طعم فناوري G5 در ايران را ابتدا پزشكان چشيدند
گام بعدي كشاورزي يا صنايع پتروشيمي؟
پيشرفت دنياي ارتباطات و ورود به نسل پنجم فناوري كه جديدترين تكنولوژي اينترنت است، تغييرات زيادي را در ماهيت صنايع اعم از پزشكي، آموزش، كشاورزي و... به وجود آورده است؛ قدمي رو به جلو در راستاي ديجيتالي شدن دنيا كه اپراتورهاي ارتباطي كشور ما نيز با سوار شدن بر لبه تكنولوژي، از قافله عقب نمانده و اقدامات چشمگيري را در اين زمينه انجام دادهاند. اين روزها دنياي ما انسانها به هم نزديكتر شده و جهان به كوچكي يك دهكده درآمده است. بهطوري كه از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب دنيا در كسري از ثانيه به هم متصل ميشوند. اين وظيفه را تكنولوژيهاي ارتباطي به دوش ميكشند و روز به روز با بسط خود، دامنه سرويسدهي و كيفيت را ارتقا ميبخشند.
تكنولوژي نسل اول ارتباطات كه كار خود را در سال 1987 در دنيا آغاز كرد و با مشكلاتي مانند مكالمههاي بدون امنيت بالا و قطع شدنهاي مكرر تماسها مواجه بود، اكنون به نسل پنجم خود رسيده است. فناوري 5جي كه همان نسل پنجم ارتباطات است، كار خود را در سال 2020 آغاز كرده و تازهترين و جديدترين تكنولوژي به حساب ميآيد. هرچند كه بيشتر كاربران اينترنت تفاوت نسلها را صرفا در سرعت اينترنتي كه استفاده ميكنند، ميدانند اما تفاوتهاي عميقتري بين اين نسلها وجود دارد. نسل پنجم ارتباطات، با تكيه بر طول موجهاي كوتاه و افزايش پهناي باند، علاوه بر سرعت، در كيفيت اينترنت و ارتباطات هم تاثيرات بسياري ميگذارد كه نمونه اجراي پايلوت و تجاري آن را اكنون در كشور خود شاهد هستيم. از مباحث فني كه بگذريم، به صنايع و كسبوكارها ميرسيم كه از امكانات ارتباطي براي توسعه و پيشرفت خود و دستيابي به اهداف تجاري خود استفاده ميكنند؛ البته نوع استفاده و كيفيت زيرساختهاي ارتباطي را نهايتا مردم در شيوه سرويسدهي آنها شاهد خواهند بود. ظهور نسل پنجم فقط پيشرفت تكنولوژي اينترنت نيست بلكه يك تغيير اساسي و بنيادين در همه سطوح مختلف است بهطوري كه تمامي جوامع و كشورها را به سمت ديجيتالي شدن سوق ميدهد. از جمله تاثيرات اينترنت نسل پنجم ميتوان به افزايش بهره وري در صنعت «كشاورزي» با تبديل آن به كشاورزي خودكار و ارسال سريع اطلاعات با استفاده از حسگرها و «هواپيماهاي بدون سرنشين»، «آموزش از راه دور» از طريق آنلاين شدن كلاسها و تاثير افزايش سرعت و كيفيت، صنعت «لجستيك هوشمند» با افزايش سرعت دريافت و ارسال اطلاعات و كاهش تاخير انتقال داده بين مبدا و مقصد و شكلگيري يك شبكه پاسخگوتر و يكپارچهتر اشاره كرد. فناوري نسل پنجم ارتباطي آماده است تا كشاورزي را همانطور كه ميشناسيم به تحول بكشاند؛ شركتها در حال توسعه سيستمهاي كشاورزي هوشمندي هستند كه ميتواند از G5، هوش مصنوعي و محاسبات لبهاي بهره ببرد. به عنوان نمونه «تراكتور خودكششي جان ديير» كه در نمايشگاه CES توجه همه را به خود جلب كرد. فناوري نسل پنجم ميتواند مديريت هوشمند مزرعه را به جاي تفكر منسوخ و سنتي كه هدررفت منابع در آن زياد بود، به ارمغان آورد و فرضا مديريت اثربخشي بر مصرف آب، آفتكشها و ضايعات ايجاد كند.
تراكتور كاملا خودمختار جان دير نيز كه در ژانويه 2022 رونمايي شد، در اين مقوله گنجانده ميشود. اين تراكتور مجهز به شش جفت دوربين استريو است كه با استفاده از هوش مصنوعي امكان تشخيص موانع 360 درجه، آگاهي جغرافيايي و محاسبه فاصله را دارد. كشاورز به سادگي ميتواند تراكتور را در يك مزرعه براي انجام عمليات مستقر كند و سپس از طريق يك برنامه تلفن همراه با تمركز بر ساير وظايف، آن را راهاندازي، مديريت و نظارت كند.اين برنامه دسترسي به ويديو، تصاوير، دادهها و معيارهاي زنده را فراهم ميكند و در عين حال به كشاورز اجازه ميدهد سرعت و عمق را تنظيم كند. در صورت بروز هر گونه ناهنجاري، به كشاورز اطلاع داده ميشود تا تنظيماتي را براي بهينهسازي عملكرد دستگاه انجام دهد. طبيعي است كه با توليد گسترده و تجاريسازي «تراكتورهاي خودمختار» كه سوخت آنها G5 است، ميتوان كشاورزي دقيقتر و كار فشردهتري را به منصه انجام گذارد.با توجه به اينكه تراكتورهاي خودمختار ميتوانند در محدودهاي از فضاهاي وسيع عمليات سمپاشي، چمنزني و ديسك را انجام دهند، تبديل ناوگان تراكتورهاي موجود مزارع به تراكتورهاي رباتيك و داده محور، ميتواند بهرهوري را بسيار بهبود بخشيده و در عين حال وابستگي به نيروي كار دستي، خطاي انساني و هزينههاي تجهيزات و توليد را كاهش دهد. مهمترين نكته هم اينكه استفاده از اين تكنولوژي در تراكتورهاي خودران عاملي بر حفاظت از كشاورزان در برابر مواد شيميايي مضر، حوادث احتمالي و ساير خطرات شغلي است. اين تكنولوژي همچنين بر صنعت پزشكي و مراقبتهاي بهداشتي هم از طريق هوشمند شدن وسايل و تجهيزات و مواردي مانند تشخيص از راه دور و جراحي به كمك رباتها تاثيرگذار بوده است. در ادامه نيز ميتوان به تاثيرات تكنولوژي نسل پنجم ارتباطي بر بهبود عمليات توليد، معادن مدرن، عمليات نفت و گاز، خردهفروشي شخصيتر و كارآمدتر، مديريت هوشمندتر و خدمات دولتي، آب و برق كارآمدتر و موثرتر، حمايت قويتر از نيروي كار و بهطور كلي ساختن شهر هوشمند و ديجيتال كه از چشماندازهاي بلندمدت اين تكنولوژي است، اشاره كرد. در راستاي همين اهداف و چشماندازها اپراتورهاي ارتباطي تلفن همراه كشورمان نيز همپاي دنيا با تكنولوژي روز قدم برداشته و اقداماتي را به انجام رساندهاند.به عنوان مثال نخستين اپراتور تلفن همراه ايران كه تكنولوژي نسل پنجم را به شكل واقعي و عملياتي روي شبكه تجاري خود پيادهسازي كرد و توانست «ركورد سرعت اينترنت ايران» را جابهجا كند، همراه اول است.
اين اپراتور نه تنها بسترساز تكنولوژي نسل پنجم بود، بلكه براي اولين بار پاي يوزكيسهاي 5G را نيز باز هم به شكل عملياتي به كشور باز كرد كه انگشت حيرت جامعه پزشكي را به دهان دوخت.همراه اول بيش از اينكه بر ماهيت تكنولوژي نسل پنجم و مزاياي آن مانور دهد و ديتاي از خصوصيات آن بدهد، سعي كرد تا با توسعه و طراحي كيسهاي كاربرد مبتني بر 5G به جامعه نشان دهد كه اين فناوري قادر به چه ميزان تحولآفريني در عرصههاي مختلف است. بر همين اساس «نخستين جراحي رباتيك از راه دور ايران روي شبكه نسل جديد» اين اپراتور به اجرا درآمد و با كسب موفقيت توانست سرعت طراحي ديگر يوزكيسها را ارتقا بخشد و موانع پيشپاي توسعه اين تكنولوژي در كشور را بردارد.
اين عمل جراحي رباتيك از فاصله 7 كيلومتري بين بيمارستانهاي امامخميني (ره) و سينا بر روي يك حيوان بر بستر شبكه امن و پرسرعت نسل پنجم اپراتور اول تلفن همراه به انجام رسيد.
بنابراين بايد اينگونه گفت، اين اقدامات تازه شروعي براي اين نسل از تكنولوژي در كشور است و تا شهرهاي هوشمند و ديجيتال همچنان فاصله زيادي داريم اما با توجه به انگيزه و فعاليت اپراتورها، رسيدن به اين اهداف ديگر در حد رويا نيست و محقق خواهد شد.