بازخواني پرونده جنجالي فوتبال ايران
نذر يك نيمه‌اي، تماس مشكوك و حسرت ابدي
علي ولي‌اللهي
۴ روز پس از انتخابات سال ۸۸ و يك روز بعد از راه‌پيمايي موسوم به «سكوت» معترضين به نتيجه انتخابات در تهران، حساس‌ترين بازي تيم ملي فوتبال ايران در مسير راه‌يابي به جام جهاني برگزار شد. ايران در راه رسيدن به جام جهاني ۲۰۱۰ با علي دايي شروع كرده بود. بعد از اتفاقات بازي ايران و عربستان و شكست دو بر يك ملي‌پوشان دايي از كار بركنار شد. دايي بارها و بارها در مصاحبه‌هاي گوناگون گفته محمود احمدي‌نژاد رييس‌جمهور وقت دستور بركناري او را صادر كرد. بعد از آن افشين قطبي هدايت تيم ملي را برعهده گرفت و در نهايت كار به جايي رسيد كه تيم ايران بايد در كره اين تيم را شكست مي‌داد تا به جام جهاني مي‌رسيد.
اين بازي در تاريخ ۲۶ خرداد برگزار شد و اتفاقات آن هنوز يكي از پرونده‌هاي جنجالي فوتبال ايران است. در روز بازي و هنگامي كه بازيكنان وارد زمين شدند اولين چيزي كه توجه بيننده‌ها را جلب كرد مچ‌بندهاي سبزي بود كه ۶ بازيكن فيكس تيم ملي به دست داشتند: علي كريمي، مهدي مهدوي‌كيا، حسين كعبي، جواد نكونام، مسعود شجاعي و محمد نصرتي. خسرو حيدري و وحيد هاشميان كه روي نيمكت نشسته بودند هم مچ‌بند سبز داشتند. اكت بازيكنان تيم ملي از همان لحظه نخست حساسيت‌هاي فوق‌العاده‌اي ايجاد كرد. طبق گزارش‌هاي مفصلي كه از آن دوران به جا مانده و مصاحبه‌هاي متعدد، صداوسيما ابتدا مردد بود تصاوير بازي را پخش كند،تماس‌هايي با كره جنوبي گرفته شد و خبرگزاري‌هاي معتبر دنيا در همان دقايق نخست بلافاصله به بازتاب اين خبر پرداختند. مردم هم كه با مجموعه‌اي از احساسات ضدونقيض فوتبالي- سياسي مشغول تماشاي مسابقه بودند درگير سوال‌هاي پيچيده‌اي شدند. جزييات قابل توجهي از اتفاقات شب قبل از بازي و تصميمي كه برخي بازيكنان گرفتند بعدها منتشر شد. همچنين در مورد اتفاقات بين دو نيمه مسابقه كه منجر به باز شدن مچ‌بندهاي سبز شد. اينكه مهدي تاج نايب‌رييس فدراسيون فوتبال شخصا به رختكن تيم ملي رفت و با كمك گرفتن از مرحوم منصور پورحيدري به نوعي مساله را مديريت كرد. بازيكنان وقتي در نيمه دوم وارد زمين شدند خبري از مچ‌بندهاي سبز نبود. ايران در آن مسابقه با تك‌گل مسعود شجاعي پيش افتاد اما در نهايت با گل پارك جي‌سونگ به نتيجه‌اي بهتر از تساوي نرسيد و از رسيدن به جام جهاني باز ماند تا حسرتي ابدي روي دل فوتبال‌دوستان ايران بماند. زلزله اصلي بعد از مسابقه بود. منصور خان گفت اين نذر مذهبي بازيكنان بوده ولي چون حساسيت ايجاد مي‌كرده بين دو نيمه به بازيكنان گفتيم ادامه ندهند. علي كفاشيان رييس وقت فدراسيون پاسخ داد مگر نذر يك نيمه‌اي داريم؟ رسانه‌هاي دست راستي اين بازيكنان را وطن‌فروش خواندند. مهدوي‌كيا در نامه‌اي سرگشاده جواب آنها را داد و از بازي‌هاي ملي هم خداحافظي كرد؛ همراه با كعبي و هاشميان. فيفا با فدراسيون فوتبال ايران در رابطه با اين موضوع و احتمال برخورد انضباطي با آن بازيكنان توضيح خواست و فدراسيون گفت ما برخوردي نكرديم اما اگر از نظر شما بازيكنان با استفاده از نمادهاي سياسي تخلفي مرتكب شده‌اند برخورد كنيم! بعدها افشين قطبي در برنامه ۹۰ گفت آن اتفاقات و تنش‌ها در تيم ملي باعث شد، نتوانيم به جام جهاني صعود كنيم. علي كفاشيان در مصاحبه‌اي تاكيد كرد ما تماسي از تهران با تيم ملي نداشتيم. اخبار ديگري نشان داد اين تماس از سوي فدراسيون نبوده و تماسي مستقيم از نهادي خارج از فدراسيون با مهدي تاج بوده است. كفاشيان در مصاحبه‌اي كه همين فروردين‌ماه با روزنامه اعتماد داشت تاكيد كرد مهدي تاج دوستاني در بالاتر از وزارت ورزش و مجموعه حاكميتي كشور داشت. شايعاتي مبني بر اينكه آن بازيكنان محروم مي‌شوند هم شكل گرفت مخصوصا كه با خداحافظي برخي از آن نفرات همراه شد. تاريخ نشان داد چنين چيزي صحت نداشته يا لااقل بعدها مورد بازبيني قرار گرفته چون هم خسرو حيدري هم مسعود شجاعي و هم به قول برخي منابع سردسته آنها علي كريمي بعد از آن در مقاطع مختلف در تيم ملي حضور پيدا كردند. تقريبا مي‌توان گفت تمام ابعاد آن پرونده روشن شده غير از چند موضوع. اول اينكه داستان تماس با مهدي تاج چه بوده؟ و دوم اينكه آيا واقعا قرار بوده برخورد انضباطي سختي با بازيكنان انجام شود؟ سومين سوال مربوط به خداحافظي مهدوي‌كياست. بازيكني كه در آن مقطع ۳۲ ساله بود و حداقل تا دو يا سه سال بعد مي‌توانست بازي كند. مهدوي‌كيا تاكيد داشت قبلا گفته بود اگر تيم به جام جهاني نرود از بازي‌هاي ملي كنار خواهد رفت ولي همزماني آن اتفاق شائبه‌برانگيز بود. خبرنگار روزنامه اعتماد تلاش كرد با برخي از افرادي كه در اين زمينه اطلاعاتي داشتند صحبت كند اما برخي نخواستند پرونده‌اي كه متعلق به ۱۳ سال پيش بود دوباره گشوده شود.