روزنامه‌نگاري جرم نيست

كرباسچي، مديرمسوول روزنامه هم‌ميهن:  كار كردن رسانه‌ها در فضاي امنيتي آسان نيست

گروه سياسي| «نيلوفرحامدي نه اولين گزارشگر حادثه مرگ مهسا اميني است و نه اساسا عكسي از جانب او منتشر شده است.»؛ «تا آنجايي كه ما در مورد خبرنگار بازداشتي (الهه محمدي) پرسيديم به ما گفتند هيچ ارتباطي به مسائل روزنامه‌نگاري ندارد.»؛ اين عباراتي است كه مديران‌مسوول و صاحبان امتياز روزنامه‌هاي شرق و هم‌ميهن در واكنش به بيانيه اخير نهادهاي امنيتي و ايراد اتهام جاسوسي به خبرنگاران بازداشتي اين رسانه‌ها مطرح مي‌كنند. بيانيه‌اي كه روز گذشته توسط نهاد‌هاي امنيتي كشور منتشر شد و به سرعت برق و باد در شبكه‌هاي اجتماعي و فضاي مجازي بازتاب پيدا كرد و ترند شد. در اين ميان بسياري از فعالان سياسي، نمايندگان مجلس، اساتيد علم ارتباطات و رسانه نيز نسبت به ابعاد گوناگون اين بيانيه واكنش نشان داده و خواستار روشن شدن ابعاد پنهان ماجرا شدند. از جمله اين افراد عليرضا بيگي، نماينده مردم تبريز در مجلس يازدهم است كه با طرح اين پرسش كه مگر اين خبرنگاران خبر كذبي را منتشر كرده‌اند كه چنين اتهاماتي به آنها وارد شده، گفت: «حق آزادي بيان و گردش آزاد اطلاعات در قانون اساسي تضمين شده و هيچ فردي را به سبب بيان واقعيت‌ها و تلاش براي گردش اطلاعات نمي‌توان مورد پيگرد قرار داد.» از سوي ديگر حقوقداناني چون كامبيز نوروزي و نعمت احمدي نيز اعلام كردند بيانيه منتشر شده، ديدگاه يك نهاد غيرقضايي است و تا زمان ارايه مدارك مستند و اثبات اتهامات هيچ معناي خاصي ندارد. با گسترده‌تر شدن واكنش‌ها و طرح پرسش‌هاي مستمر از سوي كاربران ايراني و اقشار گوناگون، انجمن صنفي روزنامه‌نگاران تهران نيز با انتشار بيانيه‌اي نسبت به موضوع واكنش نشان داد و ايراد اين اتهام كه خبرنگاران ياد شده براي آموزش بديهيات روزنامه‌نگاري به خارج از ايران رفته و در كلاس‌هاي روزنامه‌نگاري شركت كرده‌اند را «توهين به شعور مخاطب و جامعه روزنامه‌نگاري» ارزيابي كرد و نوشت: «بيانيه دو نهاد اطلاعاتي به معناي آن است كه همه ما روزنامه‌نگاران متهم و حتي مجرم هستيم و از آن مهم‌تر اينكه، حرفه روزنامه‌نگاري را در داخل كشور منتفي تلقي مي‌كنند. از اين‌رو معتقديم بايد مجموعه نهادهاي مدني و صنفي مرتبط با رسانه و روزنامه‌نگاري در اين مورد چاره‌انديشي كنند و اعتراض خود را به اين رويكرد ويرانگر كه ريشه تضعيف نهاد رسانه و فرستادن مرجعيت رسانه‌اي به خارج از مرزها را دربردارد، ابراز كنند.» اما واكنش‌ها به ايراد اتهامات امنيتي و بيانيه منتشر شده به همين موارد ختم نمي‌شد، روز گذشته، صدها روزنامه‌نگار ايراني با امضاي بيانيه‌اي نسبت به برخوردهاي سلبي با روزنامه‌نگاران اعتراض كرده و خواستار آزادي هر چه سريع‌تر روزنامه‌نگاران ايراني شدند.

نيلوفر از ابتدا تا انتهاي اين موضوع با من هماهنگ بود. مهدي رحمانيان، مديرمسوول روزنامه شرق درباره بيانيه مشترك نهاد‌هاي امنيتي كشور و اتهام جاسوسي و آموزش خبرنگار اين روزنامه گفت: در عجبم چگونه دو جريان مهم امنيتي كشور وقت خود را صرف اين‌گونه مطالب مي‌كنند. به گزارش سايت ديد‌بان؛ مهدي رحمانيان درباره بيانيه مشترك نهاد‌هاي امنيتي كشور و اتهام جاسوسي و آموزش نيلوفر حامدي (خبرنگار شرق) در خارج از كشور به نيت اغتشاش گفت: اينها خبرنگار هستند و كار خبري خود را كرده‌اند. مي‌گويند اين خبرنگاران توسط بيگانگان آموزش ديده‌اند كه بروند خبر تهيه كنند! خب چرا بيگانگان آنها را آموزش بدهند؟ وي در پاسخ به اين پرسش كه نيلوفر حامدي براي انتشار خبر و گزارش سقز با شما هماهنگ بوده است، اظهار كرد: هرچه درباره او مي‌گويند، دروغ است. ايشان اولين‌بار عكس مهسا اميني را منتشر نكرده و قبل از او عكس‌هايي منتشر شده بود. نيلوفر از ابتدا تا انتهاي اين موضوع با من هماهنگ بود. انتشار عكس و خبر توسط خبرنگار و نشريه ما كار درستي بوده و رسالت خبري خود را انجام داده‌ايم. مديرمسوول موسسه خبري شرق درباره ادعايي مبني بر اينكه اين خبرنگاران در خارج از كشور آموزش ديده‌اند، گفت: «مگر براي آموختن كار خبر حتما بايد به خارج بروند؟ در همين كشور هم امكانات آموزشي فراوان است. در عجبم چگونه دو جريان مهم امنيتي كشور وقت خود را صرف اين‌گونه مطالب مي‌كنند.»
چرا اسناد را منتشر نمي‌كنند
از سوي ديگر كرباسچي درباره وضعيت به وجود آمده براي خبرنگاران بازداشتي و اطلاعيه روز گذشته نهادهاي امنيتي و در پاسخ به اين سوال كه برخوردهاي محدودكننده و اتهام‌زني به فعالان رسانه چه آسيب‌هايي مي‌تواند داشته باشد، گفت: من اطلاعات خاصي ندارم، تا آنجايي كه پرسيديم به ما گفتند هيچ ارتباطي به مسائل روزنامه‌نگاري و خبرنگاري ندارد. اما آن چيزي هم كه در اطلاعيه آمده مربوط به همين فعاليت روزنامه‌نگاري و تهيه گزارش درباره ماجراي اخير بوده است. حالا منتظر هستيم تا ببينيم مقام‌هاي قضايي چه قضاوت و مداركي دارند. تا آنجا كه ما پرسيديم چيزي به ما اعلام نشده و كاري هم كه خانم الهه محمدي انجام دادند، اين بود كه رفتند گزارشي براي روزنامه تهيه كردند و مشابه آن گزارش نيز در خبرگزاري‌هاي فارس و ديگر خبرگزاري‌ها به تفصيل و با جزييات بيشتر تهيه شده است. از لحاظ كاري چيزي كه ما ديديم همين تهيه گزارش بود. اما غير از اين اگر موضوع ديگري است، بايد اسناد و مدارك آن به دادگاه و مراجع قضايي ارايه شود. بعد از آن منتظر باشيم و ببينيم اين ادعاهايي كه مطرح شده به چه نتايجي خواهد رسيد. كرباسچي در پاسخ به اين سوال كه فضايي كه امروز در رسانه‌ها شكل گرفته، باعث انفعال و محدود شدن فضاي كاري خبرنگاران و رسانه‌ها نخواهد شد، گفت: خبرنگاران از تحرك و فعاليت كاري خودشان باز نمي‌مانند و كارشان را انجام مي‌دهند. اما نوع نگاه به رسانه و خبرنگاران نگاه ارتقابخشي نيست.