هشدار مدير كل دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت درباره افزايش دو برابري سوءتغذيه كودكان

گروه اجتماعي| مدير كل دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت نسبت به كاهش مصرف منابع پروتئين حيواني؛ به ويژه گوشت و شير در دهك‌هاي پايين درآمدي و تبعات اين تغيير ناگزير الگوي تغذيه هشدار داد.  زهرا عبداللهي ضمن تاكيد بر اينكه ضعف سيستم ايمني بدن به دليل تغذيه نامناسب، مقاومت بدن در برابر ويروس كوويد 19 را هم كاهش خواهد داد و حتي شدت بيماري را تشديد خواهد كرد، گفت: «سيستم ايمني بدن براي عملكرد درست، به ويتامين‌ها و مواد معدني و پروتئين‌ها نياز دارد. بهترين منبع براي پروتئين‌ها منابع حيواني است و در يك برنامه غذايي درست توصيه مي‌شود سهمي از پروتئين گياهي و سهمي از پروتئين حيواني وجود داشته باشد. منابع پروتئين حيواني شامل گوشت و لبنيات بايد در برنامه غذايي روزانه، به ويژه براي افرادي كه در معرض آسيب بيشتري هستند موجود باشد درحالي‌كه اكنون به دليل افزايش قيمت منابع پروتيين حيواني، دسترسي دهك‌هاي درآمدي پايين به اين اقلام كاهش يافته و حتي مطالعات ما نشان مي‌دهد مصرف موادغذايي مانند شير و گوشت در اين افراد كاهش يافته است و حضور آن در سفره مردم كم شده كه ادامه‌دار شدن اين مساله مي‌تواند عوارضي به دنبال داشته باشد چون رشد كودكان مختل مي‌شود كه اول به صورت لاغري و سپس به صورت توقف رشد قدي خود را نشان مي‌دهد يا اينكه رشد نامناسب جنين را سبب مي‌شود.» عبداللهي در ادامه با اشاره به نتايج برخي تحقيقات درباره كاهش مصرف مواد غذايي مغذي گفت: «ما يك بررسي هنگام آغاز شيوع كرونا در كشور با همكاري انستيتو تحقيقات تغذيه و صنايع غذايي كشور انجام داديم مشخص شد كه برخي اقلام غذايي به علت افزايش قيمت تا ۳۵ درصد كاهش مصرف داشته و اين مواد غذايي شامل گوشت قرمز، گوشت مرغ، شير، لبنيات و ميوه بود.» هشدارهاي اين مقام مسوول درحالي بود كه به گفته وي، ضعف سيستم ايمني بدن، منجر به افزايش ابتلا به بيماري‌ها و افزايش مرگ خواهد شد.  عبداللهي همچنين ضمن تاكيد بر لزوم مصرف پروتئين حيواني، يادآور شد كه حبوبات به عنوان منبع پروتئيني ارزان‌قيمت نسبت به پروتئين حيواني، در توضيح سبد غذايي مناسب بر اساس هرم غذايي گفت: «در هرم غذايي توصيه مي‌شود روزانه دو واحد لبنيات، يك عدد تخم‌مرغ، حداقل دو واحد گوشت معادل ۳۰ گرم مصرف شود. رصد وضعيت تغذيه كودكان زير ۵ سال در مناطق محروم كشور نشان مي‌دهد ظرف دو سال گذشته به دليل مسائلي از جمله شيوع كرونا، خشكسالي و تورم و افزايش قيمت‌ها، شيوع سوءتغذيه در كودكان افزايش يافته و حتي شيوع دوبرابري سوءتغذيه در استان‌هايي مثل سيستان‌وبلوچستان و خراسان جنوبي گزارش شده است. علاوه بر اين، كم‌خوني و كمبود ويتامين A هم افزايش يافته است. در مناطق محروم، ناامني غذايي خانوار بيشتر شده كه اگر اقدامات مداخله‌اي به موقع انجام نشود، در كوتاه‌مدت با افزايش مرگ و ابتلا به بيماري‌ها، كم خوني، كاهش قدرت يادگيري و مواجه خواهيم شد و در درازمدت هم توقف رشد قدي و حتي كاهش بهره هوشي در كودكان رقم خواهد خورد. البته ما به عنوان وزارت بهداشت مكمل‌هاي غذايي براي گروه‌هاي سني به صورت رايگان ارايه مي‌دهيم و از طريق سيستم PHC كودكان و مادران باردار و شيرده دچار سوءتغذيه نيازمند را شناسايي كرده و به كميته امداد و وزارت رفاه معرفي مي‌كنيم تا سبد تغذيه رايگان دريافت كنند علاوه بر آنكه بسته‌هاي حمايتي به خانواده‌هاي نيازمند ارايه مي‌شود. البته طرح كمك معيشتي كه سال گذشته توسط وزارت تعاون آغاز شد بايد ادامه يابد و همچنين كميته امداد بايد اعتبارات كافي داشته باشد تا كودكان و مادران باردار و شيرده دچار سوءتغذيه را تحت پوشش سبد رايگان غذايي قرار دهد.» هشدارهاي عبداللهي در حالي بود كه ظرف سه ماه گذشته، «اعتماد» 4 بار براي مصاحبه با حسين خدر ويسي؛ معاون حمايت كميته امداد درباره سبد رفع سوءتغذيه و وضعيت اقشار آسيب‌پذير تحت پوشش اين نهاد حمايتي اقدام كرد اما معاون حمايت كميته امداد، هر بار با وجود هماهنگي قبلي، به بهانه در اختيار نداشتن آمار و اطلاعات و ماموريت و جلسات كاري از مصاحبه با «اعتماد» طفره رفت و از مصاحبه مديران مطلع و باسابقه معاونت با «اعتماد» هم جلوگيري كرد. بنابراين هيچ اطلاع جديدي از وضعيت حمايت‌هاي غذايي از كودكان دچار سوءتغذيه در مناطق محروم در دست نيست جز آنچه  مديركل دفتر بهبود تغذيه وزارت بهداشت اعلام مي‌كند.  عبداللهي، پيش‌تر و طي چهار ماه گذشته هم در هشدارهاي ديگري درباره افزايش ناامني غذايي در كشور و در مناطق و اقشار محروم، در معرفي استان‌هاي گرفتار در ناامني غذايي شديد، از استان‌هاي سيستان‌وبلوچستان، كهگيلويه و بويراحمد، خوزستان، هرمزگان، ايلام، كرمان، خراسان جنوبي و بوشهر نام برده و گفته بود: «برنامه حمايت تغذيه‌اي از مادران باردار مبتلا به سوءتغذيه و همچنين كودكان زير پنج سال كه به علت فقر دچار سوء تغذيه شدند از برنامه‌هاي سابق وزارت بهداشت است كه با همكاري سازمان‌هاي حمايتي در كشور از سال ۱۳۸۰ در دست اجرا است. در سال ۱۳۹۹ حدود ۶۰ هزار كودك زير پنج سال دچار سوء تغذيه كه توسط بخش بهداشت شناسايي شده بودند و حدود ۵۰ تا ۵۴ هزار مادر باردار و شيرده تحت پوشش اين بسته حمايتي تغذيه‌اي با كمك كميته امداد و بنياد علوي قرار گرفتند. در قالب اين برنامه، كارت هوشمند خريد موادغذايي صادر مي‌شود و گروه هدف مي‌تواند اقلام غذايي مرتبط با سبد غذايي كه اين دفتر تدوين كرده است را تهيه كنند. فعلا با توجه به اعتبارات اختصاص داده‌شده يك سبد غذايي ۱۰۰ هزار توماني توسط كميته امداد ارايه مي‌شود كه به هيچ عنوان با اين قيمت‌هايي كه در بازار وجود دارد، متناسب نيست. با توجه به قيمت‌هاي فعلي سبد غذايي تدوين شده را بازنگري كرديم و محرز شد كه حداقل ماده غذايي براي تامين نياز انرژي و پروتئين لازم براي خانم باردار و كودك زير ۵ سال دچار سوءتغذيه، حدود ۵۰۰ هزار تومان هزينه دارد درحالي‌كه فعلا اين سبد با سرانه كمكي ۱۰۰ هزارتوماني ارايه مي‌شود كه به هيچ عنوان كفاف نمي‌دهد. با توجه به قيمت‌هاي موجود يك سبد غذايي حداقلي، به سازمان برنامه و بودجه پيشنهاد شده كه اعتبارات مقتضي آن را تامين كند چون اعتبارات بخش دولتي كم است و كفاف نمي‌دهد. علاوه بر اين، طي برنامه رصد وضعيت غذا و تغذيه گروه‌هاي آسيب‌پذير كه توسط دفتر ما و مراكز علمي انجام شده، گزارشاتي به دست‌مان رسيده است كه حاكي از بيشتر شدن وضعيت ناامني غذايي است و متاسفانه سوءتغذيه و كمبود ريزمغذي‌ها در كودكان زير ۵ سال افزايش يافته است.»