پاسخ به سهپرسش
ژاله فرامرزيان
- براي برونرفت از شرايط كنوني چه اقدامي ميتواند اثرگذار باشد؟
- نقش جامعه خبري بالاخص خبرنگاران در اين شرايط چيست؟
- تحليل بازداشت خبرنگاران كه صرفا اخبار اتفاقات اخير را پوشش دادند، چيست؟
بديهي است اگر نظام اطلاعرساني يك جامعه آزاد و قابل دسترس باشد، مسائل و مشكلات اجتماعي آن جامعه در زمان خود بروز و ظهور پيدا ميكند و دولتها ملزم به حل و فصل آن ميشوند.
وقتي يك مجموعهاي از مسائل اجتماعي و اقتصادي در شرايط غامض بروز و ظهور مييابد، اين خود نشانهاي از عدم دسترسي و انتقال اطلاعات آزاد به نحو مطلوب و عادلانه در جامعه است. هر گاه جلوي اين ضرر گرفته شود، منافع گسترده به دست ميآيد، لذا آنچه مسلم است امروز يكي از ضرورتهاي ايجاد آرامش و امنيت خاطر مردم امكان انتقال اطلاعات و اخبار به صورت واقعي و صادقانه است. بديهي است بازيگران اين عرصه خبرنگاران و روزنامهنگاران توانمند و آزادي هستند كه براي خبرنگاران بايد مورد تشويق قرار گيرند. تا جامعه احساس كند كه اخباري كه به دست او ميرسد صحيح است و ميتواند به آن اعتماد كند و برعكس آن هم صادق است اگر خبرنگاران را به صرف انتقال و انتشار اخبار روزانه دستگير كنند حتما اعتماد جامعه از نظام و دولت سلب ميشود و اين موضوع در شرايط كنوني كه عوامل موثر شرايط نامطلوب اقتصادي، نابرابري، فساد و عدم رعايت حقوق شهروندي مبناي بروز و ظهور برخي مخالفتهاي مردم است مشكل كنوني را حادتر و شرايط را ناگوار ميكند. از ديگر موضوعاتي كه همواره در كشور به آن بيتوجهي شده است، تقويت نهادهاي واسط بين دولت و مردم است. اين نهادها يا نهادهاي مدني ميتوانند مجموعه تقاضا، ديدگاه و انتقادات جامعه را به صورت آگاهانه و كاناليزه شده به دولتها منتقل كنند و در صورت اعتراض يا مخالفت جامعه خاص نهاد مدني مربوطه ميتواند عامل رفع مشكلات آن نيز شود و مجموعه اينها موجب ايجاد يكپارچگي ملي اجتماعي و تقويت روابط صحيحي دولت و مردم ميشود كه متاسفانه رويكرد سالهاي گذشته در كشور به اين نهادها بسيار قابل تامل است. ايجاد نهادهاي حكومتي و دولتي به جاي نهادهاي مدني، محدود ساختن حدود و ثغور فعاليت اين نهادها، بروكراسي سخت براي فعاليت آنها، تنبيه شدن جامعه از عضويت در اين نهادها، عدم امكان تامين منابع مالي فعاليت اين نهاد و بسيار عوامل ديگر موجب ضعيف شدن نهادها ي مدني و بروز نهادهاي غيرمدني در جامعه شده. امروز اگر اين نهادها در اشكال واقعي وجود داشتند هيچ يك از اشكال بروز حوادث اخير را شاهد نبوديم، شايد بهتر باشد كشور و حاكميت براي پيشگيري از گسست اجتماعي وسيع در قوانين و مقررات تشكيل اين نهادها تجديدنظر كند، شايد بشود گفتوگو و مذاكره و انتقاد از طرف كانالهاي صحيح آن در ايران صورت گيرد.
در پايان با توجه به دستگيري خبرنگاران و روزنامهنگاران كه صرفا به انتقال خبر مبادرت ورزيدند، عرض ميكنم كه اين اقدامات نقض واقعي حقوق آن روزنامهنگاران و صاحبان قلم در اين عرصه است و آزادي بيقيد و شرط ايشان ميتواند نشان از سعه صدر حاكميت در برابر رفتارهاي آزاد روزنامهنگاران باشد.