انتشار دو اثر برجسته از نويسندگان روس
به خاطر فرزندانمان به هنر آزاد دست يابيم
رمان «نبوغ» نوشته ولاديمير نابوكاف با ترجمه بابك شهاب به همراه رمان «زندگي رويايي سوخانوف» نوشته اولگا گروشين با ترجمه مينا صفار از سوي نشر نيماژ منتشر شد و روي پيشخوان كتابفروشيها رفت. «نبوغ» آخرين رماني است كه نابوكاف به زبان مادري خود يعني روسي نوشته و اوج دستاورد اين دوره از زيست اين نويسنده در كارنامه ادبي اوست. بابك شهاب هم اين رمان را از زبان روسي ترجمه كرده است.
«نبوغ» داستان فئودور چردينتسف، شاعر مهاجر فقير ساكن برلين را روايت ميكند كه در آرزو و چشمانتظار شاهكاري است كه روزي خواهد نوشت؛ كتابي بسيار شبيه به خود نبوغ يعني همين كتابي كه در دست داريد. «نبوغ» قصيده نابوكاف براي ادبيات روسي است كه در جريان روايت خود آثار پوشكين، گوگول و ديگر بزرگان ادبيات روس را تداعي ميكند. اين كتاب يكي از بهترين رمانهاي ولاديمير نابوكاف است؛ چند وجهي، چند لايه، نوستالژيك، از نظر زباني جذاب و فوقالعاده. در پاراگرافي از اين كتاب ميخوانيم: «زيبايي زندگي است. آنچه محبوب ماست، زيباست. جلوههاي مهرآگين زندگي جلوههاي محبوب ما هستند... از زندگي سخن بگوييد، فقط از زندگي و اگر آدمها زندگي انساني ندارند، چه باك؟ به آنها زيستن بياموزيد. زندگي انسانهاي نمونه و جوامع سامانيافته را برايشان نقش كنيد.» كتاب «نبوغ» در 448 صفحه و با قيمت 240 هزار تومان در دسترس عموم علاقهمندان كتاب قرار گرفته است. ديگر كتابي كه در حوزه ادبيات روس از سوي نشر نيماژ منتشر شد، «زندگي رويايي سوخانوف» نام دارد. اين كتاب نوشته اولگا گروشين است كه تا پيش از اين كتابي از اين نويسنده به فارسي منتشر نشده بود. اولگا گروشين در نخستين حضور خود در عرصه ادبيات شگفتانگيز ظاهر شده و نخستين رمان او با نثر غولهاي ادبيات روس از گوگول تا نابوكاف مقايسه شده است. «زندگي رويايي سوخانوف» هنرمندانه خيانت و پيامدهاي خيانتكاري را به تصوير ميكشد. اين داستان كه به نرمي از واقعيت به سوررئاليته و از سلامت روان به پارانويا ميغلتد، مخاطب را به طنزي گزنده و شيطاني مهمان ميكند. در يكي از كنايههاي بيشمار اين رمان، زندگي خود سوخانوف منطق كابوسوار يكي از نقاشيهاي سالوادور دالي را به خود ميگيرد؛ جايي كه اجسام آشنا استحكام خود را از دست ميدهند و رويا و واقعيت، توهم و مكاشفه جاي يكديگر را ميگيرند. اولگا گروشين در نثري كه در آن واحد هم از نظر غنايي و هم روانشناختي دقيق است، به دنبال گرهگشايي فروپاشي عاطفي سوخانوف است؛ زوالي كه همزمان با فروپاشي خود اتحاد جماهير شوروي اتفاق ميافتد. سوخانوف در چهارراه تاريخِ فردي و سياسي ايستاده است و توسط نيروهايي فراتر از تخمين و حدس و گمان خودش تا آخرين نفس تعقيب ميشود. او كه روح خود را فروخته است تا در رژيم قديم پيشرفت كند، نميتواند از فروپاشي آن جان سالم به در ببرد، اما در حالي كه گروشين در به تصوير كشيدن خيانتهاي سوخانوف -و پيامدهاي آن خيانتها- ثابتقدم است، رنجهاي سوخانوف را هم آشكار ميكند؛ تمام آن دردها و ترسهايي كه باعث شدند انتخابهاي سوخانوف در زمان اتخاذ عاقلانه به نظر برسند. در بخشي از اين كتاب ميخوانيم: «ما باور داريم كه زندگي بدون زيبايي غيرممكن است كه ما بايد به خاطر فرزندانمان به هنري آزاد و تابان دست يابيم؛ هنري كه از آفتاب نور ميگيرد و با جستوجويي خستگيناپذير پديد ميآيد. ما باور داريم بايد ارزشهاي ازليابدي را كه نسلهاي متمادي ساختهاند، براي فرزندانمان حفظ كنيم... هنر ازليابدي است چون بر پايه آن چيزي است كه نميتوان طردش كرد. هنر كامل است چون يگانه منبعش روح است. هنر آزاد است چون از انگيزش آزاد فطرت به وجود ميآيد...» اين كتاب در 586 صفحه و به قيمت 240 هزار تومان منتشر شد.