تلاشي براي سادگي و قابل فهم‌تر شدن

پاگذاشتن به هر دهه‌اي از عمر مي‌تواند فراز و فرودهاي خودش را داشته باشد اما شايد برخي از سنين كمي مستثني باشند همچون ۵۰ سالگي كه معمولا تعبير و تفسيرهاي خودش را به همراه دارد و مي‌تواند محكي هم از آنچه تا به حال انجام شده، تفسير شود. حالا اگر آن فرد فعاليت هنري نيز انجام داده باشد، تولد ۵۰ سالگي شايد مروري بر كارنامه‌ سال‌هاي جواني‌ هم باشد. نمايشگاه «و پنجاه سالگي....» اونيش امين ‌الهي نمونه‌اي از ورود به اين دهه با چنين رويكردي بود.  اين نمايشگاه شامل تعدادي از پوسترها، نشانه‌ها و عكس‌هاي امين ‌الهي به همراه رونمايي از مجموعه «اونيش ديزاين» بود كه در گالري اچ برگزار شد. اونيش امين‌‌الهي متولد سال ۱۳۵۱ تهران و دانش‌آموخته كارشناسي ارشد از دانشگاه تربيت مدرس تهران است كه به غير از ‌تدريس در رشته‌هاي خلاقيت و ايده‌پردازي، طراحي گرافيك، مديريت برند و عكاسي تبليغاتي را نيز در كارنامه دارد. او همچنين خزانه‌دار و عضو سابق هيات‌مديره انجمن صنفي طراحان گرافيك ايران بوده و حالا در آستانه ۵۰ سالگي تعدادي از كارهايش به انتخاب خورشيد امين‌‌الهي به نمايش درآمدند. طراحي پوستر نمايشگاه هم بر عهده كوروش قاضي‌مراد بود. امين‌‌الهي از جمله طراحان پوستري است كه در زمينه‌هاي مختلف فرهنگي از جمله سينما و همچنين تبليغات آثار زيادي دارد اما در اين نمايشگاه، پوسترهايي به روي ديوار رفتند كه براي او جنبه شخصي داشتند و به غير از دو پوستر سينمايي بقيه پوسترها بدون سفارش‌دهنده‌ بودند. مضمون بيشتر پوسترها اجتماعي بود و معضلات جهاني را به چالش كشيده‌ بودند همچون دو پوستر كه قبلا در تقويم صلح امريكا منتشر شده‌اند.
با آنكه بيشترين فعاليت امين‌‌الهي در زمينه گرافيك و طراحي پوستر بوده اما او عكاسي را هم تجربه كرده و به همين دليل بخش ديگري از نمايشگاه به چيدماني از ۲۰۰ قطعه از عكس‌هاي تبليغاتي و پرتره او اختصاص داشت. اين عكس‌ها روي يكي از ديوارهاي طبقه دوم طوري چيدمان شده بودند كه فضاي متفاوتي را از ديگر بخش‌هاي نمايشگاه به وجود آورده بودند. پراكندگي و آميختگي عكس‌هاي تبليغاتي و پرتره در كنار يكديگر ديواري از يك فضاي خانگي را تداعي مي‌كرد كه صاحب خانه براي مرور ايام خوشي كه داشته است اين عكس‌ها را در معرض ديد خود گذاشته تا حال و هواي آن در فضا بنشيند. براي همين با ديدن محصولات غذايي همچون ماكاروني درحال پخت يا گوجه‌هايي كه براي رب گوجه‌فرنگي استفاده مي‌شوند در كنار پرتره هنرمنداني كه بيشترشان همصنفان گرافيكي امين‌‌الهي هستند همان فضاي آشناي دوستانه و خانگي يادآور مي‌شود. اما بخش گسترده‌تر نمايشگاه، پوسترها و نشان‌هايي بودند كه چون سفارش‌دهنده‌اي نداشتند بيشتر مي‌توانند گوياي هويت حرفه‌اي و علايق شخصي او باشند.  يكي از خصوصيات مشترك كارهاي امين ‌الهي ميني‌ماليسم است. معمولا وقتي صحبت از ميني‌ماليسم مي‌شود به ياد خلاصه‌گويي، حذف اضافه‌ها، پيچيدگي‌ها و استعاره‌ها به منظور نمايش هرچه بيشتر ايده اصلي مي‌افتيم البته وقتي پاي هنر گرافيك به ميان آيد احتمال اينكه از استعاره استفاده نكنيد كمتر است اما اگر همان معناي رايج آن يعني راحتي، سادگي و دوري از پيچيدگي و خلاصه بودن را در نظر بگيريم آثار او به تمامي اين خصيصه را دارند همانطور كه خودش هم در صحبتي كه در بازديد از نمايشگاه داشتم تعريف كرد كه پيچيده فكر مي‌كند اما تلاش دارد ساده كار كند.  او همچنين در ميان صحبت‌هايش به خاطره جالبي هم از برخورد بازديدكنندگان يكي از نمايشگاه‌هايش نقل كرد: «در نمايشگاهي كه در گالري ملت داشتم، عكسي از خودم نبود براي همين برخي از بازديدكنندگان كه من را به چهره نمي‌شناختند متوجه حضور من نبودند. گروهي دانشجوي هنري به همراه استادشان به ديدن نمايشگاه آمدند. در خلال حرف‌هايشان شنيدم كه مي‌گويند طراحي اين آثار كه كاري ندارد و خيلي ساده هستند. همانجا بود كه بيشتر مصمم شدم تا به راهم به صورت ميني‌مال ادامه دهم تا ايده كارهايم براي همه قابل فهم باشه.» شايد اين نكته هم خالي از لطف نباشد كه بگوييم امين‌الهي به زنان و چالش‌هاي آنها نيز توجه داشته است. اين موضوع را مي‌توان در چندين پوستر نمايشگاه متوجه شد. يكي از آنها كه شايد بخشي از جذابيت نمايشگاه هم بود پوستري با مضمون سرطان سينه در زنان بود. اين پوستر با نصب يك وسيله آبميوه‌گيري ليمو كه يكي از كاسه‌هاي آن برعكس شده تا حالت تضاد نيمه پر و نيمه خالي را نشان‌ دهد، ايده پوستر را به دور از هر توضيح اضافه‌اي نشان مي‌داد. معمولا وقتي صحبت از نمايشگاهي از پوستر و آثار هنرمندي كه بيشتر فعاليت‌هايش طراحي گرافيك بوده، مي‌شود اين تصور به وجود مي‌آيد كه احتمالا قرار است يكسري پوستر تكراري و حتي شعاري كه براي نمايشگاه‌ها يا رويدادهاي فرهنگي، تجاري، اجتماعي و... طراحي شده‌اند، ببينيم اما برگزاركنندگان نمايشگاه اين هوشمندي را داشتند كه بخشي از آثار شخصي و كمتر ديده شده امين‌الهي را نمايش دهند كه علاوه بر قابل فهم بودن، هنرمند بر مفاهيمي دست گذاشته بود كه در زندگي ما حضور دارند اما حالا به يك ديد خلاصه شده و زاويه هنري بار ديگر توجه ما را نشانه گرفته‌اند.