فرصتی در کار نیست!

با اخراج عبدالله ویسی سرمربی فولاد خوزستان و بازگشت جواد نکونام به این تیم، تعداد تغییرات نیمکت‌ تیم‌ها در لیگ بیست‌ویکم در چهار هفته به عدد ۳ رسید. اگر علیرضا منصوریان در هفته چهارم به اولین برد با صنعت نفت دست پیدا نمی‌کرد ممکن بود این عدد به ۴ برسد. تاکنون رضا مهاجری سرمربی شهر خودرو،فیروز کریمی سرمربی تراکتور و عبدالله ویسی سرمربی فولاد نیمکت خود را تحویل داده‌اند. عوض شدن ۳ سرمربی در حالی که تنها ۴ هفته از شروع لیگ گذشته در نوع خودش یک رکورد به حساب می‌آید. فصل گذشته نیز یک رکورد ویژه دیگر در این زمینه به ثبت رسیده بود. تا هفته ۱۸ رقابت‌ها ۲۸ سرمربی روی نیمکت ۱۶ تیم لیگ برتری نشستند. این رکورد‌های ویژه باعث شده فوتبال ایران مدام در دهان کارشناسان با لیگ‌های فوتبال کشورهای عربی حوزه خلیج فارس مقایسه شود. برخی نیز پای دلال‌بازی را وسط می‌کشند. مهدی تارتار سرمربی ذوب‌آهن اصفهان دوشنبه شب در یک برنامه تلویزیونی گفت متاسفانه مدیران باشگاه‌ها تحت تاثیر فضای مجازی برای فرار از فشارها ساده‌ترین راه یعنی تغییر سرمربی را انتخاب می‌کنند. آنچه مهدی تارتار عنوان می‌کند و در واقع حرف مشترک همه مربیان و کارشناسان در فوتبال ایران است به نوعی مساله جهانی به حساب می‌آید. مساله‌ای که شاید در تعداد تفاوت‌هایی داشته باشد اما در ماهیت یکی است. به این معنا که در همه جای دنیا وقتی تیم نتیجه نمی‌گیرد مدیران سراغ سرمربی می‌روند. دلیل چنین تصمیمی هم واضح است. مدیر خودش را نمی‌تواند عوض کند. همین‌طور نمی‌تواند تمام بازیکنان تیم را تغییر دهد. پس ناچارا سراغ سرمربی می‌رود. امروز تغییر سرمربی در فوتبال روز دنیا یک مساله است. در لیگ برتر انگلیس و در پایان هفته یازدهم ۵ سرمربی برکنار شده‌اند که این امر موجب واکنش رسانه‌های این کشور شده است. تاکنون خاویر لومپارت از واتفورد، استیو بروس از نیوکاسل، نونو اسپریتو سانتو از تاتنهام، دنیل فارک از نوریچ و دین اسمیت از استون ویلا در لیگ برتر انگلیس اخراج شده‌اند. در اسپانیا و تا هفته دوازدهم سه سرمربی اخراج شدند. پاکو لوپز از لوانته، میشل از ختافه و رونالد کومان از بارسلونا. در سری‌آ ایتالیا نیز ۴ سرمربی تا پایان هفته دوازدهم از کار برکنار شدند. اوزه‌بیو دی‌فرانچسکو از ورونا، لئوناردو سمپلیچی از کالیاری، فابریزیو کاستوری از سالرنیتانا و داویده بالاردینی از جنوا. دو لیگ آلمان و فرانسه در این میان کمترین تغییرات را داشته‌اند. در آلمان تنها مارک فن بومل اخراج شده و در فرانسه بعد از گذشت یک سوم فصل هنوز چنین اتفاقی رخ نداده است. همان‌طور که گفته شد گرچه تغییر ۴ یا ۵ سرمربی در لیگ بیست تیمی که ۱۱ یا ۱۲ هفته از آن سپری شده با تغییر ۳ سرمربی در ۴ هفته در لیگی شانزده تیمی چندان قابل قیاس نیست اما نشان می‌دهد مدیران تیم‌ها اکثرا از یک تفکر پیروی می‌کنند. رقابت‌های فوتبال در سطح باشگاهی سرعت بسیار زیادی دارد و هیچ مدیری نمی‌تواند به دادن فرصت کافی به سرمربیان فکر کند. در لیگ برتر انگلیس که بازی‌ها به شکل فشرده‌تری برگزار می‌شود دادن یک فرصت سه ماهه که در فوتبال چندان زیاد نیست، معادل حداقل ۱۵ بازی و ۴۵ امتیاز است. این یعنی ممکن است همین فرصت سه ماهه موجب از دست رفتن قهرمانی، کسب سهمیه یا شانس بقا در لیگ شود. به همین دلیل است که جمله «چمدان مربیان همیشه کنار دستشان است» نه فقط مربوط به فوتبال ایران که مربوط به کل دنیا می‌شود. در این میان فرقی میان عبدالله ویسی و مربیانی نظیر نونو اسپریتو سانتو هم نیست. وقتی تیم نتیجه نمی‌گیرد باید تغییراتی آنی و انفجاری انجام شود تا شرایط تغییر کند. کسی نمی‌تواند تضمین دهد که در صورت تغییر شرایط بهتر می‌شود اما این تضمین وجود دارد که در صورت عدم انجام تغییرات به موقع اغلب شرایط بدتر خواهد شد.