يادداشتي براي درگذشت جمشيد امينفر
خالق نقاشيهاي مهيب
و آخر زماني
مرتضي زاهدي
جمشيد امينفر كه جامعه هنري او را با نام «جو» ميشناسد - آنهم بهخاطر اينكه اول اسمش «جيم» را جوري پيچ ميداد كه اين تلقي اشتباه پيش ميآمد- اول فروردين ۱۳۳۸ در محله دزاشيب تهران متولد شد. متاسفانه هنگام تولد چند ثانيه اكسيژن به مغزش نرسيد و «سيانوزه» به دنيا آمد.
جمشيد، تحصيلات ابتدايي را در مدارس پيشرو و ارمغان تربيت و دوره راهنمايي را در مدرسه سخن و مقطع متوسطه را در هنرستان كمالالملك سپري كرد. پدرش (دكتر رحمتالله امينفر) كه فارغالتحصيل رشته حقوق از فرانسه بود، پس از بازنشستگي در طبقه دوم پاساژ نوين (خيابان نادري) دارالترجمهاي تاسيس كرده و امورات تخصصي در ارتباط با ترجمه رسمي زبان فرانسه دادگستري را انجام ميداد. جمشيد معمولا عصرها ميرفت پيش پدر و در آنجا دانشجوهاي زيادي جهت ترجمه مدارك و ادامه تحصيل در خارج رفتوآمد ميكردند. گاهي كاتالوگهايي از طريق همين دانشجويان به دفتر دارالترجمه آورده ميشد و او آنها را ورق ميزد و ميديد. برايش هم جذاب بود تا از دانشگاهي بيرون از ايران پذيرش بگيرد. اين موضوع را با پدرش در ميان ميگذارد و او هم موافقت ميكند. فرمها و مدارك مورد نياز را همراه با چند نقاشي روي مقوا به كالجي در لندن (City Guild of London Art school) ارسال ميكند. اين كالج كه عمر و سابقهاي نزديك به ۱۴۰ سال دارد و برخوردار از كادر آموزشي بسيار مجرب است، يكماه پس از ارسال مدارك، نامه اعلام نتايج پذيرفته شدن در اين كالج به آدرس منزلشان ميرسد و سفر دانشجويي جمشيد به بريتانيا قطعي ميشود. همراه با برگه پذيرش به كالج رفته و آنها با در اختيار قراردادن يك اتاق با امكانات دانشجويي در نزديكي كالج جمشيد را به عنوان دانشجو به رسميت ميشناسند.
بخشي از هزينههاي اقامت و تحصيل توسط خانواده و بخشي ديگر توسط دولت وقت انجام ميشود.
در قبال هزينههايي كه دولت پرداخت ميكند ميبايست جمشيد پس از اتمام دوران تحصيل و بازگشت به ايران براي دولت خدمت كند كه مصادف ميشود با تحولات سياسي/ اجتماعي و انقلاب در بهمن ۱۳۵۷ و قطع اين كمك هزينهها از طرف دولت و تغيير سياستها و انتقال بخش عمده داراييها به بنياد مستضعفان و در نتيجه بازگشت جمشيد به ايران. انقلاب شده و سالهاي آغازين جنگ است. به بنياد علوي بدهكار ميشود و آنها كاري براي او درنظر ندارند. ابتدا به مدت يك سال در يك چوببُري و سپس در ليتوگرافي «علم و هنر» به مدت ۲۰ سال مشغول به كار ميشود. به خاطر تسلط بر زبان انگليسي و مهارتهاي هنري قرار بود به عنوان ويراستار و اديتور مطالب و تصاوير پيش از چاپ در ليتوگرافي فعاليت كند ولي متاسفانه از او به عنوان آبدارچي و نظافتچي استفاده ميكنند! در اين مقطع هيچگونه فعاليت هنري انجام نميدهد. پس از ۲۰ سال كارگري در موقعيتي ناخواسته با صاحبكارش دچار مساله ميشود و از آنجا بيرون ميآيد و از اين مقطع است كه تصميم ميگيرد به فعاليت هنري بپردازد. ابتدا بساط نقاشي را جلوي درب دانشگاه تهران پهن ميكند كه چنين اجازهاي توسط دربانهاي دانشگاه به او داده نميشود و مانع كارش ميشوند و بنابراين او به لوكيشني كه همه جمشيد را با آنجا ميشناسند (تقاطع انقلاب/فلسطين) جنب دانشگاه هنر و معماري/ دانشگاه آزاد نقل مكان ميكند. اين فعاليت تا سال ۹۷ (هفده سال) با همه مشقتهاي وارده (چه از سوي شهرداري و چه از سوي مردم) ادامه مييابد تا اينكه به خاطر عدم حمايت و توجه جامعه هنري و فروش و شرايطي [...] كه جمشيد درگيرش بوده و تغييراتي كه در خود و زندگياش رخ داده، انگيزه نقاشي كشيدن در او كاسته و از آن دست ميكشد و براي دارالترجمهاي در همان مكان با حقوقي ناچيز و به صورت روزمزد -كه البته صاحب دارالترجمه بيشتر جهت حمايت از جمشيد او را براي اين كار استخدام كرده بود- مشغول به كار ميشود. جمشيد امينفر از مرداد سال ۱۳۹۷ - فقط با وقفهاي كه فراگيري ويروس كرونا آن را سبب شد- بهصورت متمركز و جدي تا واپسين روزهاي زندگياش مشغول آفرينش هنري بود و در ۱۵ خرداد ۱۴۰۱ در سن ۶۳ سالگي به خاطر ايست قلبي جلوي در خانهاش چشم از جهان فرو بست. جمشيد امينفر از تخيلي فعال برخوردار بود. اين تخيل اغلب موجب بروز لحظاتي پُرتنش و غيرعادي ميشد. با بينشي كه از واقعيت و رنج به آن رسيده بود، تصاويري خلق ميكرد مهيب و هذياني كه خاصيتي آخرالزماني دارند. او به شيوه بياني خاصي دست يافته بود. گويا در حال بازشناسي خود بود و ريشههاي چنين رفتاري را بايد در ضمير پُرتنش او كاويد. گالري آوت سايدر دو نمايشگاه انفرادي به تاريخهاي ۱۲ بهمن ۱۳۹۷ و ۲۶ فروردين ۱۴۰۱ از آثار جمشيد امينفر برگزار كرد و آن آثار در ششمين، هفتمين و هشتمين سالانه آوت سايدر آرت در معرض تماشاي عموم قرار گرفت.