بانك مركزي اعلام كرد
كاهش ورود پول به بازار مسكن
گروه اقتصادي
بانك مركزي به فاصله يك روز پس از مركز آمار اقدام به انتشار تحولات بازار مسكن كرد. طبق گزارش بانك مركزي متوسط قيمت خانه‌هاي معامله شده پايتخت در تير ماه امسال با رشد ۵.۸ درصدي به ۴۱.۷ ميليون تومان در هر مترمربع رسيده است، اين در حالي است كه مركز آمار ايران يك روز قبل از انتشار گزارش بانك مركزي تورم مسكن در تيرماه را ۸.۳ درصد و متوسط قيمت خانه‌هاي معامله شده را متري حدود ۴۵ ميليون تومان اعلام كرده بود. همچنين طبق گزارش بانك مركزي تعداد معاملات مسكن در پايتخت طي ماه گذشته با افت حدودا ۲۵ درصدي به حدود ۱۰ هزار و ۳۰۰ واحد مسكوني رسيده است. اين در حالي است كه مركز آمار ايران تعداد خانه‌هاي معامله شده در ماه گذشته را حدود ۸۷۰۰ واحد اعلام كرده بود.با توجه به گزارش بانك مركزي در ماه گذشته شاخص تورم اجاره‌بهاي مسكن در تهران رشد ۴.۵ درصدي را ثبت كرده است. با اين رشد، تورم نقطه‌اي مسكن در پايتخت به ۵۲ درصد رسيده كه اندكي از تورم عمومي۵۴ درصدي كمتر است. براساس داده‌هاي بانك مركزي متوسط متراژ معامله شده در بازار مسكن برابر با ۸۵ مترمربع بوده است. حاصل‌ضرب اين رقم در تعداد معاملات و متوسط قيمت معاملات در تهران نشان از روند نزولي حجم پول جابه‌جا شده در مسكن تهران دارد. باتوجه به ثبت ۱۰ هزار و ۲۹۴ فقره معاملات مسكن در تير ماه امسال، تقريبا نقدينگي وارد شده به اين بازار در ابتداي تابستان برابر با ۳۶ هزار و ۴۹۱ ميليارد تومان محاسبه مي‌شود. در حالي كه اين شاخص در ماه قبل برابر با ۴۶ هزار و ۴۸۰ ميليارد تومان به صورت تقريبي برآورده شده بود، مي‌توان گفت متغير پولي مسكن در تير ۱۴۰۱ افتي 21.5 درصدي را در بعد ماهانه ثبت كرده است. كاهش نقدينگي وارد شده در اين بازار را مي‌توان بيشتر به افت بالاي معاملات در مسكن تهران نسبت داد. در اين مقطع تعداد معاملات افتي 25.8 درصدي داشته كه با توجه به رشد قيمت‌ها مي‌تواند بيشتر به كاهش عرضه در بازار مسكن مرتبط باشد يا به عبارت ديگر بيشتر بودن تقاضاي خريد از عرضه آن در بازار.
كدام آمار به واقعيت نزديك‌تر است؟
عباس اكبرپور، كارشناس بازار مسكن در اين باره معتقد است؛ هر دوي اين آمارها (اطلاعات و آمارهاي مربوط به بانك مركزي و مركز آمار ايران) در مورد بازار مسكن اشتباه است و با واقعيت فاصله دارند و با نگاهي به اطلاعات مربوط به نرخ تورم نيز شاهد آنيم كه اين اطلاعات با واقعيات معيشت مردم و گراني كالاها فاصله دارد.
اكبرپور با اشاره به اختلاف آماري ميان بانك مركزي و مركز آمار ايران در مورد تحولات بازار مسكن به «اعتماد» گفت: تفاوتي كه ميان اين دو آمار در مورد قيمت مسكن در تهران اعلام شده حدود 10 درصد است اما قاعدتا آنچه مركز آمار مي‌گويد با توجه به معاملاتي است كه در تهران ثبت شده است و به اعتقاد من آنچه مركز آمار اعلام مي‌كند به واقعيت نزديك‌تر است تا آماري كه بانك مركزي اعلام مي‌كند. اين كارشناس بازار مسكن در ادامه افزود: عموما بانك مركزي در اعلام آمارها محافظه‌كارانه‌تر عمل مي‌كند و در جهت خوشحال كردن اذهان عمومي اين آمارها را ارايه مي‌دهد و به نوعي مي‌خواهد اعلام كند كه فرآيند‌هاي اقتصادي تحت كنترل است و آماري را معمولا اعلام مي‌كند كه خوشبينانه‌تر است البته اين مساله تنها در ايران نيست و در ساير كشورها نيز چنين رويه‌اي متداول است. او خاطرنشان كرد: آمار واقعي برگرفته از معاملاتي است كه در ماه‌هاي گذشته صورت گرفته و بايد قيمت واقعي اين معاملات را در نظر گرفت كه لزوما هم در اسناد انتقال ملك ثبت نمي‌شوند و حتي ممكن است 20 تا 30 درصد اين قيمت‌ها كمتر ثبت شوند كه آن را هم نه بانك مركزي و نه مركز آمار نمي‌توانند ثبت كنند.
ساخت 4 ميليون مسكن در 4 سال
بسيار خوشبينانه است
اكبرپور همچنين در مورد وعده ساخت 4 ميليون مسكن در 4 سال تصريح كرد: آن‌گونه كه رستم قاسمي، وزير راه و شهرسازي عنوان كرده از 7 هزار هكتار زمين شناسايي شده دستگاه‌هاي دولتي، تاكنون تنها 4 درصد (280 هكتار) به وزارت راه براي ساخت مسكن ملي تحويل شده است كه احتمالا با لايحه‌اي كه دولت به مجلس مي‌برد نهادهاي مختلف موظف خواهند شد تا اين زمين‌ها را به وزارت راه و شهرسازي تحويل دهند. او ادامه داد: البته ساخت 4 ميليون مسكن در 4 سال بسيار خوشبينانه است، چراكه اين رقم بسيار بالاست و به نظر مي‌رسد اصلا شدني هم نيست و در صورتي هم كه صورت گيرد تنها مكاني براي مهاجران روستايي خواهد بود.
مقاومت ارگان‌هاي دولتي
براي ارايه زمين به وزارت راه و شهرسازي
اين كارشناس بازار مسكن ادامه داد: هر چند ارگان‌هاي دولتي در ارائه اين زمين‌ها مقاومت مي‌كنند و ممكن است استثنا‌هايي هم قائل شوند اما در نهايت مجبور مي‌شوند تا اين زمين‌ها را براي ساخت مسكن ملي به وزارت راه و شهرسازي تحويل دهند. اكبرپور خاطرنشان كرد: آنچه مسلم است ساخت مسكن ملي هم شبيه ساخت مسكن مهر است و عاقبت آن هم شبيه مسكن مهر خواهد بود، چراكه بررسي‌هاي ميداني علمي از نيازهاي طبقه‌اي كه خواستار اين نوع از مسكن هستند، صورت نگرفته است و اين نوع ساخت و سازها تنها به صورت قرص‌هاي مسكن و براي كاهش دردهاي مقطعي كاربرد دارد و اين قرص‌ها نمي‌توانند غده‌اي كه در مغز در حال رشد است را از بين ببرند. اين كارشناس بازار مسكن ادامه داد: در حال حاضر بافت‌هاي فرسوده زيادي در شهرهاي مختلف وجود دارد كه مي‌توان با تجميع كردن همين زمين‌ها شرايط زيستي مناسبي را براي مردم فراهم كرد و ميزان كاربري را هم افزايش داد و با ارايه خدمات شهري (مراكز آموزشي و بيمارستان‌ها و پارك‌ها و مراكز خريد و ...) و با اصول شهرسازي مدرن، مردم را خانه‌دار كرد. اكبرپور در ادامه گفت: اينكه مسوولان مي‌خواهند در حاشيه شهرها شهرك‌هايي را بسازند تنها عامل مهاجرت مقطعي و كوتاه‌مدت مردم از روستاها خواهد شد و با اين اقدام روستاها را از كشاورزان خالي مي‌كنند. او افزود: متاسفانه سال‌هاست مديراني در بدنه وزارت راه و شهرسازي حضور دارند كه به لحاظ علمي به‌روز نيستند و همان تصميمات گذشته مانند مسكن مهر را مي‌گيرند كه كارنامه آن امروز روشن است.
تنها 4درصد زمين‌هاي شناسايي شده
نهضت ملي مسكن تحويل شد
روز گذشته رستم قاسمي، وزير راه و شهرسازي اعلام كرد: قرار است طي 4 سال 4 ميليون مسكن در قالب طرح نهضت ملي مسكن ساخته و تحويل مردم شود اما در حال حاضر از 7 هزار هكتار زمين شناسايي شده دستگاه‌هاي دولتي، تنها 4 درصد (280 هكتار) به وزارت راه تحويل شده است اما تا پايان شهريور ماه قطعا زمين 2.8 ميليون واحد را خواهيم داشت. قاسمي گفته است؛ حدود يك ميليون و 400 هزار واحد نيز از زمين‌هاي راه و شهرسازي امروز در حال تغيير كاربري و الحاق به شهرها در شهرسازي و معماري وزارتخانه در حال بررسي است كه اميدواريم اين تعداد به اضافه تعداد موجود حدود 2.8 ميليون واحد را تامين كند. البته ساخت مسكن اساسا معني‌اش اين نيست كه ما سالي يك ميليون واحد را در سال اول دولت بسازيم، چراكه ابتدا بايد زيرساخت‌هاي نهضت ملي مسكن را آماده كنيم.