فرياد صلح اديان و فرهنگ گفت‌وگو
جنگ فقط باعث مرگ
و تخريب مي‌شود
محمود فاضلي
نشست سه روزه بين‌المللي «فرياد صلح اديان و فرهنگ در گفت‌وگو» با حضور نمايندگان اديان، فرهنگ و آموزش از بيش از چهل كشور در سراسر جهان توسط جامعه سنت اجيديو در شهر رم ايتاليا برگزار شد. از جمله افراد حاضر در اين مراسم، سرجيو ماتارلا رييس دولت ايتاليا، امانوئل مكرون رييس‌جمهور فرانسه و بنيانگذار جامعه سنت اِجيديو آندرا ريكاردي، كاردينال زوپي رييس شوراي اساقفه ايتاليا، خاخام اعظم فرانسه حييم كورسيا و عبدالكريم آل‌عيسي دبيركل اتحاديه جهاني مسلمانان بود. بسياري از شخصيت‌هاي برجسته شركت‌كننده در 14 نشستي كه تدارك ديده شده بود، شركت كردند. هزاران نفر از كشورهاي مختلف اروپايي نيز جهت حضور در اين مراسم و همچنين تعداد بي‌شماري از افراد از تمام قاره‌ها براي شركت به صورت مجازي و آنلاين، ثبت‌نام كرده بودند.
رييس‌جمهور فرانسه و رييس‌جمهور ايتاليا طي سخناني نشست «فرياد صلح، اديان و فرهنگ گفت‌وگو» را افتتاح كردند. ماكرون در سخنراني خود بر مساله درگيري ميان مسكو و كي‌يف متمركز شد و اعلام داشت: «اجازه ندهيم صلح امروز توسط قدرت روسيه مورد تسخير قرار گيرد. صلح در دنياي امروز نمي‌تواند «تقديس» قانون قوي‌ترين‌ها و نه آتش‌بسي كه يك دولت را عملا (يكجانبه) تعريف كند، باشد. اوكرايني‌ها براي مقاومت، دفاع از كرامت خود و براي حفاظت از مرزها و حاكميت خود مي‌جنگند. صلح در صورتي امكان‌پذير است كه همان چيزي باشد كه اوكرايني‌ها تصميم خواهند گرفت و به حقوق مردمي كه حاكميت متعلق به آنهاست، احترام بگذارد. سخت تلاش كرده با پوتين، رييس‌جمهور روسيه گفت‌وگو كند، اما نتوانست دلايل پوتين براي آغاز جنگ را بفهمد. دليل اين جنگ‌ها «نتيجه تشديد ملي‌گرايي و تحقير ناشي از نابودي امپراتوري شوروي» است. روسيه خود را به نحوي از بقيه جهان منزوي و خود را متقاعد كرد كه تهديدهايي وجود دارد و بقيه جهان به دنبال تلاش براي نابودي او هستند. طرفين درگيري، از يك‌سو «مردمي مورد حمله» و از سوي ديگر «مديراني هستند كه تصميم به حمله، تهاجم، تحقير» گرفته‌اند. موضع بي‌طرفي در درگيري هرگز به عنوان راه‌حلي نبوده بي‌طرفي به اين معني است كه قانون قوي‌ترين‌ها وجود دارد.»
پاپ فرانسيس نيز در پايان اين نشست، جهت دعا براي صلح اديان در آمفي تئاتر كولوسئوم شركت و سخنراني كرد. پاپ معتقد است: «صلح فريادي شايسته شنيدن است، تسليم جنگ نشويم. اديان نمي‌توانند براي جنگ مورد استفاده ابزاري قرار بگيرند. هيچ كسي از نام خدا براي تبرك وحشت و خشونت استفاده نكند. جست‌وجوي صلح در كانون اقدامات ما باشد. امسال دعاي ما به يك فرياد تبديل شده است، زيرا امروزه صلح به طور وخيمي نقض، مجروح و زير پا گذاشته شده است و آن‌هم در اروپا، يعني در قاره‌اي كه در قرن گذشته با وقايع غم‌انگيز دو جنگ جهاني زندگي كرد. الان هم در سومي آن هستيم.»
«اتوره فرانچسكو سكوي»، دبيركل وزارت امور خارجه ايتاليا كه در اين نشست بين‌المللي شركت داشت، اعلام كرد: «ايتاليا قاطعانه به گفت‌وگو و نياز به يافتن راه‌حل براي مهم‌ترين چالش‌ها در همكاري‌هاي چندجانبه اعتقاد دارد. بعد امنيت انساني در سياست خارجي ايتاليا بر سه حوزه متمركز شده و اهميت فزاينده‌اي دارد: امنيت غذايي، سلامت جهاني و همكاري با سازمان‌هاي جامعه مدني در فعاليت‌هاي بشردوستانه و همكاري‌هاي توسعه.» او در ديدگاه‌هاي خود بر «ترويج گفت‌وگوي بين‌فرهنگي و اديان، حمايت و ارتقاي حقوق بشر و آزادي‌هاي اساسي» تاكيد كرد. وي در پانل «هيچ كس به تنهايي نجات نمي‌يابد»، مدعي شد: «گفت‌وگو و چندجانبه گرايي در جهان نهادينه شده است.»
گردهمايي «فرياد صلح اديان و فرهنگ در گفت‌وگو» با امضاي بيانيه‌اي توسط پاپ و رهبران اديان به كار خود پايان داد. در بخشي از اين بيانيه آمده است: «ما نمايندگان كليساهاي مسيحي و اديان جهان، به جهان و مسوولان كشورها متوسل مي‌شويم. ما صداي كساني هستيم كه از جنگ رنج مي‌برند، صداي پناهندگان و خانواده‌هاي همه قربانيان و كشته‌شدگان هستيم. قاطعانه اعلام مي‌كنيم: بايد به جنگ خاتمه داد. هر درگيري را متوقف كنيم. جنگ فقط باعث مرگ و تخريب مي‌شود. ماجراجويي بدون بازگشت است كه در آن همه ما بازنده هستيم. صداي سلاح‌ها خاموش شود و فورا آتش‌بسي جهاني اعلام شود. بدون آنكه زياد دير شود، مذاكراتي را فعال كنيم كه قادر به رسيدن به راه‌حل‌هاي صحيح براي صلحي با ثبات و دايمي باشد. ما معتقدين به خدا بايد از همه روش‌هاي ممكن براي ايجاد صلح استفاده كنيم. متاسفانه حتي در ميان خودمان بعضي وقت‌ها از يكديگر جدا شده و از نام مقدس خدا سوءاستفاده كرده‌ايم: به همين خاطر، با تواضع و شرم، طلب عفو مي‌كنيم، اديان سرمايه بزرگ صلح هستند و بايد به آن ادامه دهند. صلح، مقدس است، جنگ هرگز نمي‌تواند مقدس باشد. بشريت بايد به جنگ‌ها پايان دهد يا جنگي به بشريت پايان خواهد داد. از اين رو، جهان را از كابوس اتمي آزاد كنيم. همان‌طور كه پاپ مي‌گويد، جنگي تكه تكه در جهان ادامه دارد. جنگي جهاني به شكل تكه تكه، با بيش از 100 ميليون نفر مجبور به گريز از خانه‌هاي خود، با خانواده‌هاي جدا شده از هم، با تعداد بي‌شماري از مادران، پيران و كساني كه با ترس زندگي مي‌كنند، بدون آنكه بتوانند به دين خود عمل كرده و روياهاي خود براي زندگي بهتر را ادامه دهند يا حتي به سادگي ورزش كنند.»