نقش تاثیرگذار انرژی در نجات مسکو

پس از 24 فوريه 2021 و متعاقب عمليات نظامي روسيه در اوكراين، از آغازين روزهاي اين رويداد مهم سال در اين بخش از جغرافياي جهان، واشنگتن و متحدان اروپايي‌اش در كوتاه‌ترين زمان ممكن حجم زيادي از محدوديت‌هاي اقتصادي و تجاري را عليه روسيه تعيين و اجرايي كردند كه مسكو نيز متقابلا دست به اقدامات مشابه زد و به نوعي جنگ تحريم‌ها در كنار جنگ نظامي، صف‌آرايي كرد. البته ناگفته نماند كه روسيه پيش از اين و پس از تحولات كريمه نيز مورد تحريم واقع شده بود، اما در اين مقطع بيشترين تحريم‌ها در مدت زماني كوتاه اعمال شد كه از اين حيث روسيه بيشترين تعداد تحريم‌ها را در جهان به خود اختصاص داد. اگرچه تيم اقتصادي پوتين و بانك مركزي اين كشور با اتخاذ تدابير اقتصادي و تشديد سياست‌هاي بانك مركزي تلاش كردند تا ارزش روبل كاهش نيابد، اما تحريم‌ها تاثير خود را روي تجارت خارجي اين كشور با شركاي تجاري اروپايي آن باقي گذاشت. اما در اين ميان نقش تاثيرگذار انرژي در روابط تجاري مسكو با پايتخت‌هاي اروپايي از يك سو و افزايش قيمت آن پس از تحولات 24 فوريه از سوي ديگر باعث شد در مجموع آمار تجاري فيمابين در 6 ماهه نخست سال جاري ميلادي به ويژه در بخش واردات از روسيه نسبت به مدت مشابه سال قبل نه تنها كاهش نيابد، بلكه سير صعودي خود را داشته باشد. در ادامه گزارش با نگاهي به جايگاه كشورهاي اروپايي در تجارت 6 ماهه 2021 و 2022، مناسبات تجاري با فدراسيون روسيه را مورد بررسي آماري قرار خواهيم داد. طبق گزارش رسمي يورواستات(دفتر آماري اتحاديه اروپا)، حجم تجارت خارجي كشورهاي عضو اين اتحاديه با روسيه در 6 ماهه نخست سال جاري بالغ بر 125 ميليارد يورو اعلام شد كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل   29.5 % رشد را نشان مي‌دهد. اين شاخص تجاري در نيمه سال 2021 بالغ بر 96 ميليارد يورو بود. 

بر اساس اين گزارش، آلمان با 27 ميليارد يورو، شريك اول تجاري روسيه در دوره مورد بررسي است كه با توجه به افزايش قيمت انرژي، تجارتش با اين كشور نسبت به مدت مشابه سال قبل ميلادي در حدود 9% رشد داشته است. كشورهاي لهستان (با 13 ميليارد يورو)، ايتاليا (با 11 ميليارد يورو)، فرانسه (با 10 ميليارد يورو) و هلند نيز (با 10 ميليارد يورو) در جايگاه‌هاي بعدي قرار دارند. بيشترين افزايش حجم تجارت كشورهاي عضو اتحاديه با روسيه در 6 ماهه نخست سال جاري ميلادي در مقايسه با مدت مشابه سال قبل، با 127% مربوط به كشور بلغارستان است كه حجم روابطش از 1.4 به 3.2 ميليارد يورو افزايش داشته است. كشورهاي اتريش با 120%، يونان با 105%، اسلووني با 101% و مجارستان با 92% در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. بيشترين كاهش نيز با منفي 64% مربوط به كشور مالت است. حجم تجارت خارجي روسيه با كشورهاي دانمارك (منفي 35%)، سوئد (منفي 27%)، جمهوري چك (منفي 16%) و فنلاند (منفي 9 %) نيز كاهش يافت، اما در مجموع مشاهده مي‌شود كه تجارت خارجي روسيه با 21 كشور عضو اتحاديه اروپا در دوره مورد بررسي در مقايسه با نيمه نخست 2021 رشد داشته است.

   در اين مدت آلمان با 8 ميليارد يورو صادرات به روسيه، اولين شريك تجاري اين كشور در اين شاخص به شمار مي‌رود و پس از آن ايتاليا با فاصله قابل توجهي با صادرات حدود 3 ميليارد يورويي در رتبه بعدي قرار دارد. كشورهاي لهستان (با 2.4 ميليارد)، هلند (با 2.2 ميليارد)، فرانسه (با 1.8 ميليارد)، بلژيك (با 1.7 ميليارد) و فنلاند (با 1.3 ميليارد) در جايگاه‌هاي بعدي قرار دارند.
   در دوره مورد بررسي، آلمان در شاخص واردات از روسيه نيز با 19 ميليارد يورو در رتبه نخست قرار گرفته است. لهستان با واردات حدود 10 ميلياردي جايگاه دوم را به خود اختصاص داده است و پس از آن كشورهاي فرانسه (با 8.7 ميليارد)، ايتاليا (با 8.1 ميليارد)، هلند (با 7،8 ميليارد)، بلژيك (با 5،9 ميليارد) و مجارستان (با 4،3 ميليارد) در جايگاه‌هاي بعدي قرار گرفته‌اند.