رييس كل نظام پزشكي بايد پاسخگوي توهين به صنف پزشكان كشور باشد
جامعه پزشكي هدف خشونت فيزيكي و لفظي قرار گرفت
استعفاي قائم‌مقام نظام پزشكي تهران بزرگ در واكنش به تعدي فيزيكي و كلامي به پزشكان كشور
گروه اجتماعي
به دنبال برخورد شديد فيزيكي و لفظي لباس شخصي‌ها و نيروي انتظامي با پزشكان و دستگيري شماري از اعضاي جامعه پزشكي در تجمع روز چهارشنبه مقابل ساختمان سازمان نظام پزشكي (خيابان اميرآباد- خيابان شانزدهم) قائم‌مقام سازمان نظام پزشكي تهران بزرگ از سمت خود استعفا داد.
محمد رازي با صدور اطلاعيه‌اي در فضاي مجازي و ساعاتي بعد از غائله‌اي كه ظهر ديروز به دنبال ضرب و شتم شماري از پزشكان توسط لباس شخصي‌ها، تيراندازي و پرتاب گاز اشك‌آور در جمع پزشكان و دستگيري شماري از پزشكان حاضر در تجمع اعتراضي در خيابان اميرآباد تهران شكل گرفت، رخداد تاسفبار پيش از ظهر 4 آبان را «تعدي به سازمان نظام پزشكي» خواند و استعفاي خود را به اعضاي جامعه پزشكي كشور اعلام كرد. در متن اطلاعيه رييس انجمن ارتوپدي آمده است: «امروز براي حضور در سازمان نظام پزشكي و كمك به برگزاري بي‌حاشيه‌تر تجمع پزشكان عزيز راهي خانه پزشكان شدم. با ده‌ها موتورسوار و مسوولان امنيتي مواجه شدم و شاهد صحنه‌هاي تلخ و از ياد نرفتني با خانم‌هاي پزشك بودم و هنگامي كه درخواست كردم يكي از خانم‌هاي پزشك را كه به روي زمين كشيده مي‌شد به درون سازمان راهنمايي كنند، يكي از فرماندهان نيروها، بنده را نيز هل داد. در سال 57 چه مي‌خواستيم و چه شد. بنده در اين پيام ضمن عذرخواهي از جامعه پزشكي خدمتگزار و آحاد جامعه نيازمند سلامت، از اين نظر كه نتوانستم در دوران عضويت هيات‌مديره نظام پزشكي تهران، كاري در خور شأن مردم شريف انجام دهم، استعفاي خود را اعلام مي‌نمايم.»
به دنبال انتشار اين اطلاعيه، رازي در گفت‌وگو با خبرگزاري ايلنا هم در توضيح رسمي بابت استعفاي خود از سمت قائم‌مقامي اين سازمان، گفت: «دليل اين موضوع عدم احترام به جامعه پزشكي و هتك حرمت به پزشكاني بود كه قصد برگزاري تجمعي مسالمت‌آميز در اين سازمان را داشتند. دليل ديگر اين استعفا، تعدي به خانه پزشكان و امنيتي كردن فضاي اطرف سازمان نظام پزشكي و دانشگاه بود. نه‌تنها اجازه برگزاري تجمع را ندادند بلكه درهاي سازمان نظام پزشكي را بسته و اجازه ورود به پزشكان را هم ندادند. در زمان اعتراض بنده به برخورد توهين‌آميز با يكي از پزشكان حاضر و درخواست از آنها براي رها كردن ايشان، به من هم بي‌احترامي شد. دامنه اين بي‌احترامي‌ها به دكتر علويان رييس نظام پزشكي تهران بزرگ هم رسيد و زماني كه ايشان در حال صحبت كردن و دعوت به آرامش بود به ايشان هم اسائه ادب شد.»
طبق اطلاعاتي كه خبرنگار «اعتماد» از منابع آگاه در سازمان نظام پزشكي كسب كرده، قرار نبود تجمع اعضاي جامعه پزشكي به شكل خياباني برگزار شود بلكه پزشكان مي‌خواستند روز چهارشنبه در داخل ساختمان اين سازمان صنفي و در همراهي با مردم، نشستي براي گفت‌وگو و طرح مسائل روز كشور و دغدغه‌هاي مردم معترض به رخدادهاي اخير و به خصوص ضرورت حفظ امنيت كادر درمان مراكز درماني و ممنوعيت استفاده غيردرماني از تجهيزاتي همچون آمبولانس‌ها، توقف برخورد امنيتي با مجروحان حوادث اخير و ضرورت محرمانگي اسرار بيماران برگزار كنند اما اقداماتي از سوي مسوولان سازمان نظام پزشكي كشور سبب‌ساز غائله‌اي تلخ و فاجعه‌اي تاسفبار شد.
يكي از اعضاي سابق شوراي عالي نظام پزشكي كشور كه حاضر به ذكر نام خود در اين گزارش نيست، در گفت‌وگو با «اعتماد» در توضيح رخدادهاي پيش از ظهر چهارشنبه 4 آبان ماه، ضمن آنكه ضرب و شتم پزشكان معترض توسط لباس شخصي و توهين و بي‌احترامي‌هاي ركيك نسبت به صنف فرهيخته كشور را در چهار دهه گذشته بي‌سابقه خواند و تصاويري كه در خيابان شانزدهم خيابان اميرآباد تهران شاهد بود را صحنه‌هايي «شرم‌آور» از رفتار لباس شخصي‌هايي عنوان كرد كه حتي آداب حرف زدن با پزشكان را بلد نبودند، مسووليت رخدادهاي روز چهارشنبه را متوجه رياست كل سازمان نظام پزشكي كشور دانست و به «اعتماد» گفت: «پزشكان افراد آشوب‌طلب و تخريب‌گري نيستند. آنها صرفا قصد داشتند با اين تجمع در داخل سازمان، از رفتار رييس كل سازمان و اظهاراتي كه طي روزهاي گذشته داشت و مردم معترض را آشوبگر و اغتشاشگر و تجزيه‌طلب خوانده بود انتقاد كنند. در 4 دهه گذشته سابقه نداشت كه با درخواست برگزاري تجمع جامعه پزشكي هم مخالفتي شده باشد اما در كمال ناباوري، در ساعات پاياني سوم آبان، سازمان نظام پزشكي با صدور اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه اين سازمان در روز چهارشنبه تعطيل است. سازماني كه بايد حامي و همراه پزشكان باشد به نيروي مقابله با پزشكان تبديل شده بود به اين نحو كه پزشكاني كه به محل سازمان مراجعه كردند و قصد ورود به داخل سازمان داشتند با درهاي بسته سازمان مواجه شدند و مشاهده كردند كه سازمان پزشكي كشور كه يك نهاد صنفي است به تصرف لباس شخصي‌ها درآمده است.»
علاوه بر اطلاعيه ناگهاني سازمان نظام پزشكي با مضمون تعطيلي اداري اين سازمان صنفي در روز چهارشنبه كه مورد اشاره اين عضو جامعه پزشكي قرار گرفته، سازمان نظام پزشكي يك اطلاعيه ديگر هم در روزهاي گذشته داشت و خطاب به اعضاي جامعه پزشكي كور اعلام كرده بود: «باتوجه به برخي شايعات و شبهات منتشره به استحضار مي‌رساند توسط هيچ نهاد رسمي تاكنون مجوزي درخصوص تجمع در سازمان‌هاي نظام پزشكي سراسر كشور صادر نشده است.»
اين عضو سابق شوراي عالي نظام پزشكي كشور در توضيح مشاهدات خود از رخدادهاي روز چهارشنبه، به «اعتماد» گفت: «خيابان شانزدهم و تمام دسترسي‌هاي خودرويي به اين خيابان توسط نيروي انتظامي و ماموران امنيتي مسدود شده بود و هر كدام از همكاران كه خود را به سازمان رساند با برخورد خشونت‌آميز لباس شخصي‌ها مواجه شد.»
به گفته اين عضو سابق شوراي عالي نظام پزشكي، در رخداد تلخ پيش از ظهر چهارشنبه، حدود 20 نفر از پزشكان دستگير و به كلانتري خيابان نيلوفر منتقل شدند و تعداد مجروحان بر اثر شليك تفنگ‌هاي ساچمه‌اي يا ضرب و شتم توسط لباس شخصي‌ها هم نامعلوم است.
اين عضو جامعه پزشكي كشور در واكنش به استعفاي دكتر رازي كه در حمايت از اعضاي جامعه پزشكي و درقبال بي‌احترامي گسترده لباس شخصي‌ها به صنف فرهيخته كشور صورت گرفت، گفت: «ايشان از چهره‌هاي خوشنام صنفي و علمي جامعه پزشكي و رييس انجمن علمي ارتوپدي است و اميدوارم بعد از اين استعفا تحت فشارهاي امنيتي قرار نگيرد ولي استعفاي ايشان قابل تقدير است چون سازماني كه حتي قدرت دفاع از حقوق همكاران خود را ندارد جاي ماندن نيست.»
البته علاوه بر دكتر رازي، رييس نظام پزشكي تهران بزرگ هم واكنشي درقبال درخواست اعضاي جامعه پزشكي براي برگزاري يك حضور تجمع‌آميز به نشانه همراهي با مردم داشت. در ساعات پاياني روز سوم آبان، سيد مويد علويان؛ رييس سازمان نظام پزشكي تهران بزرگ و معاون وزارت بهداشت در دولت نهم كه از چهره‌هاي وابسته به جناح اصولگرايان به شمار مي‌رود و طي سال‌هاي گذشته هم از مسائل سياسي فاصله گرفته و به تحقيق و پژوهش مرتبط با رشته تخصصي خود مشغول بوده، خواستار لغو اين گردهمايي شده و با صدور اطلاعيه‌اي خطاب به همكاران خود و تمام اعضاي جامعه پزشكي كشور نوشته بود: «فرهيختگان سپيدجامه كه در همه عرصه‌هاي خدمت به مردم كشور خود پيشقراول بوده و هستيد؛ با توجه به شرايط كشور و با توجه به درخواست برخي از همكاران براي گردهمايي در روز چهارم آبان ماه در نظام پزشكي تهران بزرگ، موضوع را با همكارانم در هيات‌مديره نظام پزشكي تهران بزرگ مطرح كردم.همه ما به اصول اخلاق پزشكي ازجمله تلاش حداكثري براي حفظ جان مردم و رعايت رازداري به عنوان يكي از حقوق اساسي بيماران خود معتقديم و بر اين باوريم كه حفاظت از سلامت جامعه وظيفه بنيادين ما در تمام حرفه‌هاي گروه پزشكي و تيم سلامت است. نظام پزشكي خانه شما عزيزان است و اينجانب به ديدگاه‌هاي مختلف احترام مي‌گذارم ولي در شرايط حاضر امكان فراهم كردن فضاي فيزيكي متناسب براي درخواست‌كنندگان وجود ندارد. بنابراين ضمن تاكيد بر اهميت ارزش‌هاي مشترك حرفه‌مندان پزشكي كه همگي بر حفظ آنها هم‌قسم هستيم، اينجانب به عنوان رييس هيات‌مديره نظام پزشكي تهران بزرگ از همكاراني كه دعوت به گردهمايي نموده‌اند درخواست مي‌نمايم آن را لغو نمايند تا در شرايطي بهتر و مناسب‌تر بتوانيم گفت‌وگو در فضايي عاري از هرگونه خشونت و همراه با بردباري را تجربه كنيم. حفظ سلامت همكاران برايم در اولويت و حائز اهميت است. اينجانب استدعا دارم با درك شرايط حاضر و براي حفظ يكدستي و تماميت جامعه پزشكي؛ خدمت به همه مصدومان، پذيرش آنها با نگاهي حرفه‌اي و حفاظت از حقوق آنها را سرلوحه قرار دهيم تا بتوانيم مسيري را كه با همراهي شما در يك سال اخير براي صيانت از حقوق جامعه پزشكي و تقويت اخلاق حرفه‌اي آغاز كرده‌ايم، ادامه دهيم. اميد است سلامت رواني، جسماني و اجتماعي ايران عزيز موردتوجه همه متوليان امر قرار گيرد.»
عضو سابق شوراي عالي نظام پزشكي كشور در قياس دو رويكرد سيد مويد علويان؛ رييس نظام پزشكي تهران بزرگ و محمد رييس‌زاده؛ رييس كل نظام پزشكي كشور درقبال درخواست تجمع جامعه پزشكي به «اعتماد» مي‌گويد: «علويان چهره‌اي است كه طي سال‌هاي گذشته به حوزه علمي روي آورده اما از نظر من، با وجود اعتقادات سياسي خود، حريت‌ها و آزادگي‌هايي دارد و به نظر مي‌رسد مضمون درخواستش از همكاران براي خودداري از برگزاري تجمع مسالمت‌آميز را هم بايد در همين راستا ارزيابي كرد كه ادبياتي متفاوت از ادبيات اصولگرايي دارد درحالي كه رياست كل سازمان حتي همين واكنش را هم نداشت در حالي كه مي‌توانست فضاي تجمع را مدبرانه طوري مديريت كند كه اين‌طور به ساحت پزشكان كشور اساعه ادب نشود آن‌هم توسط لباس شخصي‌هايي كه معلوم نبود از چه فرهنگ و منشي هستند. اگر رياست كل سازمان به جاي فرار از مسووليت خود، به خواسته پزشكان براي تجمع آرام در يكي از سالن‌هاي سازمان احترام مي‌گذاشت، هيچ شعار هنجارشكنانه‌اي هم مطرح نمي‌شد و شاهد اين رفتارهاي تاسفبار در واكنش به اعتراضات پزشكان كشور نبوديم. پزشكاني كه ديروز مورد خشونت و ضرب و شتم قرار گرفتند، فقط مي‌خواستند حرف خود را بيان كنند ولي شاهد بودم كه ساختمان سازمان نظام پزشكي دراختيار نيروهاي مقابله با پزشكان بود و در يك هماهنگي از پيش تعيين شده، درها رو به جمعيتي حدود 2000 پزشك گشوده شد و از همان زمان شليك به سمت پزشكان و ضرب و شتم آنها آغاز شد.»
رخدادهاي ديروز در خيابان شانزدهم اميرآباد تهران، در تمام سال‌هاي فعاليت بزرگ‌ترين و قديمي‌ترين سازمان صنفي كشور بي‌سابقه بود. حتي در رخدادهاي بعد از انتخابات رياست‌جمهوري دهم و به دنبال اعتراضات گسترده جامعه پزشكي به رفتارهاي امنيتي و برخوردهاي قهري با معترضان، رييس وقت دولت صرفا به صدور حكم عزل بسياري از چهره‌هاي پزشكي در مسند مسووليت‌هاي علمي بسنده كرد و در انتخابات ششم نظام پزشكي هم با دستور نانوشته‌اي، حكم به رد صلاحيت گسترده پزشكان وابسته به جناح اصلاح‌طلبان داد اما ضرب و شتم پزشكان، شليك به سمت پزشكان و توهين و كاربرد الفاظ ركيكي خطاب به پزشكان و همچنين برخوردهاي تند فيزيكي با پزشكان زن هم در اين 4 دهه بعد از بهمن 1357 و هم در تمام سال‌هاي عمر اين سازمان صنفي بي‌سابقه بوده و حالا جامعه پزشكي خواستار ان است كه رييس كل سازمان كه خود را نماينده جامعه پزشكي مي‌داند، پاسخگوي علت رخدادهاي ديروز و چگونگي مجاز دانستن اين رفتارهاي زننده با صنف پزشكان كشور باشد كه البته تا غروب ديروز و تا لحظه تنظيم اين گزارش، رييس كل نظام پزشكي كشور به سكوت و انفعال اكتفا كرده است.
تا لحظه تنظيم اين گزارش، تلاش‌هاي «اعتماد» براي كسب اطلاعات بيشتر از سخنگوي نظام پزشكي و معاونان سازمان هم درباره واكنش اين نهاد صنفي بي‌نتيجه ماند اما در روزهاي آتي منتظر پاسخي در خور شأن صنف فرهيخته كشور از سوي مسوولان اين نهاد صنفي هستيم.
روزهاي پيش از 4 آبان چه اتفاقي افتاد؟
بعد از رخداد تاسفبار جان باختن مهسا اميني؛ دختر 22 ساله سقزي كه روز 25 شهريور، 3 روز بعد از دستگيري توسط گشت ارشاد در شهر تهران و انتقال به بازداشتگاه وزرا دچار مرگ مغزي شد و درگذشت، اعضاي جامعه پزشكي خواستار شفافيت و اعلام جزييات واقعي از علت وقوع اين رخداد تاسفبار شدند. درحالي كه قول مسوولان به مردم ايران، ارايه گزارش واقعي از جزييات اين فاجعه بود، در همان روزهاي اول و بعد از افشاي تصاويري از سي‌تي اسكن مغزي مهسا، شائبه‌هايي درباره اظهارات مسوولان انتظامي و طرح علت فوت اين دختر جوان به دليل بيماري زمينه‌اي، ايست قلبي يا وجود تومور مغزي مطرح شد و برخي اعضاي جامعه پزشكي هم كه اين تصاوير را مشاهده كرده بودند نظر نزديك به واقعيت را به‌طور رسمي به رييس كل سازمان نظام پزشكي اعلام كردند به دنبال آغاز اعتراضات مرتبط با فاجعه جان باختن مهسا در بعضي شهرهاي كشور، اعضاي جامعه پزشكي واكنش‌هايي در همراهي با مردم داشتند از جمله اينكه با صدور اولين بيانيه در هفته دوم مهر ماه بر ضرورت تامين امنيت جاني كادر درمان بيمارستان‌ها، ممنوعيت كاربرد غيرپزشكي تمام اقلام درماني و به خصوص آمبولانس‌ها تاكيد كردند و از رييس سازمان نظام پزشكي خواستند كه پيگير حقوق صنفي و مدني پزشكان، پرستاران و حقوق شهروندي مردم به عنوان بيماران مراجعه‌كننده به مراكز درماني باشد اما مطالبات جامعه پزشكي و امضا‌كنندگان اين بيانيه‌ها از سوي رياست سازمان بي‌پاسخ ماند كه به دنبال اين انفعال، جامعه پزشكي بيانيه دوم را نوشت و از سكوت و انفعال رياست كل سازمان انتقاد كرد.
تجمع ديروز جامعه پزشكي در تهران، يك روز بعد از تجمع اعتراضي پزشكان در شهر شيراز برگزار شد و واكنشي بود به دستگيري مهران فريدوني، پزشك متخصص كالبدشكافي پزشكي قانوني كه در جمع همكاران پزشك در شهر شيراز، به نمايندگي از ساير همكاران خود در اين نهاد قضايي، با ابراز ترديد در نظريه پزشكي قانوني درباره علت جان باختن مهسا اميني، با اظهار اين جمله كه «متخصصان پزشكي قانوني براساس تجربه و آموزش‌هاي فراوان به هيچ‌وجه علت تعيين شده براي مرگ مهسا اميني مدنظرشان نيست» صحت گزارش سازمان پزشكي قانوني از نهادهاي وابسته به قوه قضاييه درباره علت جان باختن مهسا را زير سوال برده بود كه ساعاتي بعد از اين سخنراني و شامگاه دوم آبان در منزل خود در شهر شيراز دستگير شد.