تلاش چين براي بهره‌گيري از خلأ قدرت در افغانستان
كارولينا دروتن
در فاصله يك ساعت از كابل، پايه‌هاي يك پارك صنعتي 130 هكتاري گذاشته شده است. شركت چاينا تاون كابل مي‌خواهد با اين پارك صنعتي، كارخانه‌ها را به افغانستان جذب كند. اين پروژه توسط طالبان نيز تاييد شده است. در مركز شهر، يكي از نمايندگان اين شركت به نام گائو سوسو مي‌گويد: «وضعيت امنيتي در سال گذشته بهبود يافته است.» او اميدوار است كه اين امر باعث جذب سرمايه‌گذاران شود. بر اساس ترجمه ديپلماسي ايراني، دروتن در اين يادداشت مي‌نويسد: هنگامي كه غرب به رهبري امريكا پس از دو دهه مداخله نظامي از افغانستان خارج شد، خلأ بزرگي بر جا ماند. امريكايي‌ها حدود 2.3 تريليون دلار امريكايي را صرف جنگ و ملت‌سازي كرده و سعي كردند افغانستان را به يك دموكراسي دوست و متحدي در منطقه تبديل كنند. اما اين تلاش بيهوده بود. ديگران اكنون اين شكاف را پر مي‌كنند. از زمان روي كار آمدن طالبان، افغانستان به‌طور رسمي در سطح بين‌المللي منزوي شده اما در پشت صحنه، چين در تلاش است تا بخشي از خلأ امريكا را پر كند. از نظر سياسي، پكن به دنبال همبستگي با طالبان است. از نظر اقتصادي، چيني‌ها مي‌خواهند وارد بخش‌هاي معدن و تجارت شوند. ارزش منابع معدني افغانستان يك تريليون دلار است. پارك صنعتي برنامه‌ريزي شده نزديك كابل در ابتدا فقط شركت‌هاي چيني را در خود جاي مي‌دهد: ابتدا قرار است توليد‌كنندگان مصالح ساختماني مستقر شوند، سپس به صنعت كالاهاي مصرفي نيز پرداخته مي‌شود. شركت چاينا تاون كابل به مدت 20 سال در افغانستان فعال بوده و اكنون شركت‌هاي ديگر نيز از آن پيروي مي‌كنند. از نظر سياسي نيز، چين به دنبال نزديكي به طالبان است. ماه‌ها پيش، پكن خواستار آزادي دارايي‌هاي مسدود شده بين‌المللي افغانستان و لغو تحريم‌ها شد. سفير چين در كابل روز چهارشنبه در يك كنفرانس مطبوعاتي گفت كه چين «همكاري دوجانبه با افغانستان را در همه زمينه‌ها به‌طور قابل توجهي گسترش خواهد داد.» سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي اساسا خبر خوبي هستند، زيرا نويدبخش بهبود وضعيت اقتصادي و اشتغال هستند. با اين حال، تلاش‌هاي چين احتمالا نوع‌دوستانه نيست. علاوه بر سود اقتصادي، منافع استراتژيك و رقابت سيستماتيك با امريكا نيز هدف چين است. واشنگتن نگران اين تحول است. فرمانده ارشد سابق واحدهاي غربي در افغانستان درباره عواقب خروج امريكا از افغانستان هشدار داده و در مقاله‌اي اخير براي مجله آتلانتيك نوشت: اين امر به مخالفان امريكا اين امكان را داد كه ادعا كنند «امريكا يك شريك قابل اعتماد نبوده و يك قدرت بزرگ در حال انحطاط است.» در زماني كه بازدارندگي اهميت فزاينده‌اي پيدا مي‌كند، اين نكته‌اي بسيار مهم است. او در اين راستا به ويژه از «روسيه تجديدنظرطلب، چين با اعتماد به نفس، ايران متجاوز و افراط‌گرايان اسلام‌گرا» نام مي‌برد. تروريسم بين‌المللي نيز با توجه به خلأ امريكايي‌ها در افغانستان فرصت را مغتنم مي‌بيند. چند هفته پيش امريكا، ايمن الظواهري را با پهپاد در كابل كشت. در نتيجه، ترديدهايي در مورد توانايي يا تمايل طالبان براي مبارزه با شبكه تروريستي ايجاد شد. بر اساس گزارش اخير شوراي امنيت سازمان ملل متحد، احتمال حملات مستقيم القاعده در خارج از افغانستان در آينده نزديك زياد نيست. با اين حال، در درازمدت، «القاعده به عنوان يك تهديد مهم براي امنيت بين‌المللي تلقي مي‌شود.» تسخير قدرت توسط طالبان يك عامل مساعد براي آن است. وقتي صحبت از افغانستان مي‌شود، هيچ تصميم آساني در انتظار اروپا و امريكا نيست. با اين حال، به گفته ابراهيم باهيس از گروه بين‌المللي بحران، اتخاذ استراتژي صبر و انتظار نيز منجر به تغيير قدرت در منطقه مي‌شود. او مي‌گويد: «غرب تمايلي به تعامل با طالبان و ارايه كمك‌هاي اقتصادي ندارد. اين امر درها را براي كشورهايي مانند چين باز مي‌كند.»
منبع: دي‌ولت