سكوت معنادار روسيه
در قبال تحركات نظامي تركيه
در عمق خاك سوريه
با وجود افزايش تحركات نظامي تركيه براي ساخت «منطقه امن» در عمق 30 كيلومتري خاك سوريه، روسيه تاكنون نسبت به اين موضوع سكوت اختيار كرده است. به گزارش ميدل‌ايست نيوز و به نقل از «العربي الجديد» اعلام عزم تركيه براي ورود به خاك سوريه تاكنون با واكنش‌هاي گوناگوني مواجه شده، اما روسيه تاكنون هيچ واكنشي به اين موضوع نشان نداده است؛ سكوتي كه برخي ناظران آن را به معناي چراغ سبز روسيه به تركيه در قبال بي‌طرفي تركيه در جنگ اوكراين و عدم اجراي تحريم‌هاي غربي عليه روسيه و نيز مانع‌تراشي در روند پيوستن فنلاند و سوئد به ناتو دانسته‌اند. تركيه از اوضاع كنوني براي اجراي طرح قديمي رجب طيب اردوغان جهت تخليه شمال سوريه از نيروهاي حزب كارگران كردستان و استفاده از اين موضوع همچون اهرم فشار عليه حكومت بشار اسد در دمشق بهره‌برداري مي‌كند. به خصوص كه موضوع ايجاد «منطقه امن» با پروژه بازگرداندن يك ميليون پناهجوي سوريه‌اي به اين مناطق همراه شده است. در اين راستا، «نصر اليوسف»، فعال رسانه‌اي سوريه‌اي، تاكيد كرده كه سكوت روسيه درباره برنامه‌هاي نظامي تركيه نوعي پاداش بابت تلاش‌هاي تركيه براي وساطت ميان روسيه و اوكراين است به خصوص كه ادامه يافتن جنگ در اوكراين مي‌تواند به كاهش تدريجي حضور نظامي روسيه در سوريه بينجامد. به گفته اليوسف، روسيه و غرب براي جلب رضايت تركيه مسابقه گذاشته‌اند و براي همين بعيد است كه روسيه هرگونه درخواست تركيه درباره شمال سوريه را رد كند، به خصوص كه اين مناطق اهميت چنداني براي روسيه ندارد. وي مي‌افزايد كه نوار ساحلي سوريه و پايگاه نظامي حميميم در لاذقيه و پايگاه دريايي طرطوس براي روسيه خط قرمز هستند و روسيه درباره هر چيزي غير از اين خط قرمزها آماده مذاكره است. اليوسف تاكيد مي‌كند مناطقي كه تركيه به آنها نظر دارد در كنترل نيروهاي كرد و متحدان امريكايي آنها و در برخي مناطق كوچك در كنترل دولت سوريه است و روسيه چندان كاري به آنها ندارد. از سوي ديگر، «كريل سميونوف»، كارشناس شوراي امور بين‌الملل سوريه تاكيد مي‌كند كه سكوت روسيه درباره برنامه‌هاي تركيه در سوريه شبيه موضع مسكو در قبال عمليات «شاخه زيتون» در اوايل سال 2018 است. وي پيش‌بيني مي‌كند كه اقدام تركيه در اجراي اين عمليات به روابط اين كشور با امريكا آسيب بزند و بر هم خوردن روابط تركيه عضو ناتو با امريكا چيزي نيست كه براي روسيه خوشايند نباشد. تاكنون ايران و امريكا درباره عمليات احتمالي تركيه در سوريه موضع منفي داشته‌اند. روز شنبه سعيد خطيب‌زاده، سخنگوي وزارت امور خارجه ايران در پاسخ به سوالي در خصوص اقدام نظامي احتمالي تركيه در مرزهاي سوريه و عراق اظهار داشت: جمهوري اسلامي ايران با هرگونه اقدام نظامي و توسل به زور در خاك ديگر كشورها به منظور حل و فصل اختلافات فيمابين مخالف بوده و آن را ناقض تماميت ارضي و حاكميت ملي اين كشورها و همچنين موجب پيچيده‌تر شدن شرايط و افزايش تنش‌ها مي‌داند. خطيب‌زاده افزود كه ايران ضمن درك نگراني‌هاي امنيتي تركيه، تنها راه رفع اين نگراني‌ها را گفت‌وگو، احترام به توافق‌هاي دوجانبه با همسايگان و همچنين توافق‌هاي به عمل آمده در چارچوب روند آستانه از جمله احترام به تماميت ارضي، يكپارچگي و حاكميت ملي سوريه و رعايت اصل عدم به توسل به زور مي‌داند.وي خاطرنشان كرد كه تجربه چند سال اخير ثابت كرده است كه اقدامات نظامي در ساير كشورها نه تنها كمكي به حل مشكلات فيمابين نكرده، بلكه تبعات انساني نگران‌كننده‌اي را به دنبال داشته و باعث پيچيده‌تر شدن وضعيت منطقه خواهد شد. «ند پرايس»، سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا نيز ضمن ابراز نگراني شديد از اين تحولات تاكيد كرد كه هرگونه حمله به اين منطقه موجب تعميق بي‌ثباتي مي‌شود.او اين حمله احتمالي را تهديدي براي امنيت نيروهاي امريكا و اقدامات ائتلاف بين‌المللي براي نابودي داعش دانست.وي خواستار پايبندي به بيانيه مشترك امضا شده در سال 2019 درباره عمليات نظامي در تركيه شد. روز دوشنبه هفته گذشته، رييس‌جمهوري تركيه خبر داد كه كشورش به زودي اقداماتي را براي ايجاد «منطقه امن» در عمق 30 كيلومتري مرز جنوبي تركيه با سوريه انجام خواهد داد.