يادي از عليرضا غفاري كه در پايان قرن از ميان ما رفت
ابعاد كمتر ديده شده يك چهره آشنا
مصطفي ايزدي
روز پنجشنبه نوزدهم اسفند 1400 جامعه هنري ايران يكي از چهرههاي پر تلاش خود را از دست داد. عليرضا غفاري شاعر، نويسنده و كارگردان تئاتر كه سالهاي طولاني در صدا و سيما، گزارشگر، گوينده، نويسنده، مجري، تهيهكننده و كارگردان بود و نيز در خارج از آن سازمان در نهادهاي گوناگون هنري و اجتماعي مسووليتهاي متعدد و در مقاطعي هم در سينما فعاليت هنري داشت، بر اثر ايست قلبي با دنياي زودگذر وداع كرد و به جايگاه ابدي خود پر كشيد.
زندهياد عليرضا غفاري را از همان سالهاي ورودش به سازمان صدا و سيما ميشناسم و پس از آن با هم مانوس شديم. او زاده تهران بود و فردي بسيار خوش اخلاق كه راحت با ديگران ارتباط برقرار ميكرد و دوست ميشد. آخرين باري كه او را ديدم در دفتر كارش بود كه مشغول تهيه يك برنامه شاد براي صبح پنجشنبه شبكه اول سيما بود. وي مدتها بود كه براي صبحهاي پنجشنبه برنامه تلويزيوني توليد ميكرد اما نميدانم كه چرا از سال گذشته ديگر اجازه توليد و پخش آن برنامه را به او ندادند. جالب اينكه يك روز با گلايه از مديران تلويزيون به من گفت كه از توليد برنامه صبح پنجشنبهاش جلوگيري كردهاند اما به او نگفتهاند چرا؟
غفاري كه در خانوادهاي اهل علم و دين باليده بود و تعريف ميكرد كه با عموي مرحومش استاد علياكبر غفاري، حديثشناس معروف و صاحب كتابهاي پژوهشي فراوان، حشر و نشر داشته و از آن پژوهشگر متدين و پركار، بسيار آموخته است. گام برداشتن در كنار شخص پرتلاش و ژرفانديشي چون مرحوم استاد علياكبر غفاري، كافي است كه عليرضا را هم به سمت و سويي ببرد كه از او انساني فرهيخته بسازد. عليرضا غفاري در 66 سالگي زندگي دنيايي را وا گذاشت اما وقتي به كارنامه فرهنگي و هنري و مديريتي او نگاه ميكنيم، درمييابيم كه هر چه توان و ذوق و علاقه داشته به كار گرفته تا به همنوعانش كمك كند و مخاطبان خود را بهرهمند سازد. او پس از گذراندن دورههاي ليسانس كارگرداني و فوقليسانس كارگرداني تئاتر، به سال 1362 براي ارايه آموزهها و تواناييهاي خود به سازمان صدا و سيما رفت. ابتدا در راديو گزارشگري و مديريت گروه گزارش را تجربه كرد، سپس به گويندگي در همان رسانه پرداخت. همزمان خود را به تلويزيون معرفي كرد و وارد اين عرصه شد. در تلويزيون سالهاي زيادي را با اجرا و توليد برنامههاي مستند روز ميگذراند و اين كار تا سالهاي بعد از بازنشستگياش ادامه داشت. اجراي برنامههايي را كه توليد ميكرد، خودش برعهده داشت. يك بار هم در برنامههاي ماه مبارك رمضان سال 91 به عنوان مجري برتر تلويزيون انتخاب شد. غفاري در اين ميانه يا بعد از بازنشستگي به دفعات، ماموريت ميرفت و در خارج از سازمان عهدهدار مسووليتهايي ميشد. بعضي از مسووليتهايش در خارج از سازمان صدا و سيما، اينهاست: مديركل روابط عمومي و امور بينالملل حوزه هنري سازمان تبليغات اسلامي. مديرعامل شركت تبليغاتي سوره پيام، قائممقام مركز سرود و آهنگهاي انقلابي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، انتشار دهها مقاله تخصصي علوم ارتباطات و نقد هنرهاي نمايشي، مديركل روابط عمومي و امور بينالملل شهرداري تهران؛ در اين مسووليت آخري بود كه يك نشريه داخلي براي شهرداري تهران به نام «همشهري» راه انداخت و آن را ارتقا داد تا اينكه افراد ديگري آمدند و آن را به يك روزنامه مهم سراسري تبديل كردند. به ياد ميآورم كه عليرضا از من خواست كه به مسوولان روزنامه همشهري بگويم كه امتياز نام اين روزنامه متعلق به اوست و بايد حق امتياز نامش را محفوظ بدارند؛ اما من نپذيرفتم چون ميدانستم كه آنها خواهند گفت اين نام متعلق به شهرداري است و توجهي به حق آقاي غفاري نخواهند كرد!
جز چند سمت پيش گفته، عليرضا غفاري مسووليتهاي ديگري چه در مديريت و چه در عضويت بعضي از فعاليتهاي هنري و رسانهاي داشت كه عبارتند از: سردبير ماهنامه هنرنامه، مدير سايت سينمايي سوره، عضو كانون ملي منتقدان تئاتر ايران، عضو هيات داوران جشنواره عكس عاشوراييان كيش، دبير اولين جشنواره عكس كودك و نياز، عضو هياتمديره انجمن صنفي شركتهاي تبليغاتي ايران، دبير و عضو شوراي نظارت بر نمايش مركز هنرهاي نمايشي، عضو انجمن بينالمللي تبليغات، عضو انجمن روابط عمومي ايران، مدرس تئاتر در دانشكده هنر و معماري دانشگاه آزاد اسلامي و موسسه آموزش عالي سوره، قائممقام دبير اولين جشنواره عكس ورزشي ايران، داور بخش مسابقات تلويزيوني (جشنواره جامجم)، عضو هيات داوران اولين جشنواره ملي نماهنگ (صدا و سيما) و... اينها غير از نويسندگي و نقد تئاتر و انتشار كتاب و سرودن شعر و بازيگري در آثاري مانند بوتيك، ملاقات و مكس و نيز فعاليتهاي گوناگون است از مرحوم غفاري سه مجموعه شعر به نامهاي: «با توام آزادي»، «آستان بلوغ» و « چهل پاره عشق» منتشر شده است. جز اينها مجموعه نمايشنامه «من آليس نيستم اما اينجا همه چيز عجيب است» تعدادي مقاله در موضوع ارتباطات و نقد فيلم و تئاتر نيز نوشته و منتشر كرده است. خارج از اين مسووليتهاي اداري و اعتباري، مرحوم عليرضا غفاري انسان شريف، بااخلاق، خوش برخورد، متدين و متعهد بود و در هر كاري كه وارد ميشد، با احساس مسووليت زياد، آن را به انجام ميرساند. خداوند او را رحمت كند و مزد فعاليتهايش را در آن دنيا عنايت فرمايد.