رافائل گروسي در تهران با رييس سازمان انرژي اتمي و وزير امورخارجه ايران گفت‌وگو كرد
مذاكره براي مذاكره
شهاب شهسواري
رافائل گروسي، مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي روز دوشنبه و در آستانه نشست شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي به تهران آمد تا براي سومين‌بار از زمان انتصاب محمد اسلامي به رياست سازمان انرژي اتمي با او ديدار و گفت‌وگو كند. همان‌گونه كه پيش از اين سفر اعلام شده بود، مدير كل آژانس در اين سفر براي نخستين‌بار با وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران، حسين اميرعبداللهيان هم ديدار كرد. گروسي پيش از اين، بارها بر ضرورت ديدار با مقام‌هاي ارشد جمهوري اسلامي ايران از جمله وزير امورخارجه تاكيد كرده بود. گروسي بعد از ديدار با رييس سازمان انرژي اتمي، در كنفرانس خبري مشترك با او شركت كرد، هر چند اظهارات دو طرف در اين نشست خبري مثبت بود، اما بايد منتظر ماند تا مانند دو سفر پيشين مشخص شود آيا رافائل گروسي بعد از انجام سفر و به محض بازگشت به وين در نشست خبري انفرادي نيز همين اظهارات را دوباره مطرح مي‌كند يا خير. ديدارهاي سه‌شنبه گروسي در تهران، آغاز هفته پرتنش هسته‌اي بود كه با اين ديدارها آغاز مي‌شود، امروز و فردا منتظر نتيجه برگزاري نشست شوراي حكام آژانس مي‌ماند و قرار است دوشنبه هفته آينده با آغاز دور جديد گفت‌وگوهاي وين براي بازگشت امريكا به برجام ميان ايران، 1+4 و امريكا بعد از پنج ماه ادامه پيدا كند. رويدادهاي ديدار ديروز مي‌تواند در نتيجه‌گيري جلسه شوراي حكام تاثيرگذار باشد و تصميم ۳۵ عضو شوراي حكام، ممكن است در برگزاري نشست هفته بعد وين موثر باشد. هر چند در آستانه برگزاري اين نشست، برخي گمانه‌زني‌ها در مورد برگزاري آن مطرح شده است، از جمله اينكه به نوشته يك خبرنگار، مقام‌هاي ايراني خواهان تضمين‌هايي از سوي دولت اتريش براي حفظ امنيت ديپلمات‌هاي ايراني شده‌اند. همزمان با اين سفر، نفتالي بنت، نخست‌وزير اسراييل در واكنش به گزارش‌هاي اخير در مورد هشدار مقام‌هاي امريكايي به اسراييل براي توقف اقدامات خرابكارانه عليه برنامه هسته‌اي ايران، گفته است كه حتي در صورت احياي برجام هم اسراييل طرف اين توافق نيست و تعهدي به آن ندارد. حالا در سومين سفر گروسي به تهران در يك سال گذشته، موضوع رشد قابل توجه ذخاير اورانيوم غني‌شده با غناي بالا در ايران، سوالات باقيمانده آژانس در خصوص تاسيسات اعلام‌نشده ايران و اختلاف‌نظرها در خصوص ضرورت نصب دوربين در برخي تاسيسات هسته‌اي ايران، باعث شده است تا برخي طرف‌هاي غربي خواهان صدور قطعنامه ضدايراني در نشست شوراي حكام آژانس شوند. هشدار وزارت خارجه فرانسه در خصوص ضرورت صدور قطعنامه شديداللحن در نشست شوراي حكام عليه ايران و اظهارات رافائل گروسي در هفته‌هاي گذشته در خصوص برنامه هسته‌اي ايران، باعث شد تا طرف ايراني برنامه سفر درخواستي رافائل گروسي به تهران را قبل از برگزاري نشست شوراي حكام و در آستانه از سرگيري مذاكرات بازگشت امريكا به برجام در وين پايتخت اتريش، تاييد كند.
اسلامي: گروسي تاييد كرد كه هيچ انحرافي در برنامه هسته‌اي ايران مشاهده نكرده است
به گزارش ايرنا، محمد اسلامي در نشست خبري مشترك با رافائل گروسي مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، با اشاره به مذاكرات خود با گروسي اظهار كرد: «نكته حايز اهميت براي ما و آژانس اين است كه كل مسائل فيمابين مسائل فني است و آژانس از مسائل سياسي و نفوذهاي توطئه‌آميزي كه دشمنان ايران براي پيشبرد برنامه هسته‌اي ايران اعمال مي‌كنند، تاثير‌پذيري ندارد.» معاون رييس‌جمهوري ادامه داد: «مطلب مهمي را كه امروز آقاي گروسي چندين‌بار در گفت‌وگوي خود و در ملاقات بيان كردند، اين است كه هيچ انحرافي در برنامه‌هاي هسته‌اي ايران مشاهده نكردند و فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران طبق معاهدات و ضوابط در حال انجام است.» وي يادآور شد: «پيرامون مواردي كه به عنوان مدارك در اختيار آژانس كه از سوي دشمنان ما منتشر مي‌شود، سوالاتي را مطرح كرده بودند كه به اين سوالات پاسخ داده شده است؛ بخش‌هايي مانده و بخش‌هايي هم كلا مربوط به مسائل بسته‌شده گذشته است كه در برجام به آنها پرداخته و بسته شده است.» رييس سازمان انرژي اتمي خاطرنشان كرد: «ما امروز تفاهم كرديم اين موارد را خاتمه بدهيم و با رويه‌اي كه اتخاذ خواهيم كرد كه مذاكرات آن هم هنوز ادامه دارد، اين موارد تداوم پيدا نكند.» اسلامي گفت: «موضوع حايز اهميت اين است كه ايران در اجراي برنامه هسته‌اي خود مصمم است با توجه به تاثيرات برنامه هسته‌اي ايران در زندگي مردم، بتواند همه ابعاد فناوري هسته‌اي را در بخش‌هاي گوناگون مورد بهره‌برداري قرار بدهد كه اين در دستور كار ماست و آژانس در اين راستا به ما كمك خواهد كرد.» رييس سازمان انرژي اتمي اظهار كرد: «همچنين ابلاغي وجود دارد كه ما حداقل ۱۰ هزار مگاوات برق هسته‌اي به ويژه با نيروگاه‌هاي كوچك كه ظرفيت آن حداكثر تا ۳۰۰ مگاوات است را بايد در ايران ايجاد كنيم و آژانس كشورهاي داراي تكنولوژي و صاحب صنعت را تشويق و پشتيباني خواهد كردتا با استفاده از ظرفيت صنعتي صنايع ايران بتوانند در راستاي توسعه و گسترش ظرفيت برق اتمي به كشور ما كمك كنند.»
گروسي: مناسبات را تا پيدا كردن زمينه‌هاي مشترك ادامه مي‌دهيم
مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هم با قدرداني از دعوت و ميزباني رييس سازمان انرژي اتمي ايران گفت: «چند ماه پيش كه ايران آمدم با جمهوري اسلامي توافق كرديم چند ماه ديگر برمي‌گردم تا كار مشترك‌مان را در زمينه شفاف‌سازي و تداوم آن ادامه دهيم.» وي افزود: «همان‌طوركه مي‌دانيد به منظور تداوم و تعميق گفت‌وگوها با دولت جديد تا چند ساعت ديگر اين افتخار را دارم به ملاقات وزير امور خارجه هم بروم.» مدير كل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با اشاره به مذاكرات خود با رييس سازمان انرژي اتمي گفت: «صحبت‌هايي كه ديروز صبح داشتيم بسيار فشرده بود و به دنبال آن هستيم تا كار را تداوم ببخشيم و مناسبات را با اين نگاه ادامه دهيم كه بتوانيم زمينه‌هاي مشتركي را پيدا كنيم.» گروسي گفت: «موضوعاتي هست كه ما و رييس سازمان انرژي اتمي درحال بررسي آن هستيم و در همين سفر هدف ما اين بود طوري چشم‌انداز برنامه هسته‌اي را تعريف كنيم كه با توجه به تغييرات اقليمي، به توليد انرژي پاك كمك كند و اين انرژي پاك را بتوانيم در اختيار همه بگذاريم. اين موضوعي بود كه چند وقت پيش در نشست گلاسكو هم به‌طور مفصل درباره آن صحبت شد.» وي تاكيد كرد: «تلاش ما اين است كه نشست امروز در فضاي مثبتي برگزار شده و نتيجه‌گيري مثبتي داشته باشد.» رافائل گروسي، پيش از سفر به تهران با انتشار پيامي در شبكه اجتماعي توييتر نوشته بود: «من به تهران مي‌روم تا براي حل سوالات باقيمانده با مقام‌هاي ايراني گفت‌وگو كنم. اميدوارم بتوانم يك كانال مثمرثمر و تعاملي براي گفت‌وگوي مستقيم ايجاد كنم تا آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بتواند فعاليت‌هاي اساسي راستي‌آزمايي خود را در ايران از سر بگيرد.»
انگيزه‌هاي زياد ايران براي بازگشت به مذاكرات هنري رم، تحليلگر گروه اوراسيا به فارن پاليسي مي‌گويد كه همچنان براي ايران انگيزه‌هاي خوبي وجود دارد كه به ميز مذاكره بازگردد. هنري رم به اين نشريه مي‌گويد: «مهم‌ترين انگيزه براي ايران اين است كه روسيه و چين را در كنار خود نگه دارد. روسيه و چين خواهان بازگشت توافق به شرايط اجرايي هستند و علاقه‌مندند كه ايران در اين مورد تعامل كند. به نظرم ايراني‌ها خيلي تمايل دارند كه شرايط به گونه‌اي رقم بخورد كه به عنوان عامل به هم خوردن مذاكرات معرفي نشوند يا دست‌كم بتوانند به شكل قابل قبولي اين ادعا را مطرح كنند كه عامل توقف مذاكرات نيستند.» هنري رم همچنان احتمال يك دستاورد قابل توجه سريع در مذاكرات پيش روي ايران، ۱+۴ و امريكا را كم مي‌داند. او مي‌گويد: «من بعيد مي‌دانم در دور نخست شاهد وقوع رويدادي چندان سازنده باشيم. اما اگر در دو سوي ميز انعطاف وجود داشته‌باشد، مي‌توان پويايي در مذاكرات را احساس كرد.» اين تحليلگر مي‌گويد: «برگشتن به توافق به شكلي كه وجود داشت، فقط با اندكي تغييرات براي اينكه دوران از دست رفته از اجراي توافق به حساب بيايد، اين منفعت را دارد كه متن توافق نياز به بازنويسي ندارد و قبلا نوشته شده است. جوري كه من به قضيه نگاه مي‌كنم اين است كه توافق روي ميز است، فقط بايد برخي چيزها راست و ريس شوند كه هيچ‌كدام‌شان هم غيرممكن نيست.»
اختلاف‌نظر امريكا و اسراييل
روز يكشنبه روزنامه نيويورك‌تايمز در گزارشي به عمليات خرابكارانه اسراييل عليه تاسيسات هسته‌اي ايران در ماه‌هاي گذشته اشاره كرده است و مي‌نويسد كه به‌رغم اين عمليات‌ها، برنامه هسته‌اي ايران با قدرت به كار خود ادامه مي‌دهد و عمده تاسيساتي كه در اين عمليات‌ها آسيب ديده‌اند با تجهيزات به‌روزتر و قوي‌تر بازسازي شده‌اند و كار خود را از سر گرفته‌اند. اظهارات روز گذشته نفتالي بنت، نخست‌وزير اسراييل نخستين اظهارنظر علني مقام‌هاي اسراييلي بعد از انتشار اين گزارش در خصوص اختلاف‌نظر با امريكا و عدم توقف اقدامات خرابكارانه اين رژيم عليه ايران بود. نخست‌وزير اين رژيم در يك نشست امنيتي در هرتزليا، روز گذشته در سخناني با طرح اين ادعا كه برنامه هسته‌اي ايران «در مرحله بسيار پيشرفته» قرار دارد، گفته است: «ممكن است برخي اختلاف‌نظرهايي با بهترين دوستان‌مان در گوشه و كنار دنيا داشته باشيم. اما اگر حتي توافق هسته‌اي احيا شود، اسراييل طرف اين توافق نيست و تعهدي به اجراي آن ندارد و در نتيجه آزادي عمل خود را در اقدام عليه ايران حفظ خواهد كرد.»
ديدار گروسي با وزير خارجه
اميرعبداللهيان در اين ديدار بر اراده جدي جمهوري اسلامي ايران براي تعامل سازنده با آژانس در چارچوب موافقتنامه پادمان تاكيد و ابراز اميدواري كرد در سفر مديركل آژانس اعتماد متقابل و همكاري‌هاي طرفين بيش از پيش تقويت شود. وزير امور خارجه همچنين بر اهميت كار فني، حرفه‌اي و بي‌طرفانه آژانس و ضرورت بي‌اعتنايي به فشارهاي سياسي خارجي تاكيد كرد. مديركل آژانس نيز متقابلا ضمن تاكيد بر رويكرد فني، حرفه‌اي و بي‌طرفانه آژانس، سفر خود را نشانه‌اي از اراده براي گفت‌وگو و درك متقابل، حل مسائل و ارتقاي همكاري‌ها با جمهوري اسلامي ايران برشمرد و از آمادگي آژانس براي حل و فصل موضوعات باقيمانده طي ماه‌هاي آتي در همكاري نزديك با جمهوري اسلامي ايران خبر داد.