رحمتالله نبيل، رييس پيشين امنيت ملي افغانستان:
رهبر القاعده معامله شد؟
براساس اطلاعات موجود سراجالدين حقاني (روز شنبه) هنگام حمله هواپيماي بدون سرنشين در منطقه وزيراكبرخان كابل ميزبان مذاكرات صلح بين هياتي ۱۲ نفري از حكومت پاكستان و سران تي تي پي بود.براساس اطلاعات مهمانخانه شخصي او در نزديكي محل حمله قرار دارد و براساس اخبار منتشر شده در برخي از مطبوعات خارجي خانهاي كه «ايمن الظواهري» در آن هدف قرار گرفته شده مربوط به وزير داخله طالبان يعني سراج الدين حقاني است.بعد از وقوع حمله سراج حقاني با كاروان بزرگي به شمول برخي افراد حكومتي براي مصون ماندن از حمله مشابه كابل را ترك كرده است. سئوالي كه مطرح ميشود اين است كه اگر سراج الدين حقاني در پناه دادن به ايمن الظواهري سهم داشته، آيا وي دوباره به كابل بازخواهد گشت و وزير خواهد ماند يا نه؟
از سوي ديگر اين سئوال به ذهن خطور ميكند كه آيا سراج حقاني با وساطت جنرال باجوه واي اساي پاكستان درصدد ترميم روابط با امريكا و خارج شدن نام او از ليست سياه است و ميخواهد با شريك ساختن اطلاعاتي در مورد ايمن الظواهري به اين هدف خود برسد؟
احتمال دوم اين است كه در پناه دادن به ايمن الظواهري در كابل تنها سراج حقاني و گروه حقاني دخيل بوده است. شوراي كويته به سركردگي ملا برادر به شمول ملا يعقوب كه از يك طرف تلاش دارد روابطي را كه در دوحه با امريكا ايجاد كرده تقويت كنند تا قبل ازاجلاس سالانه سازمان ملل متحد در ماه سپتامبر زمينه لازم براي به رسميت شناختن امارت طالبان مهيا شود و از سوي ديگر از قدرت روز افزون سراج الدين حقاني بكاهند. اطلاعات محل زندگي رهبر القاعده را با امريكاييها به اشتراك گذاشتهاند و با اين كار به اصطلاح با يك تير دو نشان زدهاند.
احتمال سومي كه نسبتا ضعيف به نظر ميرسد اما با در نظر داشت بازيهاي دوگانه پاكستان در گذشته نميتوان آن را كاملا منتفي دانست، اين است كه پاكستان در لبه پرتگاه اقتصادي قرار گرفته است و نظاميان پاكستان جهت جلب كمكهاي اقتصادي امريكا و نجات پاكستان به ويژه اردوي اين كشور از لبه سقوط در مورد شريك ساختن اطلاعات و اجازه استفاده حريم فضايي يا هم زمينهسازي ودادن پايگاه در داخل خاك پاكستان به ايالات متحده امريكا حمله به ايمن الظواهري را زمينهسازي كرده باشند.پاكستان با اين كار از طالبان يكبار ديگر به عنوان «احمقهاي به درد بخور» جهت كسب منافع خود استفاده كرده است. در گذشته ديده شده هر زمان كه پاكستان در تنگنا قرار گرفته تحفهاي اينچنيني به واشنگتن داده است.
اين را نيز نميتوان فراموش كرد كه ايالات متحده امريكا برعكس قبل از سال ۲۰۰۱ كه از وضعيت افغانستان اطلاعات كافي در دسترس نداشت با بيست سال حضور در اين كشور و سرمايهگذاريهنگفت در ابعاد مختلف تاكتيكي شايد توانمندي اين را داشته باشد تا ازكوچه كوچه كابل و ديگر شهرهاي بزرگ اطلاعات داشته باشد و با استفاده و همكاري همين منابع و وسايل موفق به دريافت اطلاعات وانجام يكجانبه اين حمله شده باشد.
در اين صورت براي طالبان دشوار خواهد بود تا اعتماد از دست رفتهشان را در امر گوياي مبارزه با تروريزم دوباره به دست آورند يا همزمان به اصلاحات و حرف شنوي از مردم افغانستان و جامعه بينالمللي تمكين نكنند كه بدون ترديد باعث كوتاه شدن عمر امارتشان يا هم باعث كودتاي سفيد يا خونين در داخل امارتشان خواهد شد. وقايع روزهاي آينده در سطح ملي و بينالمللي مسائل را بيشتر روشنخواهد ساخت، اينكه معاملهاي در كار بوده يا قضايا به سوي مقابله خواهند رفت؟