با شكلگيري ائتلاف سه حزب براي تشكيل دولت آلمان:
اولاف شولتس جانشين مركل ميشود
احزاب سوسيالدموكرات، دموكرات آزاد و سبز روز گذشته توافق خود را براي تشكيل دولت آلمان اعلام كردند
آرمين منتظري
احزاب سوسيالدموكرات، حزب سبز و حزب ليبرال آلمان روز گذشته در توافقي با يكديگر براي تشكيل دولت جديد ائتلاف كرده و اولاف شولتس، وزير فعلي اقتصاد آلمان را به عنوان صدراعظم جديد اين كشور انتخاب كردند.
به گزارش گاردين، هر سه حزب مذكور كه ائتلافشان با عنوان «ائتلاف چراغ راهنمايي» مشهور است- چراكه رنگ نمادين اين احزاب قرمز، سبز و زرد است- به زودي نتيجه توافق خود را بهطور رسمي اعلام خواهند كرد. اين توافق پس از برگزاري انتخابات 26 سپتامبر و در پي دو ماه مذاكره مداوم به دست آمده است. در انتخابات بيستوششم سپتامبر حزب سوسيالدموكرات توانسته بود اكثريت آرا را به خود اختصاص دهد اما آراي به دست آمدهاش آنقدر زياد نبود كه بتواند به تنهايي دولت تشكيل دهد. رسانههاي آلمان به نقل از منابع حزبي اعلام كردهاند كه اولاف شولتس از حزب سوسيالدموكرات به عنوان صدراعظم آلمان و آنالنا بائربوك از حزب سبزها به عنوان وزير امورخارجه انتخاب شدهاند. كريستين ليندر، رهبر حزب دموكراتهاي آزاد به عنوان وزير اقتصاد انتخاب شده است. هوبرت هيل از حزب سوسيالدموكرات نيز تنها وزيري است كه از دولت قبلي همچنان در دولت فعلي حضور خواهد داشت و سمت وزير كار را برعهده خواهد گرفت. اين نخستينبار در تاريخ آلمان است كه دولت اين كشور با ائتلاف سه حزب شكل خواهد گرفت. اينگونه به نظر ميرسد كه اولويت اصلي دولت جديد آلمان مبارزه با تغييرات آبوهوايي باشد و آنطوركه اعلام شده اين موضوع در صدر اولويتهاي وزارتخانههاي دولت جديد آلمان قرار گرفته است. آنگونه كه در گزارشهاي خبري آمده است، احزاب حاضر در دولت آلمان توافق كردهاند كه تا سال 2030 مصرف سوخت فسيلي را در صنايع خود حذف كنند. علاوه بر اين قرار است تا سال 2040 استفاده از موتورهاي احتراقي ممنوع شده و استفاده گاز نيز در نيروگاههاي آلمان خاتمه يابد. در متن توافق ائتلاف جزيياتي درباره مناسبسازي سقف خانهها براي استفاده از باطريهاي خورشيدي نيز درج شده است. همچنين اعلام شده است آلمان 2 درصد از خاك خود را به تاسيس نيروگاههاي بادي اختصاص خواهد داد و تلاش خواهد كرد در اسرع وقت، استفاده از انرژي هستهاي را خاتمه دهد. به علاوه در اين توافق تصريح شده است كه همه مهاجراني كه وارد آلمان ميشوند براي دريافت حق شهروندي بايد پنج سال در آنجا اقامت كنند. ضمنا به حزب سبز اجازه داده شده چنانچه رييس كميسيون اروپا از آلمان نباشد، اين فرد را براي تصدي اين پست به كميسيون اروپا معرفي كند كه البته در حال حاضر اورسولا فن در لاين آلماني رييس كميسيون اروپا است. اما يكي از مهمترين چالشهاي پيش روي دولت جديد آلمان كنترل موج شيوع ويروس كرونا از زمان آغاز همهگيري اين ويروس است. خصوصا اينكه اخيرا به رغم افزايش آمار واكسيناسيون، آمار مبتلايان نيز افزايش يافته است. يكي ديگر از ويژگيهاي دولت جديد آلمان اين است كه اين دولت جوانترين دولتي است كه در آلمان بر سر كار آمده است. البته از همين حالا گمانهزنيهاي زيادي در مورد نحوه عملكرد اين سه حزب وجود دارد چراكه اين سه حزب اختلافات قابل توجهي با يكديگر دارند. حزب سبز براي اجراي يك برنامه سرمايهگذاري عظيم در زمينه مبارزه با تغييرات آبوهوايي و همچنين نوسازي زيرساختهاي قديمي آلمان فشار وارد كرده است. در طول مبارزات انتخاباتي، آلمان متعهد شد كه مالياتها را افزايش و قوانين بدهي را كاهش دهد تا منابعي براي پوشش هزينههاي افزايش يافته به دست آورد. اما حزب دموكراتيك آزاد كه به واسطه نظرات محتاطانهاش در خصوص بودجه مشهور است، با افزايش مالياتها و مجاز شمردن افزايش بدهيهاي دولت مخالفت كرده است. با توجه به اينكه ليندر، رهبر اين حزب وزارت اقتصاد را در تصدي خود دارد، اينطور به نظر ميرسد كه نقطهنظرات و برنامههاي اين حزب، سياستهاي پولي و مالي دولت جديد آلمان را شكل خواهد داد و سبزها در اين خصوص چندان قدرتي نخواهند داشت. در انتخابات اخير آلمان حزب سوسيالدموكرات ۲۵.۸ درصد آرا را به دست آورد و اتحاديه احزاب مسيحي (اتحاديه دموكرات مسيحي و اتحاديه سوسيال مسيحي) به رهبري مركل با كسب ۲۴.۵ درصد آرا در رده دوم قرار گرفت. حزب سبزها در اين انتخابات بهترين نتيجه را در تاريخ خود كسب كرد و با ۱۴.۸ درصد آرا در جايگاه سوم قرار گرفت و حزب دموكرات آزاد آلمان نيز با كسب ۱۱.۵ درصد آرا، چهارم شد. از آنجا اين انتخابات را غيرقابل پيشبينيترين انتخابات تاريخ معاصر آلمان توصيف ميكنند كه حزب محافظهكار مركل، ضعيفترين نتيجه تاريخ خود را از جنگ جهاني دوم به اين سو كسب كرد و حزب سبزها موفق به ثبت بهترين نتيجه در تاريخ خود شد. در مذاكرات براي تشكيل دولت جديد آلمان 22 كارگروه و 300 مذاكرهكننده حضور داشتند. هرچند به شكل غيرمعمولي هيچ اخباري در طول مذاكرات از روند گفتوگوها به بيرون درز نكرد و حتي نام مذاكرهكنندگان نيز اعلام نشد، اما بائربوك ميگويد برخي اوقات مذاكرات بهشدت تنشآلود ميشد. انتظار ميرود كه دولت جديد آلمان در تاريخ شش دسامبر سوگند ياد كند. قبل از اداي سوگند دولت جديد آلمان، توافقنامه ائتلاف احزاب بايد توسط كنفرانس احزاب سوسيالدموكرات و حزب دموكراتيك آزاد تاييد شود. حزب سبز نيز اين ائتلاف را ميان اعضاي خود به راي خواهد گذاشت و اين روند حدودا 10 روز به طول خواهد انجاميد.
اولاف شولتس كيست؟
اولاف شولتس ۶۳ ساله است، زاده اوسنابروك، بزرگشده هامبورگ. در خانوادهاي متوسط با والديني شاغل. تحصيلكرده حقوق قضايي، وكيل متخصص حقوق كار و شريك يك دفتر وكالت بزرگ و معتبر. شولتس هفت سال شهردار هامبورگ بود و در همين مقام، ميزبان سران جي ۲۰ در سال ۲۰۱۷. تظاهرات مخالفان جهانيشدن در اعتراض به اجلاس، به غائله، ناآراميهاي خياباني و خشونت انجاميد و شولتس كه احتمال درگيريها را دستكم گرفته بود، زير ضرب انتقادها رفت. او پيش از اجلاس اطمينان داده بود كه همهچيز در امنيت پيش خواهد رفت. بعد از آن شكست مديريتي، شولتس شهرداري هامبورگ را وانهاد و به برلين برگشت.
به گزارش دويچهوله، اولاف شولتس سال ۲۰۱۹ در كنگره حزب سوسيالدموكرات، به رقباي درونحزبي باخت و از رهبري سوسيالدموكرات بازماند. شكستي نامنتظر كه او را تا آستانه تصميمگيري براي ترك سياست كشاند. اين تلخكامي يك سال بيشتر طول نكشيد، شولتس با افق بلندتري برگشت. اينبار كانديداي صدارت شد و اولين نامزدي بود كه برنامه انتخاباتي خودش را ارايه داد.
رويكرد او در قبال اتحاديه اروپا و امريكا با توجه به موضعگيري اخيرش آشكار شده است. شولتس يك روز پس از برگزاري انتخابات گفت دولت تحت رهبري او به ادامه روابط فراآتلانتيك ادامه خواهد داد و تاكيد كرد كه «روابط خوب با امريكا در راستاي منافع آلمان است».
شولتس در ارتباط با اتحاديه اروپا نيز تاكيد كرد كه اصليترين وظيفه مقامات جديد آلمان ايجاد يك اتحاديه اروپاي قوي خواهد بود و ادامه داد: گمان ميكنم اصليترين وظيفه سياست آلمان، ايجاد يك اتحاديه اروپاي قوي و مستقلتر باشد. اين وظيفه اصلي روي استراتژي بينالمللي و سياست خارجي آلمان تاثير خواهد گذاشت. همانگونه كه در دوره مركل، آلمان ستون اتحاديه اروپا به شمار ميرفت و نقش محوري را در جهتدهي به سياست داخلي و خارجي اتحاديه ايفا ميكرد، گويي دولت جديد نيز قصد ادامه اين مسير را دارد. در پيوند با امريكا نيز دولت مركل برخلاف روابط با اين كشور در دوره ترامپ، همسويي بيشتري با امريكاي بايدن داشت و انتظار ميرود اين همسويي در دولت شولتس ادامه يابد و تقويت شود.