ايالات متحده آزمايش موفق يك موشك فراصوت را
پس از دو هفته، رسانهاي كرد
هشدار مافوق صوت به پكن و مسكو
محمدحسين لطفالهي
يك مقام ارشد پنتاگون روز گذشته فاش كرد كه ايالات متحده در ميانه ماه مارس يك موشك فراصوت را با موفقيت آزمايش كرده است اما به دليل نگرانيها از احتمال افزايش تنش ميان مسكو و واشنگتن و در حالي كه جو بايدن، رييسجمهور امريكا ميخواست عازم اروپا شود، اين موضوع را مسكوت نگه داشته است.
سيانان گزارش داده است كه براساس گفتههاي اين مقام مسوول، در اولين آزمايش موفقيتآميز موشك HAWC كه ساخت شركت لاكهيد مارتين است، موشك مذكور از يك فروند بمبافكن B52 در سواحل غربي ايالات متحده شليك شد. پس از شليك، يكي از موتورها سرعت اين موشك را تا حد قابل قبولي افزايش داد و سپس با روشن شدن موتور اصلي كه بر پايه فناوري
(Air-breathing Weapon Concept) ساخته شده، مشتعل شد و سرعت موشك را به بيش از 5 برابر سرعت صوت افزايش داد. منبع آگاه «سيانان» در ادامه بدون اشاره به جزييات آزمايش موشك مافوق صوت امريكا، گفته است كه اين موشك در ارتفاع بالاي ۶۵ هزار پا و مسافت بيش از ۳۰۰ مايل پرواز كرده است. با اين حال تخمين زده ميشود كه حتي در كمترين برد موشكهاي مافوق صوت كه معادل سرعتي در حدود ۳ هزار و ۸۰۰ مايل بر ساعت است، يك پرواز ۳۰۰ مايلي كمتر از ۵ دقيقه طول ميكشد. اين آزمايش در شرايطي صورت گرفت كه روسيه اوايل ماه مارس طي حمله نظامي خود به اوكراين، مدعي شد يكي از موشكهاي فراصوت خود موسوم به كينژال را آزمايش كرده و موفق شده است يك انبار مهمات در اوكراين را با استفاده از آن هدف قرار دهد. مقامهاي امريكايي تاكنون تلاش كردهاند آزمايش موشكهاي بالستيك فراصوت از سوي كشورهايي نظير روسيه، چين و كرهشمالي را كماهميت جلوه دهند و به افكار عمومي در غرب بگويند كه اين موشكها ابزار كافي براي تغيير شرايط يك ميدان جنگ احتمالي به نفع كشورهاي شرقي نيست اما اقدامات اخير امريكا و متحدانش نشان ميدهد كه آنها نيز تلاش دارند هرچه سريعتر با توسعه اين فناوري، به بازدارندگي در برابر تهديدهاي موشكي پكن، مسكو و پيونگيانگ دست پيدا كنند. كارشناسان دفاعي امريكايي ميگويند موشك كينژال به عنوان يك موشك هوا به زمين، گونهاي تغيير يافته از موشك زمين به زمين اسكندر است و نميتوان آن را انقلابي در زمينه توسعه فناوريهاي موشكهاي فراصوت دانست. آنها در مقابل مدعي هستند كه موشك HAWC كه با موتور مكنده هوا قابليت رسيدن به سرعت بسيار بالاتر از سرعت صوت را داراست در كلاس متفاوتي از نظر فناوري قرار دارد. به نوشته سيانان، موشك HAWC كلاهك جنگي ندارد و براي نابود كردن اهداف به انرژي جنبشي خود متكي است.
لويد آستين، وزير دفاع ايالات متحده يك روز پس از آزمايش موشك فراصوت روسيه در جنگ با اوكراين گفته بود كه اين نوع تسليحات را به عنوان يك «تغييردهنده بازي» نميبيند. چند روز بعد اما جان كربي، سخنگوي وزارت دفاع امريكا درباره دلايل استفاده روسيه از اين ابزار براي هدف قرار دادن انبار مهمات ابراز ترديد كرد. جان كربي گفت: «توجيه قابل قبولي براي اينكه به منظور هدف قرار دادن يك هدف ثابت از موشك فراصوت استفاده كنيد، وجود ندارد. اين يك پتك بسيار قوي و محكم است كه براي ضربه زدن به يك ميخ كوچك از آن استفاده شده است.»
ساعاتي پس از انتشار اظهارنظر مقام آگاه امريكايي، آژانس پروژههاي پژوهشي پيشرفته دفاعي ايالات متحده (دارپا) آزمايش اين موشك فراصوت را تاييد كرد. به گزارش اكسيوس، اندرو نئودلر مدير برنامه توسعه موشك HAWC در آژانس پروژههاي پژوهشي پيشرفته دفاعي ايالات متحده درباره اين آزمايش گفته است: «اين موشك كه با موفقيت آزمايش شد اين امكان را به خلبانان جنگندههاي امريكايي ميدهد تا در ميدان نبرد گزينههاي بهتري براي برتري يافتن بر رقبا پيش روي خود داشته باشند.»
جلوگيري از رسانهاي شدن خبر اين آزمايش موشكي در ميانه ماه مارس در شرايطي صورت گرفت كه جو بايدن رييسجمهور ايالات متحده عازم اروپا بود و تصميم داشت به لهستان كشور همسايه اوكراين سفر كرده و با رييسجمهور و وزير دفاع اين كشور ديدار كند. ايالات متحده به منظور جلوگيري از افزايش تنش و نگراني فزاينده از واكنش احتمالي روسيه جمعه هفته گذشته (13 فروردين) نيز اعلام كرد آزمايش يك موشك بالستيك قارهپيما را به تعويق مياندازد.
هدف امريكا مهار چين است
هرچند به نظر ميرسد با توجه به قدرت روسيه در حوزه موشكي و به ويژه موشكهاي فراصوت، هدف اصلي امريكاييها ارسال پيام به روسيه است اما واقعيت آن است كه ايالات متحده، پكن را جديترين تهديد سياسي، نظامي و اقتصادي عليه خود ميداند و هدف از آزمايش موشكي اخير و همكاريهاي موشكي امريكا و متحدانش مقابله با قدرت چين است.
امريكا پس از آزمايشهاي موفقيتآميز موشكهاي مافوق صوت روسيه و چين در ماههاي گذشته، بار ديگر بر سلاحهاي مافوق صوت خود تاكيد كرده است. دولت جو بايدن در بودجه دفاعي سال مالي ۲۰۲۳ ميلادي، ۷.۲ ميليارد دلار براي موشكهاي دوربرد از جمله موشكهاي مافوق صوت تقاضا كرده است.
خبرگزاري «رويترز» غروب سهشنبه به وقت تهران گزارش كرد كه دفتر «بوريس جانسون» نخستوزير انگليس اعلام كرد كه انگليس، ايالات متحده و استراليا براي همكاري در زمينه سلاحهاي ابرفراصوت و قابليتهاي جنگ الكترونيكي موافقت كردند. اين اتحاد جديد دفاعي كه در سپتامبر سال گذشته راهاندازي شد، استراليا را وادار كرد تا قرارداد يك زيردريايي متعارف فرانسوي را به نفع برنامه زيردريايي اتمي تحت حمايت ايالات متحده و انگليس لغو كند. در بيانيه مشترك جانسون، «جو بايدن»، رييسجمهور ايالات متحده و «اسكات موريسون» نخستوزير استراليا، گفتند كه از پيشرفت برنامه زيردرياييهاي متعارف براي استراليا خوشحال هستند و در ساير زمينهها نيز همكاري خواهند كرد. در بيانيه آمده است: «ما همچنين امروز متعهد شديم كه همكاريهاي سهجانبه جديدي را در زمينه موشك ابرفراصوت و قابليتهاي جنگ الكترونيك آغاز كنيم.» اين بيانيه ميافزايد كه همكاري در زمينههاي يادشده علاوه بر تلاشهاي كنوني براي تعميق همكاريها در عرصههاي سايبري، هوش مصنوعي، فناوريهاي كوانتومي و تواناييهاي زيردريايي است. اين منبع خبري در خاتمه نوشت كه ايالات متحده و استراليا در حال حاضر يك برنامه تسليحات ابرفرا صوت دارند.
روسيه به عنوان پيشرفتهترين كشور در زمينه موشكهاي فراصوت شناخته ميشود، اما براساس گزارش سرويس تحقيقاتي كنگره ايالات متحده، چين نيز با سرعت بسيار در حال توليد اين تكنولوژي است.
گزارش اين نهاد همچنين ميگويد كه فرانسه، آلمان، استراليا، هند و ژاپن در حال كار روي ساخت موشكهاي فراصوت هستند. ايران، اسراييل و كرهجنوبي نيز تحقيقاتي مقدماتي در زمينه اين فناوري داشتهاند.
پكن: ممكن است جهان وارد نبرد ديگري
همچون اوكراين شود
پس از اعلام همكاري امريكا با بريتانيا و استراليا براي ساخت موشكهاي فراصوت، چين با هشدار نسبت به اين همكاري اعلام كرد كه ممكن است جهان وارد نبرد ديگري همچون اوكراين شود. نماينده چين در سازمان ملل متحد هشدار داد كه در صورت اجراي اين طرح همكاري، ممكن است بخشهاي ديگر جهان وارد نبرد ديگري همچون اوكراين شود.