گروگانگيري در ايلام (1)
حميدرضا گودرزي
روز چهارشنبه 28 ارديبهشت حدود ساعت 9 و نيم صبح مرد جواني كه سابقا از كارمندان اداره اموال بنياد مستضعفان شهرستان ايلام بوده و اخيرا از كار اخراجش كردهاند، ظاهرا كارد به استخوانش رسيده دو قبضه نارنجك و يك سلاح جنگي كلاشنيكف را پر از فشنگ كرده و مسلحانه وارد آن اداره شده است، به محض ورود و در حالي كه كارمندان و افراد بيخبر مشغول كار خود بودهاند آنها را به رگبار بسته و به طرفشان شليك كرده است. طبق اظهارات مطلعان او نارنجكي را از ضامن خارج كرده و داخل دبيرخانه پرتاب كرده است كه در جا سه نفر فوت كردهاند و تعدادي از كارمندان بهشدت زخمي شدهاند. روز به روز تعداد كشته شدهها افزايش يافته به 4 و 5 و ماجرا سرانجام به مرگ 6 نفر و جراحات شديد چندين نفر انجاميده است. عجيب آن است كه در باب چرايي اين واقعه هيچ نكته و دليل روشني اعلام نشده است. يكي از شاهدان عيني چنين گفته: ساعت 9 و نيم صبح بود كه صداي تير شنيدم طولي نكشيد كه صداي يك انفجار مهيب هم آمد. وقتي به اداره بنياد رسيدم ديدم كه يكي از كارمندان از بالا به پايين سقوط كرده و گويا كمر و هر دو پاي او شكسته بود. در همين حين فرد ضارب با اسلحه گرم كلاشنيكف، كنار پنجرهاي آمد كه آن كارمند از آنجا به پايين پريده بود و گويا ضارب دنبال همين كارمند ميگشت كه از پنجره فرار كرده بود تا به طرفش شليك كند و او را بكشد. اين گواه افزوده است كه يكي ديگر از كارمندان كنار در ورودي اولي بوده و بهشدت زخمي شده بود. سعي كرديم او را به آمبولانس برسانيم اما قاتل تيراندازي ميكرد و اجازه نميداد. ضارب پس از آن با شليك گلوله خودكشي كرده است. اخبار ضد و نقيضي درباره وضعيت شغلي ضارب اعلام شده است:
بنياد مستضعفان اعلام داشته كه عامل تيراندازي نه اخراج شده بود نه تعليق.
خبرگزاري تسنيم اظهار كرده كه يكي از كاركنان سابق آن اداره كه اخراج شده بود اقدام به گروگانگيري و درنهايت تيراندازي به سمت عوامل اين اداره كرده است.
خبرگزاري ايرنا اعلام داشته كه فرد شاغل در اين اداره به علت بروز پارهاي از اختلافات كاري با سلاح وارد شده و با گروگان گرفتن تمام كاركنان اين اداره اقدام به شليك به سوي همكاران خود كرده است.
فرمانده انتظامي استان اعلام داشته كه ضارب از نيروهاي سابق اين مجموعه بوده كه اخراج شده است.
القاصيمهر فرمانده انتظامي ايلام چنين مصاحبه كرده كه ضارب به دليل اختلافات شخصي با مديران اين مجموعه، اقدام به تيراندازي كرده است.
رييس سازمان «جناب پيرعلي» صراحتا اعلام داشته است كه كارمندي كه اقدام به تيراندازي كرده نيروي در حال كار بوده و معلق نشده بود برخلاف اعلام برخي رسانهها اين فرد حتي حقوق ارديبهشت خود را نيز دريافت كرده، او كارمند نگهباني اداره بوده است. آخرين خبر از اين فاجعه مصاحبه دادستان محترم ايلام است كه اظهار داشتهاند كه در حادثه تيراندازي اداره اموال بنياد مستضعفان، گروگانگيري در كار نبود، او پس از مواجه شدن با دربسته اتاق، نارنجك را به داخل اتاق مدير هدايت كرده بود، متهم با كلاشنيكف به سمت كاركنان شليك كرده بود، حقوق كاركنان بهموقع پرداخت شده بود، دلايل اين تيراندازي اختلاف شخصي بوده. در اينجا نقد و انتقادي وجود دارد؛ چرا علت بروز اين واقعه اعلام نشد، اگر اين شخص كارمند بوده چرا با اين خشم كور نارنجك را داخل محل كار مدير يا همكارانش رها كرده و حتي در شرايط فرار آنها كه دست و پايشان شكسته دنبالشان كرده و به شليك ادامه داده است. اين كينهجويي از تمام پرسنل فاقد توجيه قانوني و اخلاقي است. آيا اختلاف شخصي ميتواند سبب عزل يك مديركل شود؟ نحوه اعلام خبر به شكلي است كه چندين مرتبه او را كارمند اخراجي اعلام كردهاند و بعد گفتهاند اختلاف كاري داشته و سرانجام رسما او را كارمند اعلام كردهاند و ريشههاي اين حادثه داراي چنان عمقي بوده كه مديركل استان را از مقامش عزل كردهاند ولي باز هم علت عزل او و نيز ريشههاي خشم آن كارمند اعلام نشده است. به گروگان گرفتن اشخاص عمدتا در مواردي رخ ميدهد كه مرتكب براي رسيدن به هدفي يا گرفتن امتيازي جان فرد يا افراد بيگناه را وثيقهاي براي وصول خواستهاش قرار ميدهد. فردي كه نميتواند با مراجعه به قوانين و دستگاههاي اجرايي يا قضايي مربوطه به خواستهاش برسد راههاي غيرقانوني را وسيلهاي براي رسيدن به آمال و آرزوهاي نافرجام خود قرار ميدهد. بسيار خوب شخصي كه ناتوان از رسيدن به حق و حقوق خود ميشود چه وسيلهاي و چه راهي براي رسيدن به آن حقوق بايد برگزيند مثلا كارمندي كه اخراج شده است و راه براي بازگشت او مسدود گرديده است، كارمندي كه بايد به مرتبه بالاتر ميرسيد، اما در مراجعات مكرر دستش كوتاه است و به آن خواستهها كه آنها را حق خود ميداند نرسيده است تحت فشار روحي و احتمالا بيماري رواني دست به اجراي عمليات غيرقانوني ميزند يا اينكه براي خود خواستههاي نامعقولي را تصور ميكند، حقوق بيپايه و مايهاي را طلب ميكند چيزي كه نه استحقاق آن را دارد نه مديران بالادستي اختيار انجام آن را، اما گمان ميكند ميتواند با اجبار مسوولان آنها را ناچار كند تا اين خواستههاي ناحق را اجابت كنند. طبق مصاحبه مسوولان و آمارهاي اعلامي گزارشات از كشف مقادير بالايي سلاح قاچاق خبر ميدهند، حتي در خبرها مدعي شدهاند كه در بعضي از سايتها و فضاي مجازي انواع سلاح را در معرض فروش قرار دادهاند با اين جو خشم و غضبي كه بر روح و روان افراد جامعه حاكم است نبايد سلاح به اين راحتي در دسترس همگان قرار داشته باشد. در ماهها و سالهاي اخير كم نيستند تعداد قتلهايي كه از سر خشونت ناگهاني با اسلحه انجام شدهاند اگر اين ميزان، سلاح در دسترس عموم قرار نداشته باشند بهطور قطع درجه و آمار و ميزان قتلها و جرايم جنايي را كاهش خواهند داد يا لااقل از درجه خشونت جرايم كاسته خواهد شد. پس يكي از راههاي پيشگيري از وقوع جرايم جنايي خشن كه با سلاح ارتكاب مييابند نظير قتل و سرقتهاي مسلحانه و گروگانگيري و نظاير آن جديت ماموران و تيمهاي زبده براي كشف و ضبط سلاحهاي قاچاق است، امري كه خيلي هم سخت و ناممكن بهنظر نميرسد.