صداي انتقاد مجيد مجيدي هم بلند شد
متوليان فرهنگي ما اينكاره نيستند
گروه هنر و ادبيات
مجيد مجيدي همزمان با ايام سوگواري عاشورا ضمن اشاره به دشواري ساخت فيلمهاي مذهبي، از برخورد سليقهاي متوليان حوزه فرهنگ و هنر به شدت انتقاد كرد. او در ابتداي صحبت خود در تعريف فيلمهاي ديني گفت: همه آثار سينماي ما چون به انسان ميپردازد به نوعي ديني است. هر چيزي در حوزه انساني و اخلاقي تعريف ميشود به نظرم در حوزه دين است. پس فقط مستقيم به مسائل ديني نبايد پرداخت. ما ميبينيم كه معصومين(ع) براي هدايت بشر ي آمده بودند، پيامبر(ص) آمدند كه اخلاق و فطرت بشري را زنده كنند، بنابراين پرداختن به موضوعات اخلاقي و حتي مسائل اجتماعي كه منتهي به مسائل اخلاقي و اميد ميشود، جلوههايي از نگاه ديني است. به لحاظ شكلي ساخت فيلم ديني و مذهبي و تاريخي كار سختي است. الان هم اصلا شرايط مهيا نيست. اين كارگردان همچنين درباره حواشي فيلم «رستاخيز» ساخته احمدرضا درويش هم گفت: به هر حال اساسا پرداخت مستقيم به مسائل ديني و مذهبي كار سختي است، دست و بال هم بسته است. به جهت متن و تصوير و اجرا ورود به اين حوزهها سخت است. از همه جهت ساخت فيلم تاريخي سخت است. براي فيلم محمد(ص) هم هفت سال از عمرمان را گذاشتيم كه البته براي ما مايه افتخار بود ولي واقعيت اين است كه كار سختي است. در اين ميان تنها بحث مالي مطرح نيست، بلكه تفسيرها و قرائتها هم موثر است. مجيدي همچنين مطرح كرد: اصل كار در دست متوليان است، وقتي متوليان فرهنگي ما اساسا با اين مقوله به شكل شعاري برخورد ميكنند و بنا ندارند يك برنامه جدي داشته باشند، فقط دستور و ابلاغيه ميدهند. مثلا وزير ميگويد امسال چند فيلم فاخر خواهيم ساخت. آن را در حد سفارش كالا ميدانند و به درستي تبيين نميكنند. جايگاه متوليان فرهنگي ما اشتباه است كساني كه در راس امور هستند، اشتباهي آمدهاند و اشتباهي گماشته شدهاند. گرچه آدمهاي خوبي هستند اما اين كاره نيستند. ما هيچوقت متولي فرهنگي خوبي نداشتهايم، البته غير از دورههايي كه آنها هم امكانش را نداشتند. پس در اين زمينهها متولي بايد برنامه داشته باشد و هدفمند باشند اما آنها شروع به بيانيه دادن ميكنند و فكر ميكنند پادگان است و ميتوانند همه را عين سرباز به خط كنند.
درباره «عنكبوت مقدس» بدسليقگي كرديم
به نوشته مهر، مجيدي در پاسخ به اين سوال كه در واكنش به كاريكاتور دانماركي فيلم محمد(ص) را ساخت و آيا قرار است درباره «عنكبوت مقدس» هم كاري كند يا نه، اظهار كرد: جريان را اينچنين كوچك نكنيد. ما تحت آن عنوان فيلم پيامبر را نساختيم، ما نميخواستيم جوابيه بدهيم. شأن موضوع اجل از اين صحبتهاست. ما گفتيم قرائتي كه از اسلام وجود دارد قرائت غلطي است و بخش عمده آن سياسي است كه يك اسلام هراسي در سالهاي سال در دنيا كليد زده شده و همچنان ادامه دارد. قرائتهاي ديگر هم داشتند كه منجر به داعش شد. من به عنوان يك هنرمندي كه باور و اعتقاد داشتم احساس كردم بايد كاري كنيم، بايد اثري بسازيم كه بتوانيم در مقابل آن جريان فكري نگاه ديگري را بدهيم اينكه راه بيفتيم شعار بدهيم و داد بزنيم كار درستي نيست. درباره «عنكبوت مقدس» هم بايد بگويم ما خيلي بيسليقگي كرديم. من فيلم را ندارم و به جهت هنري نميتوان قضاوت كرد اما مطمئنم اثر سخيفي است ما در مواجهه با اين فيلم خيلي اشتباه كرديم و بيشتر مبلغ آن شديم. يعني اينقدر سطحش نازل بود كه نبايد به آن ميپرداختيم. در اينكه بايد به فكر باشيم شكي نيست، ولي ما فقط منتظر محكوم كردن هستيم به نظرم بايد يك وزارتخانه تشكيل بدهيم به منظور محكوم كردن ديگران! وزارت ارشاد بيشتر در بخش محكوم كردن فعال است تا بخواهد اثري يا نگاهي را براي جامع تبيين كند. مجيدي درباره سختي ساخت فيلم ديني عنوان كرد: اين سختي تنها به جهت مميزي نيست بلكه به جهت نوع پرداخت اثر هم هست. همت، امكانات و شرايطش را ميخواهد به نظرم شرايط ما و سينماي ما اين ظرفيت را در حال حاضر ندارد، فيلم پيامبر هم ابتدا با لطف خدا و سپس با تلاش فردي دوستان ساخته شد اگر سفت پاي كار نميايستاديم شايد آن اثر هم در متن باقي ميماند چون در اين ميان تنها بحث بودجه مطرح نيست.
دشواري ساخت فيلمهاي مذهبي
وي درباره اينكه به دليل اعتماد نهادها به او ميتواند از سختي مسائل مذهبي در امان باشد، گفت: در اين باره هيچكسي در امان نيست حتي خود علما هم در امان نيستند مثلا ميبينيم كه در يك بحث مذهبي برخي علما نظرات متفاوتي دارند اين حوزه و اين ساحت، ساحتي نيست كه چون شما را ميشناسند بخواهند از همان ابتدا به شما كارت سبز نشان بدهند. مسائل مختلفي وجود دارد كه يكي از آنها محتواست، بخشهاي ديگر همان بخش هنري است كه چگونه فيلم هنري بسازيم وگرنه فيلم شعاري به دردي نميخورد. مجيدي در پايان گفت: تا وقتي نقشه كلان فرهنگي مشخص نيست و برخورد سليقهاي باشد همين اوضاع وجود دارد مثلا يك وزير تا ميخواهد خودش را جمع كند وزير ديگري ميآيد و اينچنين روزمرّگي بيشتر از هر چيزي آسيب ميزند. اين صحبتها در خلال مراسمي بيان شد كه از پوستر سومين سوگواره «تصوير دهم» در تكيه نياوران رونمايي شد كه كمال تبريزي، سيدرضا ميركريمي و رضا كيانيان هم حضور داشتند.