او قرينه تاريخي دراگان اسكوچيچ بود
درگذشت مردي كه اسراييل را در تهران شكست داد
گروه ورزش
فرانك اوفارل سرمربي اسبق تيم ملي فوتبال ايران كه همراه با اين تيم موفق به كسب مدال طلاي بازيهاي آسيايي شده بود، در سن 94 سالگي درگذشت.
او تا قبل از آمدن دراگان اسكوچيچ ركورددار كسب امتياز بين سرمربياني بود كه بيشتر از شش بازي روي نيمكت تيم ملي نشستند. فرانك اوفارل ايرلندي سال 1353 به تهران آمد و يك سال بعد با ثبت ركورد تاريخي كسب مدال طلاي بازيهاي آسيايي تهران با برتري مقابل اسراييل در فينال و رساندن تيم ملي به بازيهاي المپيك 1976 براي نخستينبار، از تيم ملي كنار رفت. بعد از او مربيان ديگري ركوردهاي بهتري ثبت كردند مثل مرحوم ياوري ولي آنها در 6 يا تعداد كمتري بازي هدايت تيم ملي را برعهده داشتند.
ركورد جالب اوفارل تا همين سال گذشته پابرجا مانده بود تا اينكه دراگان اسكوچيچ آمد و با ثبت 14 برد در 15 بازي تبديل به بهترين مربي تاريخ فوتبال ايران از لحاظ نتيجهگيري شد. معلوم نيست پيرمرد 94 ساله كه زماني سابقه هدايت منچستريونايتد را در كارنامه داشت اين اواخر اصلا بازيهاي تيم ملي ايران را دنبال ميكرد يا اصلا به ياد ميآورد كه يك سال از عمرش را در تهران گذرانده يا خير. البته او كه در سال ۲۰۰۷ به دعوت باشگاه پرسپوليس به تهران آمده بود تاكيد كرد كه حتي سرمربيگري منچستريونايتد هم به اندازه حضور در ايران برايش خاطرهانگيز نبوده و تا آن زمان فوتبال ملي ايران را دنبال ميكرده.
شكسته شدن ركورد پيرمرد ايرلندي توسط اسكوچيچ تنها نقطه پيوند اين دو سرمربي نيست. نگاهي به رسانههاي مكتوب آن دوران نشان ميدهد اوفارل هم مانند اسكوچيچ چندان بين ژورناليستهاي آن زمان محبوب نبود و همه دنبال زمين خوردنش بودند. وقتي موفق شد ايران را قهرمان بازيهاي آسيايي كند گفتند او بهترين بازيكنان را در اختيار داشته و هر كس ديگري جاي او بود تيم را به مدال طلا ميرساند. درست مثل حرفهايي كه در مورد تركيب طلايي تاريخ فوتبال ايران و اسكوچيچ گفته ميشود. حتي رزومه درخشان اوفارل كه در آن هدايت منچستريونايتد و لستر به چشم ميخورد هم باعث نشده بود كه در تهران با استقبال گرمي مواجه شود. جالب اينكه آن زمان ميگفتند اوفارل به خاطر اينكه از بريتانيا آمده و هدايت يونايتد را برعهده داشته مغرور است و خودش را بالاتر از فوتبال ايران ميداند و اين روزها به اسكوچيچ ميگويند چون رزومه ندارد در سطح تيم ملي ما نيست.
مرحوم صدر درباره اوفارل نوشته: «رسانهها او را مربي لجوج و متكبري خواندند كه نميخواهد ايران را بشناسد. او را بهرغم آنكه ايرلندي بود، مرد انگليسي خطاب كردند كه هنوز با روياي امپراتوري بريتانيا از خواب بلند ميشود. گفتند يكدندگياش آميخته به لافزني است. نوشتند ايران را «سرزمين هزار و يك شب» پنداشته و مثل شهرزاد قصهگو براي نجات جانش، امير را با بافتن هزار و يك قصه افسون كرده. تكرار كردند انگليسي لافزن ميخواهد ايرانيان را خواب كند.» مفسر و تاريخنگار فقيد فوتبال ايران در ادامه به واكنشها بعد از قهرمانياش مقابل اسراييل اشاره ميكند و مينويسد: «خردهگيران ميگفتند بهترينهاي يك دوران را در اختيار داشته: ناصر حجازي را درون دروازه. جعفر كاشاني، عزت جانملكي، مسيحمسيحنيا و اكبر كارگرجم را در دفاع. علي پروين، قليچ خاني، علي جباري و محمد صادقي را در ميانه ميدان و غلامحسين مظلومي، رضا عادلخاني و حسن روشن را در خط حمله.»
حالا پيرمرد ايرلندي، فاتح اولين طلاي تاريخ فوتبال ايران در بازيهاي آسيايي و آخرين مربي فوتبال ايران مقابل اسراييل ديده از دنيا فروبسته است. مردي كه يك سال در ايران بود و به اندازه چندين سال روي فوتبال كشورمان تاثير گذاشت. كمتر كسي از بزرگان فوتبال ايران هست كه از آن ايرلندي با چهره سنگي و لبخند براق به نيكي ياد نكند.
حشمت مهاجراني دستيار فرانك اوفارل كه بعد از او هدايت تيم ملي را برعهده گرفت و ما را براي اولينبار به جام جهاني رساند در مورد اوفارل تعريف ميكند كه يك بار به خاطر اتفاقاتي حسن روشن مورد غضب كادرفني قرار گرفته بود. مهاجراني اصرار داشته او اخراج شود اما اوفارل نپذيرفته و اين داستان را براي مهاجراني تعريف كرده است: «اوفارل ميگفت زماني كه منچستر بوده تيمش بازي مهمي در مسابقهاي حذفي داشته. آن موقع جرج بست ستاره تيمش بوده. شب قبل از بازي، او را با مستخدم هتل و در حال مستي، ميگيرد و از زمين ميگذاردش بيرون. آنها بدون بست بازي را ميبازند. براي بازي برگشت هم نميخواسته از بست استفاده كند. يك نيمه هم او را روي نيمكت مينشاند اما وقتي به زمين ميآيد روند بازي را يك تنه عوض ميكند و با ۳ گل اين ستاره بازي را ميبرند و صعود ميكنند.» مهاجراني از آن خاطره اين طور جمعبندي ميكند: « من هميشه ميگويم اخلاق اما اوفارل ميگفت ستارهات را حتما تنبيه كن، طوري كه نادم و پشيمان شود اما هيچوقت اخراجش نكن چون تواني كه ستارهها دارند را يك بازيكن معمولي نخواهد داشت. من هم به شاگردانم توصيه ميكنم آن پند فرانك اوفارل را در كارشان استفاده كنند.»