با انتشار نامه چهار مادهاي صورت گرفت
انصراف محمد رضاييراد از اجرا در سالن دولتي
گروه تئاتر «خانه» به سرپرستي محمد رضاييراد با انتشار نامهاي سرگشاده در خبرگزاريهاي رسمي انصراف از اجرا در سالن دولتي «تئاتر شهر» را اعلام كرد و در اين ميان نكاتي برشمرد كه براي ثبت در تاريخ اهميت دارد. متن نامه گروه تئاتر «خانه» كه قرار بود آذر و دي امسال نمايش «به گزارش زنان تروا» را به نويسندگي مشترك نغمه ثميني و محمد رضايي راد و با كارگرداني رضاييراد در تالار اصلي مجموعه تئاتر شهر اجرا شود، خطاب به محمد جواد طاهري -مديريت مجموعه تئاتر شهر- نوشته شده كه به شرح زير است:
جناب آقاي محمدجواد طاهري
مديريت محترم تئاتر شهر
با سلام
چنانكه لابد مطلع هستيد طبق تفاهمنامهاي كه در دي ماه ۱۴۰۰ به امضاي مدير سابق مجموعه تئاتر شهر رسيده، مقرر شده است «گروه تئاتر خانه» نمايشِ «به گزارش زنان تروا» (با نام اوليه هكاب) را به نويسندگي مشترك آقاي محمد رضاييراد و سركار خانم نغمه ثميني و كارگرداني محمد رضاييراد در آذر و دي ۱۴۰۱ در سالن اصلي مجموعه تئاتر شهر به روي صحنه ببرد، اما متاسفانه وقايع متعددي كه در چند ماه اخير در تئاتر ايران رخ داده، اميد به اجراي بيمساله و بيآسيب اين نمايش را در شرايط فعلي از ميان برده است. از جمله:
۱ـ از اوايل سال جاري و در كمال تاسف با ادعاي ممنوعيت كاري سركار خانم نغمه ثميني مواجه شدهايم كه البته قانوني بودن آن محل ترديد است؛ زيرا در شرايطي كه هيچ اتهامي براي ايشان در هيچ دادگاهي به اثبات نرسيده و حتي خودشان هم از دلايل اين ممنوعيت كاملا بياطلاع بوده و هنوز امكان پاسخگويي به ابهامات احتمالي را نداشتهاند، چطور يك دستگاه اجرايي ميتواند حكم به مجازات ممنوعيتِ كاري يك هنرمند داده و او را از حقوق اوليه و بديهي خود محروم كرده باشد؟ در چنين شرايطي ما به لحاظ اخلاقي و حرفهاي هرگز شريك حذف نام همكارمان نخواهيم شد.
۲ـ طي چند ماه اخير و با تغييراتي كه در «اداره كل هنرهاي نمايشي» رخ داده است، متاسفانه بهكرات شاهد انتشار اخباري در مورد بازبينيها و مميزيهاي مجدد يا حتي توقيف موقت و توقف فروش بليت نمايشهاي در حال اجرايي بودهايم كه همگيشان با طي مراحل مختلف بازخواني و بازبيني، مجوز اجرا گرفته بودند؛ اين تضييعات آشكار گاه مستقيما از سوي شوراي نظارت اداره كل هنرهاي نمايشي و گاه -بنا به شنيدهها- با فشار دستگاههاي ديگر و حتي گاه به بهانه وجود شاكيان خصوصي انجام گرفته است.
اكنون جنابعالي بفرماييد حقيقتا چه تضميني وجود دارد نمايشي بزرگ و پرهزينه كه با مختصات «سالن اصلي تئاتر شهر» در حال توليد است، پس از ماهها تمرين و صدها ميليون تومان هزينه -و اگر در گذر از خوانهاي متعدد بازخواني و بازبيني اصلا به اجرا برسد- در چندمين شب اجراي خود گرفتار چنين رويه ناصحيحي نشود؟ و اگر شد، چه كسي پاسخگوي زيانهاي وارده به گروه خواهد بود؟
در چنين شرايطي اصلا از «امنيت شغلي» چه باقي ميماند؟ و كسب مجوز از شوراي نظارت اداره كل هنرهاي نمايشي و عبور از خوانهاي متعدد بازخواني و بازبيني، اگر تضميني براي اجراي بيمساله يك تئاتر نباشد، اصلا چه ارزشي دارد؟ حقيقتا انصاف بدهيد در شرايطي كه اداره كل هنرهاي نمايشي و شوراي نظارت توان تعهد به مجوز قانوني خود را ندارند، طي كردن مراحل متعدد بازخواني و بازبيني و كسب مجوز اجرا از شوراي نظارت نيز امري عبث بوده و اطمينان خاطري به همراه نميآورد.
۳ـ گويا اخيرا تغييراتي در تركيب اعضاي شوراهاي بازخواني و بازبيني شوراي نظارت رخ داده و در بدعتي تازه، جمعي از طلاب به جمع بازخوانان و بازبينان اين شورا پيوستهاند. از آنجا كه اين افراد تاكنون رسما به جامعه هنري معرفي نشده و هيچ اطلاعي از ميزان آشنايي و تجربه و تخصصِ احتمالي ايشان در زمينه تئاتر در دست نيست، طبيعتا اطميناني به درك صحيح آنان از ظرافتهاي متن و اجراي نمايش نيز وجود ندارد. هرچند مطمئنيم نظر هنرمندان در اين مورد براي مسوولان مربوطه هرگز محل اهميت و اعتنا نيست، با اين حال حق خود ميدانيم كه اين بدعتِ ناصواب را نپذيرفته، جدا نسبت به آثار سوءِ آن هشدار دهيم.
۴ـ در محافل هنري شنيدهايم و در برخي رسانهها به نقل از هنرمندان خواندهايم كه گويا طبق دستور يا نامهاي كه مرجع و مبناي قانوني آن محل سوال است، برخي هنرمندان نام آشنا (همچون همايون غنيزاده، محمد رحمانيان و...) از «حق اجراي تئاتر در سالنهاي دولتي» محروم شدهاند. آيا در چنين شرايطي اجراي نمايش ما در يك «سالن دولتي» به معناي بياعتنايي ما به تضييع آشكار حقوق همكارانمان نخواهد بود؟ معتقديم كه «سالنهاي تئاتر دولتي» اگرچه «دولتي» خوانده ميشوند، اما نه متعلق به دولتها و مديرانِ موقتِ دولتي، بلكه متعلق به ملت و هنرمنداني هستند كه سالها براي ارتقاي فرهنگ و هنر اين مملكت كوشيدهاند. بنابراين ما همراهي با اين محروميت هنرمندان ديگر را هرگز در شأن خود نميدانيم.
بنابراين با توجه به موارد مذكور و در حالي كه تاكنون بيش از پنج ماه و حدود ۴۰ جلسه تمرين رضايتبخش نمايش را پشت سر گذاشتهايم، آگاهانه و با تصميمي جمعي، از حق خود براي اجراي اين نمايش در «سالن اصلي تئاترشهر» چشمپوشي كرده و البته با ادامه تمرينات خود، منتظر تغيير شرايط و بازگشت امنيت خاطر به فضاي تئاتر و فراهم شدن شرايطي مطلوب براي اجراي نمايش «به گزارش زنان تروا» خواهيم ماند.
با احترام
«گروه تئاتر خانه.»