نگراني فوتبال انگليس از سرازير شدن پول‌هاي سعودي به ليگ برتر
ستاره‌هاي نيوكاسل سوار بر هواپيماي حامل قاتلان خاشقچي
گروه ورزش
قبل از اينكه بازيكنان و مربيان نيوكاسل اين هفته براي برپايي كمپ تمريني در هواي گرم عربستان سعودي راه بيفتند، مالكان جديد تيم ليگ برتري با كار سختي روبرو بودند. آنها بايد دنيا را متقاعد مي‌كردند كه كشور عربستان سعودي مالك باشگاه نيست.
چنين چيزي اصلا آسان نبوده است. به هر حال ۸۰ درصد سهام نيوكاسل اكنون به صندوق سرمايه‌گذاري عمومي كه صندوق ثروت دولتي عربستان است تعلق دارد. رييس اين صندوق (P.I.F) محمدبن سلمان، وليعهد و حاكم واقعي عربستان سعودي است.
ليگ برتر در گذشته نسبت به اين ارتباطات ابراز نگراني كرده بود. همين مساله باعث شد فروش نيوكاسل يك سال به تعويق بيفتد تا اينكه به گفته مقامات ليگ برتر اجازه فروش سرانجام پس از «تضمين‌هاي الزام‌آور قانوني» نامشخص مبني بر اينكه دولت عربستان تيم نيوكاسل را كنترل نخواهد كرد صادر شد.
با اين حال تمامي شبهات و سوالات زماني كه بازيكنان و كادر مربيگري نيوكاسل روي پله‌هاي پرواز چارتر خصوصي در جده عربستان ديده شدند برگشت. عكس‌هاي ورود اين تيم نشان مي‌دهد كه هواپيما توسط شركتي به نام آلفااستار كه يك شركت هواپيمايي مادر است اداره مي‌شود. اين شركت مدتي پس از اينكه محمد بن‌سلمان در عربستان به قدرت رسيد و دست به پاكسازي اعضاي ارشد سلطنتي و شخصيت‌هاي تجاري زد توقيف شد.
برند شركت و توقيف آن به عنوان بخشي از يك شكايت در كانادا به ثبت رسيده است؛ شكايتي كه توسط دولت سعودي عليه يك مقام ارشد اطلاعاتي اين كشور انجام شده. آلفااستار و شركت خواهرش اسكاي‌پرايم همان شركت‌هاي تامين‌كننده خدمات هوانوردي هستند كه گروه قاتلان جمال خاشقچي روزنامه‌نگار مخالف سعودي كه در سال ۲۰۱۸ در استانبول كشته و تكه‌تكه شد را حمل كرده بود.
اسنادي كه ارتباط بين شركت‌هاي هواپيمايي و حاكم كشور را آشكار مي‌كند بخشي از يك پرونده قضايي طولاني‌مدت فساد است. اين پرونده توسط گروهي از شركت‌هاي دولتي عربستان سعودي عليه سعيد الجبري مقام سابق اطلاعاتي و يكي از نزديكان محمد بن‌نايف وليعهد سابق به جريان افتاده است. بن‌نايف در سال ۲۰۱۷ توسط بن‌سلمان كنار گذاشته شد.
استفاده اعضاي تيم نيوكاسل از اين هواپيما كه متعلق به شركتي بود كه توسط دولت سعودي براي جابه‌جايي افراط‌گرايان و مظنونان به ترورسيم تاسيس شده بود كار مالكان و مديران نيوكاسل كه مستقر در بريتانيا هستند را سخت‌تر كرد. حالا آنها متهم به داشتن رابطه تسليحاتي با عربستان سعودي هم هستند.
مالكيت دولتي باشگاه‌ها در سال‌هاي اخير تبديل به يكي از بحث‌برانگيزترين موضوعات در فوتبال اروپا شده است زيرا پاري‌سن‌ژرمن و منچسترسيتي هر دو از ثروت بي‌پايان صاحبان خليج‌فارس براي تغيير وضعيت اقتصادي و رقابت متعادل در ورزش استفاده كرده‌اند. هواداران نيوكاسل عموما از ورود ثروت‌هاي سعودي و پتانسيل احياي مجدد باشگاه استقبال كرده‌اند. حتي در شرايطي كه منتقدان سوالاتي در مورد نفوذ خارجي‌ها و نگراني‌هاي حقوق بشري را مطرح كردند.
قبل از اينكه تيم، انگليس را ترك كند مربي نيوكاسل ادي هاو در مورد هدف سفر يك‌هفته‌اي به عربستان سعودي تحت فشار قرار گرفت. هاو اصرار داشت كه انگيزه‌ها صرفا ورزشي است و قرار است در آنجا برنامه‌اي براي آماده‌سازي تيم در هواي گرم عربستان تدارك ديده شود. اما باشگاه با انتقادهاي گروه‌هاي حقوق بشري مانند عفو بين‌الملل مواجه شد كه مي‌گويند اين سفر در جهت وجهه‌سازي براي بن‌سلمان است.
روز جمعه گزارش شد كه هاو و بازيكنانش با نمايندگان صندوق سرمايه‌گذاري عربستان سعودي كه نيم بيشتر آن را مقامات ارشد دولت تشكيل مي‌دهند ملاقات كرده‌اند.
آدام كوگل معاون بخش خاورميانه و شمال آفريقا در ديدبان حقوق بشر گفت: «فكر مي‌كنم يك: اين نشان مي‌دهد كه چرا پروسه فروش در ابتدا به مشكل خورد چون اين شركت از دولت عربستان جدا نبوده. دو: اين نشان مي‌دهد كه آنها اهميتي نمي‌دهند و اتفاقا اين را به رخ مي‌كشند. آنها حتي سعي نمي‌كنند وانمود كنند كه اين چيزي نيست كه هست.» سخنگوي ليگ برتر انگليس و باشگاه نيوكاسل از پاسخ دادن در مورد اين مساله خودداري كردند.
روابط بين نيوكاسل و عربستان سعودي ليگ برتر را متلاطم كرده است. اواخر سال گذشته ليگ مقررات خود را در مورد قوانين اسپانسرينگ اصلاح كرد زيرا تيم‌ها از بابت سرازير شدن ناگهان پول عربستان سعودي به حساب تيم نيوكاسل از طريق معاملات با شركت‌هاي مرتبط با مالكيت باشگاه در خليج‌فارس نگران بودند.
طبق يك توافقنامه ليگ برتر اعلام كرد تمام حمايت‌هاي مالي اسپانسري طرف مرتبط را ارزيابي خواهد كرد تا مطمئن شود كه توافق‌ها مطابق با ارزش بازار و منصفانه هستند .
از زمان فروش باشگاه، ريچارد مسترز مدير اجرايي ليگ برتر از پاسخ به سوالات مربوط به اينكه سازمانش مي‌تواند از اجراي صحيح تضمين‌هاي نيوكاسل مبني بر جدا بودن از دولت عربستان اطمينان حاصل كند طفره رفته است. او وقتي در ماه نوامبر با اين سوال مواجه شد كه ليگ برتر چگونه مي‌داند كه آيا گروهي كه در بريتانيا هستند از دستورات وليعهد عربستان پيروي مي‌كنند يا خير پاسخ داد ليگ نمي‌تواند متوجه شود!
او گفت: «در اين مورد فكر نمي‌كنم ما بدانيم. من فكر نمي‌كنم اين اتفاق بيفتد. تضمين‌هاي الزام‌آور قانوني وجود دارد كه اساسا دولت مسووليت باشگاه را برعهده نخواهد داشت. اگر شواهدي برخلاف آن پيدا كنيم، مي‌توانيم كنسرسيوم را به عنوان مالك باشگاه حذف كنيم. اين قابل درك است.»
تيم فوتبال نيوكاسل در حال حاضر در جدول بيست تيمي ليگ برتر در جايگاه هجدهم قرار گرفته و يكي از گزينه‌هاي سقوط به چمپيونشيپ به حساب مي‌آيد. گفته شده مديران باشگاه قصد دارند در تعطيلات زمستاني هزينه زيادي براي تقويت تيم انجام دهند تا كلاغ‌ها از منطقه سقوط فاصله بگيرند.