ركورد 7 ساله قيمت نفت شكست

گروه اقتصادي 

تنش‌ها ميان اوكراين و روسيه با به رسميت شناختن استقلال دو منطقه جدا شده شرق اوكراين توسط مسكو، وارد فاز تازه‌اي شد. پس از اقدام پوتين، نيروهاي روسيه در اين مناطق مستقر شدند كه همين امر احتمال تشديد تنش‌ها ميان دو كشور را قوت بخشيد. تا چندي پيش برخي از كارشناسان معتقد بودند كه تنش ميان اين دو كشور قرار است از راه‌هاي ديپلماتيك حل و فصل شود اما به نظر مي‌رسد جهان منتظر اقدامي نظامي است و به همين دليل قيمت نفت در روز گذشته تا مرز 100 دلار افزايش يافت. اين قيمت، بالاترين رقم طي 7 سال گذشته است؛ قيمت هر بشكه نفت برنت در معاملات روز سه‌شنبه با ۳ دلار و ۷۷ سنت افزايش به بيش از ۹۹ دلار رسيد. البته كه پيش‌بيني مي‌شد با آغاز درگيري نظامي، قيمت نفت به دليل نگراني از اختلال گسترده در عرضه حتي به بيش از 100 دلار در هر بشكه برسد، اما عمده نگراني‌ها از «مدت زمان» درگيري ميان اين دو كشور است. قيمت نفت در حالي به مرز 100 دلار رسيد كه روز دوشنبه انتشار خبر موافقت مشروط پوتين و بايدن براي برگزاري نشستي پيرامون مساله اوكراين، قيمت نفت را با كاهشي دو دلاري به 93 دلار رسانده بود. البته كه همچنان پيش‌بيني نفت 120 دلاري پس از آغاز درگيري در اين دو كشور روي ميز كارشناسان قرار دارد. درگيري نظامي ميان روسيه و اوكراين مي‌تواند تغييراتي را نيز در بازارهاي جهاني بگذارد؛ به عنوان مثال طلا به عنوان دارايي امن براي سرمايه‌داران تلقي شود. روز گذشته قيمت هر اونس طلا به 1908 دلار رسيده بود كه انتظار مي‌رود افزايش يابد. اما وضعيت براي بازار رمزارزها مناسب نيست و پيش‌بيني‌ها حاكي از كاهش قيمت بيت‌كوين به كمتر از 30 هزار دلار است. پيش‌بيني‌اي كه اگر به وقوع بپيوندد، مي‌تواند تمايل سرمايه‌داران به اين بازار در روزهاي سخت را به‌شدت تحت تاثير قرار دهد.

تاثير بر بازار انرژي 
از همان روزي كه بسياري از كشورها به شهروندان خود در اوكراين هشدار داده و از آنها خواسته بودند كه خاك اين كشور را ترك كنند، احتمال آغاز يك درگيري وجود داشت. اگرچه كه در اين بين خبرهايي از مسكو در رد احتمال درگيري نظامي منتشر مي‌شد. اما اقدام اخير پوتين نشان داد كه راهكارهاي ديپلماتيكي كه بسياري از كشورها بر آن براي جلوگيري از يك جنگ پافشاري كرده بودند، تا روز گذشته تاثيري نداشته است. در شرايط درگيري نظامي، جهان به واسطه نوسان در بازار دارايي‌ها و اروپا به واسطه وابستگي به منابع نفت و گاز روسيه، متحمل هزينه‌هاي اقتصادي خواهند شد كه تقريبا تمام كشورهاي اروپايي سعي مي‌كنند جلوي اين هزينه را با كمترين اقدام نظامي بگيرند. به نظر مي‌رسد در اين راستا معلق كردن پروژه خط لوله انتقال گاز نورداستريم 2 توسط آلمان، تداوم تلاش‌هاي ديپلماتيك براي جلوگيري از بروز فاجعه در اوكراين باشد. قرار بود از طريق اين خط لوله سالانه ۵۵ ميليارد متر مكعب گاز از روسيه به اروپا منتقل شود كه نياز ٢۶ ميليون خانوار به انرژي را برطرف كند. بر اساس داده‌هاي رسمي اتحاديه اروپا حدود 90 درصد از گاز طبيعي مورد نياز خود را وارد مي‌كند و در سال 2020 نيز حدود 60 درصد از نياز انرژي اروپا از طريق روسيه تامين مي‌شد. البته كه احتمال مي‌رود اين رقم در زمستان امسال كه اكثر نقاط اروپا سرماي شديدي را تجربه كردند، بيشتر شده باشد. با وجود اينكه فصل تابستان نزديك است اما درگيري ميان روسيه و اوكراين بر قيمت گاز نيز تاثير خواهد گذاشت. به خصوص اينكه روز گذشته خبرهايي مبني بر افزايش قيمت گاز طبيعي در قراردادهاي آتي ماه مارس در اروپا منتشر شد كه نشان مي‌داد اروپا مي‌بايست 21 درصد هزينه بيشتري براي خريد گاز پرداخت كند.   البته كه مهم‌ترين تاثير درگيري نظامي در اوكراين محدود به خط لوله انتقال گار به اروپا نمي‌شود و افزايش قيمت جهاني نفت نيز يكي از موارد قابل پيش‌بيني است؛ كارشناسان بر اين باورند كه در صورت وقوع هر جنگي بازار اين پتانسيل را دارد كه قيمت‌هاي 120 دلار و حتي بالاتر را به خريداران و توليدكنندگان نشان دهد. همانطور كه پس از شيوع كرونا و كاهش توليد نفت توسط اعضاي اوپك‌پلاس، قيمت‌هاي نفت بالا رفت، اين‌بار نيز مي‌تواند افزايش يابد و حتي با احتمال بالاتري به 120 دلار مي‌رسد. چرا كه اعضاي اوپك‌پلاس عليرغم نشانه‌هايي مبني بر بالا رفتن تقاضاي نفت در سال جاري، به تعهد كاهش توليد خود پايبند ماندند؛ بر اساس داده‌ها ميزان پايبندي به 130 درصد رسيده است. البته كه اين امر به دليل ناتواني برخي از اعضا در افزايش توليد و فاصله ميان تقاضا و عرضه نفت بوده؛ اما به نظر نمي‌رسد توليدكنندگان اين كارتل، نفت با قيمت پايين‌تري را بخواهند. آژانس بين‌المللي انرژي در آخرين گزارش ماهانه خود اعلام كرد كه« فاصله بين هدف توليد اوپك‌پلاس و توليد واقعي اين گروه در ماه ژانويه به 900 هزار بشكه در روز رسيده‌ است.» از سوي ديگر روسيه و عربستان از بزرگ‌ترين توليدكنندگان نفت اوپك پلاس هستند كه هر اختلالي در عرضه نفت توسط اين كشورها، بر قيمت‌هاي جهاني تاثيرگذار خواهد بود. 
بيت‌كوين، دارايي ناامن مي‌شود؟
از اواخر بهمن ماه كه آتش تنش ميان روسيه و اوكراين داغ‌تر شد، روند نزولي در بازار رمزارز نيز آغاز شده بود. روز گذشته قيمت بيت‌كوين، به عنوان مهم‌ترين رمز ارز به كمتر از 37 هزار دلار رسيد. اين در حالي است كه اين رمزارز هفته گذشته در قيمت‌هاي 44 هزار دلار معامله مي‌شد. البته كه به نظر نمي‌رسد اين پايان كار بيت‌كوين باشد چرا كه كارشناسان بر اين باورند با انتشار هر خبري از رزمايش نظامي يا انهدام خودرويي در اوكراين، بيت‌كوين كاهش بيشتري پيدا مي‌كند و ممكن است طي هفته‌هاي آتي به كمتر از 30 هزار دلار نيز برسد. اگر كاهش قيمت بيت‌كوين به كمتر از 30 هزار دلار به وقع بپيوندد، اين رمزارز مهم در كمتر از دو يا سه ماه حدود 32 درصد از ارزش خود را از دست داد. اين امر مي‌تواند بازار رمزارز را به بازاري ناامن براي روزهاي سخت تبديل كند. 
طلا همچنان بهترين دارايي
قيمت هر اونس طلا روز گذشته و در پي واكنش به خبر متشنج‌تر شدن وضعيت در شرق اوكراين، به رقم 1908 دلار رسيد. البته كه اين قيمت‌ها پس از افزايش تقاضا براي خريد اين فلز باارزش رخ داد و به نظر مي‌رسد افراد سرمايه‌هاي خود را از ساير بازارها مانند رمزارز خارج كرده و طلا خريده‌اند تا در شرايط سخت، سرمايه‌هاي خود را از دست ندهند. قيمت روز گذشته طلا، بيشترين قيمت طي 9 ماه گذشته است. البته كه بايد به اين نكته نيز توجه كرد كه كارشناسان دورنمايي از افت قيمت طلا ندارند. از اين رو انتظار مي‌رود كه قيمت طلا در جهان همچنان رو به افزايش باشد.