دليل رشد شديد قيمت‌ها باغداران هستند يا دلالان؟
قيمت‌هاي ترسناك در بازار ميوه
گرو ه اقتصادي
در دو سال اخير و به ويژه در طول يك‌سال گذشته قيمت ميوه افزايش لجام گسيخته‌اي داشته است، شايد اگر در سال‌هاي گذشته گفته مي‌شد كه در آينده‌اي نه چندان دور براي خريد چند قلم ميوه بايد بهاي زيادي پرداخت كرد يا مثلا با 200 هزار تومان تنها دو نوع ميوه مي‌توان خريد، كسي باور نمي‌كرد، اما اين موضوع غيرقابل باور اين روزها به بخشي از زندگي روزمره مردم بدل شده است و اگر تنها يك‌بار هم به ميوه فروشي سري بزنيد متوجه خواهيد شد كه قيمت‌هايي كه روي تابلوها نوشته شده به طرز عجيبي بالا رفته است. مشاهدات ميداني از ميوه‌فروشي‌هاي سطح شهر حاكي از آن است كه اگر به سراغ ميوه‌هاي ارزان‌قيمت‌تر برويم با 195 تا 200 هزار تومان مي‌توانيم 5 كيلو ميوه تهيه كنيم، به عنوان مثال در يكي از ميوه‌فروشي‌هاي تهران قيمت يك كيلو هلو را 70 هزار تومان نوشته است، قيمت يك كيلو آلبالو 50 هزار تومان، يك كيلو موز 37 هزار تومان، يك كيلو خيار 16 هزار تومان و يك كيلو طالبي 22 هزار تومان در اين مغازه به فروش مي‌رسد. اين در حالي است كه اگر بخواهيم ميوه‌هاي گران‌تري از اين ميوه‌فروشي خريداري كنيم قيمت 5 قلم ميوه بسيار بيشتر خواهد شد. بر اين اساس قيمت هر كيلو زردآلو 98 هزار تومان، قيمت هر كيلو گيلاس 160 هزار تومان، قيمت هر كيلو انگور 90 هزار تومان، قيمت هر كيلو شليل 95 هزار تومان و قيمت هر كيلو توت فرنگي از 85 تا 88 هزار تومان نوشته شده است و اگر از هر كدام از اين ميوه‌هاي بالا تنها يك كيلو در سبد خريد خود بريزيم بايد 531 هزار تومان پرداخت كنيم.
ميوه‌فروشي‌ها براي خريد ميوه‌هاي دستچين
شب‌ها به ميدان مركزي مي‌آيند
عليرضا متبحري، عضو هيات‌مديره اتحاديه بارفروشان در اين باره به «اعتماد» گفت: در ميدان مركزي قيمت ميوه به مراتب ارزان‌تر از ميوه‌فروشي‌هاي سطح شهر است و كليه غرفه‌داران شهرداري و مغازه‌داران سطح شهر اين ميوه‌ها را از ميدان مركزي تربار تهيه مي‌كنند. متبحري ادامه داد: هر چند ممكن است علت گراني ميوه‌ها را كيفيت آن عنوان كنند و ممكن است گفته شود ميوه‌اي درجه يك يا درجه 2 است اما معمولا ميوه‌فروشي‌هاي بالاي شهر براي خريد بارهاي دستچين و باكيفيت‌تر شب‌ها براي خريد به ميدان تربار مي‌آيند كه البته قيمت آن هم كمي بالاتر است. اين عضو هيات‌مديره اتحاديه بارفروشان خاطرنشان كرد: غرفه‌هاي شهرداري معمولا ميوه‌هاي متوسط را براي تربارهاي محله‌ها خريداري مي‌كنند و برخي از وانتي‌ها و مغازه‌هاي پايين‌شهر هم ميوه‌هايي با كيفيت پايين‌تر را از ما تهيه مي‌كنند.
چرا گيلاس 90 هزار توماني را
160 هزار توماني مي‌فروشند؟
متبحري در واكنش به قيمت‌هاي نجومي برخي از ميوه‌ها مانند گيلاس 160 هزار توماني نيز گفت: اين قيمت خيلي بالاست و نامتعارف است و به نوعي گرانفروشي است، زيرا بهترين و با كيفيت‌ترين گيلاس در ميدان تربار هر كيلو 90 هزار تومان است. او با اشاره به قيمت برخي ميوه‌ها در ميدان مركزي تهران گفت: در حال حاضر قيمت هر كيلو آلبالو رسمي 25 هزار تومان، قيمت انگور ياقوتي 30 هزار تومان، قيمت موز 34 هزار تومان، قيمت خيار از 6 تا 11 هزار تومان، قيمت هر كيلو زردآلو از 15 تا 50 هزار تومان، قيمت طالبي از 10 تا 16 هزار تومان، قيمت هر كيلو هلو از 20 تا 27 هزار تومان و قيمت هر كيلو توت فرنگي از 40 تا 70 هزار تومان است. اين عضو هيات‌مديره اتحاديه بارفروشان در پاسخ به اين پرسش كه چرا اين فاصله قيمتي بين ميدان تربار و مغازه‌هاي سطح شهر وجود دارد، تصريح كرد: براساس قانون، مغازه‌داران سطح شهر ملزم هستند كه بين 30 تا 35درصد بيشتر از قيمت فاكتوري كه ميوه را از ميدان تربار مركزي تهيه مي‌كنند ميوه‌ها را به فروش برسانند و ما هم موظف هستيم كه اين فاكتور را به غرفه‌دار و مغازه‌دار و وانتي‌ها بدهيم و در صورتي كه ماموران تعزيرات از مغازه‌داران فاكتور بخواهند بايد آن را ارايه دهند.
سود كشاورزان در جيب دلالان
اين رشد قيمت‌ها در حالي رخ داده كه در مدت مشابه سال گذشته قيمت هر كيلو موز ۲۱۵۰۰ تومان، قيمت هر كيلو زردآلو ۳۰ هزار تومان، گيلاس ممتاز ۳۵ هزار تومان، آلبالو ۲۹ هزار تومان، توت فرنگي ۳۱ هزار تومان، هلو ۱۹۸۰۰ تومان، شليل ۲۱ هزار تومان و قيمت هر كيلو طالبي و گرمك ۸۱۰۰ تومان و همچنين خربزه مشهدي و هندوانه به ترتيب در هر كيلو ۹۵۰۰ و ۵۲۰۰ تومان بود و در حالي كه قيمت ميوه هم بايد براساس نظام عرضه و تقاضا تعيين شود اما واسطه‌ها و دلالان در سراسر كشور قيمت‌ها را تعيين مي‌كنند و هر روز هم شاهد بيشتر شدن واسطه‌گري در اين حوزه هستيم و همين امر نيز باعث شده كه قيمت ميوه از باغ و مزرعه تا ميدان مركزي گاهي تا صددرصد يا بيشتر هم رشد كند و شاهد 2 تا 3 برابر شدن نرخ‌ها در فاصله مزرعه تا عرضه در تربار و مغازه‌ها باشيم. با واگذاري اختيارات قانون انتزاع به وزارت جهاد كشاورزي انتظار بر آن بود كه مشكلات تنظيم بازار در حوزه محصولات كشاورزي و باغي به پايان برسد تا ديگر شاهد اختلاف چندبرابري قيمت از مزرعه تا بازار نباشيم كه متاسفانه ضعف در نظارت‌ها موجب شده اختلاف قيمت‌ها گاهي به بيش از دو برابر برسد. اين درحالي است كه مسوولان امر اختلاف منطقي قيمت از مزرعه تا بازار را حداكثر ۳۵درصد اعلام مي‌كنند. بسياري از مسوولان بر اين باورند كه تنها واگذاري اختيارات به وزارت جهاد كشاورزي، مشكلات را مرتفع نمي‌كند و بايد امكانات، زيرساخت و اعتبارات لازم به اين وزارتخانه واگذار شود، البته اين پايان داستان نيست، چراكه قيمت ميوه در بسته‌بندي‌هاي مختلف در يك خيابان در سايه ضعف عدم نظارت نهادهاي ذي‌ربط با قيمت‌هاي مختلفي به فروش مي‌رسند كه به‌‌رغم شكايت مردم كسي هم پاسخگو نيست كه با وجود فراواني و تنوع توليد، نبود بازار شفاف و پايدار جاي تاسف است.