سگکشی
عبدالصمد خرمشاهی
معدوم کردن چندین قلاده سگ در منطقه گندک دماوند احساسات زیادی از جمله احساسات طرفداران حقوق حیوانات را تحریک کرد و باعث اعتراض جمعیت کثیری از طرفداران حقوق حیوانات شد. شکی نیست که حیوانات هم مانند انسانها دارای حقوقی هستند و حق حیات دارند و تبعا معدوم ساختن آنها موجب عدم توازن و تعادل در چرخه محیطزیست خواهد شد. در باور انسانها و حتی در توصیههای دینی ما آزار و اذیت حیوانات به شدت منع شده است. بیت معروف «میازار موری که دانهکش است/ که جان دارد و جان شیرین خوش است» از یکی از شاعران بزرگ کشور ما از دیرباز ورد زبان انسانها بوده و انسانی که دارای تعادل روانی است هرگز به خودش اجازه نمیدهد که موجبات اذیت و آزار حیوانات را فراهم کند. در سالهای اخیر به دفعات دیده یا شنیده یا خواندهایم که سگ، گربه یا حیوانات دیگری توسط برخی افراد شکنجه یا به طرز فجیعی کشته شدهاند که موجبات ناراحتی و خشم و عصبانیت اذهان عمومی جامعه را فراهم کرده است و اگرچه در جهت فروکش ساختن این احساسات همیشه مقامات قضایی قول دادهاند که با خاطیان و مرتکبان اینگونه رفتار برخورد کنند معهذا اقدام مناسبی در این رابطه از سوی محاکم قضایی ندیدهایم و این شاید به خاطر این است که درخصوص قوانین مربوط به حیوانآزاری خلأ وجود دارد. برخی حقوقدانان ماده ۶۸۰ قانون مجازات اسلامی را تعمیم داده و آن را با آزار و اذیت حیواناتی مانند سگ نیز شامل کردهاند و آن را مشمول آزار و اذیت حیواناتی مانند سگ دانستهاند. ماده ۶۸۰ قانون مجازات اسلامی تصریح دارد هرکس برخلاف مقررات و بدون مجوز قانونی اقدام به شکار یا صید حیوانات و جانوران وحشی حفاظت شده کند به حبس از سه ماه تا سه سال یا جزای نقدی ازجمله یک و نیم میلیون ریال تا ۱۸ میلیون ریال محکوم خواهد شد. یا به قوانین دیگری اشاره کردهاند که ارتباطی با موضوع سگکشی یا حیوانآزاری ندارد. سال گذشته لایحه مربوط به حمایت از حقوق حیوانات به مجلس ارائه شد، اما پس از گذشت یکسال از تاریخ ارائه آن به مجلس هنوز در این خصوص مجلس شورای اسلامی تصمیمی اتخاذ نکرده است. بنابراین با عنایت به اینکه حیوانات هم مانند انسانها دارای حقوقی هستند از جمله حق حیات قطعا شایسته و اخلاقی نیست که آنان مورد اذیت و آزار قرار بگیرند یا شکنجه شوند. شایسته است هر چه سریعتر مجلس شورای اسلامی قانون حمایت از حقوق حیوانات را تصویب کند و با افرادی که به خودشان اجازه می دهند با قساوت هر چه تمامتر حیوانات بیآزاری مانند سگهایی که بیصاحب هستند و ضرری ندارند برای آنها مجازات سنگینی تعیین کند. در قضیه سگکشی اخیر در منطقه گندک دماوند همانطوری که در مقدمه عنوان شد، احساسات عامه برانگیخته شد و بسیاری از افراد تقاضا کردند با مسوولان مربوطه به شدت برخورد شود. ماحصل کلام به لحاظ اینکه در آینده چنین حوادث ناگواری رخ ندهد، لازم است قانون حمایت از حقوق حیوانات هر چه سریعتر تصویب شود و در چارچوب مشخص و شفافی براي افرادی که به خود اجازه می دهند حق حیات حیوانات را از آنان بگیرند، مجازات مناسبی در نظر گرفته شود.