرمانده سپاه قدس به عراق
به گزارش پايگاه خبري شفقنيوز عراق به نقل از يك منبع آگاه، قاآني در ديدار با نخستوزير عراق ضمن مردود دانستن كامل سوءقصد عليه نخستوزير، از آمادگي تهران براي مشاركت در تحقيقات مرتبط با شناسايي عاملان اين اقدام تروريستي خبر داده است. به نوشته شفقنيوز، قاآني در اين ديدار تاكيد كرده است كه ايران از اين اقدام بيخبر بوده و عامل اين اقدام را نميشناسد. شبكه الميادين هم خبر داده است سردار قاآني با چند مقام ديگر عراقي نيز ديدار و تاكيد كرده كه عراق نياز به ثبات و حفظ وحدت داخلي خود دارد و لازم است تا از هرگونه اقدامي كه امنيت عراق را تهديد ميكند، دوري شود. او در اين ديدارها همچنين تاكيد كرده كه ضروري است تا خواستههاي مردم و معترضان به نتيجه انتخابات در چارچوب قانون مورد توجه قرار گيرد.
به نوشته شفقنيوز، قاآني در ديدار با رهبران جريانهاي سياسي مهم عراقي از آنها خواسته است كه نسبت به هرگونه اقدامات خشونتآميز و تشديد تنش با دولت پرهيز كنند. او همچنين از گروههاي شيعه عراقي خواسته است كه با قبول كردن نتايج انتخابات در جهت اتحاد جايگاه سياسي شيعيان براي مرحله بعد از انتخابات تلاش كنند. روسيا اليوم در خبري جداگانه از ملاقات سردار قاآني با عمار حكيم، رهبر جريان حكمت ملي عراق خبر داده است.
تحركات نظامي مشكوك امريكا
همزمان با تحولات در عراق، ارتش ايالات متحده امريكا روز گذشته اقدام به جابهجايي گسترده نيروهاي خود از خاك سوريه به عراق كرد. به نوشته رسانهها كارواني از ۲۷۰ خودروي نظامي امريكايي از فرودگاه نظامي خراب الجير در استان حسكه سوريه از طريق گذرگاه الوليد وارد خاك عراق شدهاند. به گفته منابع جابهجايي نيروها در اين حجم توسط نيروهاي امريكايي در سالهاي اخير در مرز عراق و سوريه بيسابقه بوده است. بغداد اليوم در گزارشي مينويسد: «مشخص نيست كه جابهجايي نيروهاي امريكا مستقيما ارتباطي با تلاش براي ترور نخستوزير عراق دارد يا نه، اما اين اقدام درست در زماني انجام شده است كه تعداد زيادي از نيروهاي ارتش عراق به درون شهرها منتقل شدهاند و در عراق و شهرهاي بزرگ استان ديالي مستقر شدهاند.»
روز دوشنبه محمد تميمي، دبيركل فيلق وعد الصادق از گروههاي عضو حشدالشعبي اين اقدام امريكا را مشكوك توصيف كرد. اين مقام حشدالشعبي به بغداد اليوم گفته است: «به نظر ميرسد كه امريكا قصد سوءاستفاده از حمله اخير به محل اقامت مصطفي كاظمي، نخستوزير دارد و قصد ايجاد بحران و فتنه در خاك عراق پشت اين تحركات است.» تميمي هشدار داده است كه «امريكاييها نبايد تلاش كنند كه در وضعيت امنيت عراق اختلال ايجاد كنند، چراكه چنين اقدامي با واكنش شديد نيروهاي مقاومت مواجه خواهد شد كه اجازه نميدهند آسيبي به امنيت و سلامت شهروندان عراقي وارد شود.»
جريان صدر: كار دولت و مخالفان نتايج انتخابات نيست، كار طرف سوم است
رعد حسين، از رهبران جريان سائرون، وابسته به مقتدي صدر روز دوشنبه در گفتوگويي تاكيد كرد كه طرف ثالثي براي افزايش تنشهاي جاري در عراق مسوول عمليات ترور نافرجام نخستوزير است. به گزارش بغداداليوم، رعد حسين گفت: «اقدام به حملهاي به اين صورت عليه بالاترين مقام سياسي دولت عراق، يك اقدام بيسابقه است.» به گفته اين مقام جنبش صدر «قطعا طرف سومي در اين اقدام دخيل است كه خواسته تنشها ميان دو طرف در عراق را تشديد كند. به اعتقاد من طرف سومي غير از دولت و گروههايي كه خواهان بازشماري آراي انتخابات عراق هستند در اين اقدام نقش داشته است.»
برخي گروههاي عراقي از جمله «علي الاسدي» رييس شوراي سياسي مقاومت اسلامي نُجباء عراق از احتمال دست داشتن امريكا در حمله بامداد يكشنبه به محل اقامت نخستوزير عراق خبر دادهاند و خواهان تحقيقات مستقل براي شناسايي عاملان اين اقدام شدهاند. يكشنبه شب، حزبالله لبنان هم در بيانيهاي در واكنش به سوءقصد به جان نخستوزير عراق، خواهان مسدود كردن مسير «كساني كه ميخواهند عراق را از درون سرنگون كرده تا به پروژههاي دشمنان خدمت كنند» شد.
عامل حمله به خود را به خوبي ميشناسم
مصطفي كاظمي، نخستوزير عراق در نشست اضطراري هيات دولت گفت: «منزل من شب گذشته با پهپاد مورد حمله قرار گرفت و در اين حمله مستقيما من را نشانه گرفته بودند، اين اقدام بزدلانه، شايسته افراد شجاع نبوده و نشانگر اراده مردم عراق نيست.» به گزارش شفقنا به نقل از بغداداليوم، وي عنوان داشت: «كشور ما با چالشهاي متعددي روبهرو است كه زاييده امروز و اين دولت نيست. ما توانستيم بحرانهاي اقتصادي و درماني را حل كنيم و بحران سقوط قيمت نفت و سياستهاي اشتباه دولتهاي قبلي را پشت سر بگذاريم.» نخستوزير عراق تصريح كرد: «ما موفق شديم مطالبات مردم، مرجعيت و تظاهركنندگان جهت برگزاري انتخابات زودهنگام را عملي كنيم و تمامي خواستههاي كميسارياي عالي انتخابات را برآورده سازيم.» الكاظمي افزود: «نتايج انتخابات، شكايتها و اعتراضات جزو تخصص و اختيارات دولت نيست، بلكه وظيفه ما تامين امور مالي و امنيتي براي برگزاري انتخابات است.»
الكاظمي گفت: «ما مانع از سوق يافتن عراق به سمت جنگ منطقهاي شديم. برخي تلاش دارند امنيت عراق را برهم بزنند و كشور را باندمحور كنند اما ما خواستار سازندگي كشور هستيم.» وي تصريح كرد: «ما با فساد مبارزه كرديم و از تعقيب فاسدان دست بر نخواهيم داشت و اجازه نخواهيم داد اين افراد از دست عدالت فرار كنند.» نخستوزير عراق اظهار داشت: «دستور انجام تحقيقات فوري درباره اتفاقات روي داده با معترضان در منطقه الخضراء را داديم و همه متخلفان را پشت ميلههاي زندان قرار ميدهيم، زيرا ما هيچ تفاوتي ميان مردم عراق قائل نيستيم.» وي گفت: «ما براي خدمت به مردم عراق آمديم اما برخي خواهان سرقت كشور هستند ولي ما اين اجازه را به آنها نخواهيم داد، عراق بزرگتر از هر گونه تلاشي براي كوچك كردن آن است؛ همچنين عراق عرصهاي براي ماجراجوييهاي نسنجيده نخواهد بود زيرا مردمي آگاه و ميراثي متمدنانه و عميق دارد.» الكاظمي گفت: «عاملان جنايت روز گذشته را تعقيب خواهيم كرد، ما آنها را خوب ميشناسيم و آنها را معرفي ميكنيم و به زودي دست عدالت به قاتلان شهيد نبراس فرمان، افسر دستگاه اطلاعات ملي خواهد رسيد.» وي در پايان با تشكر از حمايت گروههاي سياسي عراقي از مفهوم دولت در برابر بيدولتي، از رهبران كشورهاي منطقه و جهان كه با تماس تلفني و ارسال پيام و بيانيهها با دولت عراق ابراز همبستگي كردند، قدرداني كرد.