خاطرات سفر و حضر (258 )

شواليه ادموند‌هيلاري و شرپا تنزيگ اولين انسان‌هايي هستند كه در ساعت 30/11 صبح 28 ماه مه 1953 قله اورست را فتح كردند.
شرپا گروهي از افراد بومي نپال هستند كه در ازاي دريافت مزد، به كوهنوردان كمك مي‌كنند. اين گروه معتقد بودند كه كوه هيماليا و اورست مقدس است و نبايد به آن صعود نمود زيرا از قداست آن مي‌كاهد.
البته، طبق معمول، بعد از پيروزي اين دو و صعود معجزه‌آساي آنان كه با وسايل و تكنولوژي 70 سال پيش جهان صورت گرفت عملي بي‌نظير و حتي غيرممكن مي‌نمود. ولي‌ معجزه اصلي بعد از اين صعود انجام شد، يعني وقتي كه از سر هيلاري پرسيدند: «چرا به اورست صعود كرديد؟» و پاسخ او كه گفت «Because it is there» چون اون كوه اونجا است.
از اين كامل‌تر نمي‌شود. دليلي از اين زيباتر نمي‌شد يافت. علت رفت به مرتفع‌ترين قله عالم صرفا وجود خود آن كوه در آن نقطه بوده. با اين گونه تفسير و تحليل رفتن به ماه، مريخ، مشتري و... اثبات مي‌شود. چرا به مريخ مي‌رويد؟ زيرا مريخ آنجاست. نيازي به صغري و كبري نيست! سال‌ها است كه تبعات و معاني اين عبارت را واكاوي مي‌كنم. يعني: وجود يك پديده خود به‌خود حكم رفتن و بررسي را صادر مي‌كند؛ يعني اگر وجود نداشت لزومي هم نسبت به تحقيق به آن وجود نداشت. و از طرفي اين جمله روحيه جستجوگر هيلاري را نشان مي‌دهد كه او همين كه اورست را مشاهده مي‌كرد وظيفه‌اش به او حكم مي‌كرد كه بايد حتماً آن را فتح كند.
اينكه وي اين را وظيفه خود بداند يك آگاهي به شرايط فيزيكي و جسماني و در ضمن توانايي‌هاي منحصر به فرد او مي‌بود كه مي‌توانست با وسايل ابتدايي آن روزها دست به اين كار بزند. اين جمله توسط خيلي از مكتشفين از جمله كسي كه به عمق اقيانوس كبير و گودال «ماريانا» رفت، تكرار شد و نيز در بسياري از مراسمي كه شوخي و جدي در موقعيت‌هاي گوناگون برگزار مي‌شود به زبان رانده مي‌شود. شايد جالب‌ترين كاربرد اين گفته‌ هنگامي است كه از كسي مي‌پرسند چرا با اين خانم و يا آقا ازدواج كردي؟