آفت جنبش‌هاي اجتماعي
علي مطهري
يكي از آفت‌هاي جنبش‌هاي اجتماعي اين است كه افرادي كه سنخيتي با آن ندارند وارد آن مي‌شوند و مسير آن را تغيير مي‌دهند و در نتيجه آن جنبش ابتر مي‌ماند. نمونه آن، جنبش سبز است كه در سال 88 توسط كساني كه معتقد به تقلب در انتخابات بودند حركتي ايجاد شد و هدف اصلي آن تحقق دموكراسي و انتخابات آزاد بود ولي به مرور افرادي وارد صحنه شدند و شعارهايي مانند «نه غزه نه لبنان» را مطرح كردند كه اين حركت را از مسير خود منحرف كرد و به سمت مخالفت با اصل نظام سوق داد و در نتيجه راه به جايي نبرد. امروز نيز مرگ جانسوز مهسا اميني عواطف جامعه را جريحه‌دار كرد و موجب اعتراضاتي شد و چون جامعه از جنبه‌هاي مختلف نارضايتي‌هايي داشت اين حادثه بهانه‌اي شد براي ادامه اعتراضات كه توأم با تحريكات خارجي و تبديل به اغتشاشات گرديد. آنچه در ذهن عموم معترضان واقعي وجود داشت، گذشته از اعتراض به مرگ مرحومه مهسا اميني، مسائلي مانند وضع نامساعد اقتصادي، عدم مشاركت مردم در مسائل حياتي كشور، برخورد خشن با منتقدان و مخالفان و قرباني شدن ساير آرمان‌هاي انقلاب اسلامي به پاي صدور انقلاب بود. مردم اعتراض داشته و دارند كه چرا با روابط خارجي درست وضع اقتصاد را سر و سامان نمي‌دهيد و چرا درباره برجام اين همه تعلل كرده‌ايد. اگر تضمين امريكا دليل تعلل شماست، نه رييس‌جمهور و نه كنگره امريكا چنين تضميني به شما نخواهند داد. تضمين واقعي اين است كه شما تصميم نداشته باشيد كه اگر توافق انجام شد مثل دفعه قبل شركت‌هاي امريكايي را از ورود به بازار ايران ممنوع كنيد. همچنين اكثريت مردم از اينكه كشورشان به صورت يكي از اقمار روسيه درآمده و حتي به نوعي وارد جنگ اوكراين شده است، ناراضي‌اند. چه كساني اين تصميم را گرفته‌اند؟ مگر نبايد اين‌گونه تصميمات مهم را مجلس به عنوان نماينده ملت بگيرد؟ اگر نه، پس مجلس چه كاره است؟
مردم اعتراض دارند كه چرا منتقد بايد بازداشت شود درحالي كه رهبر انقلاب گفته‌اند: «ممكن است كسي از من انتقاد داشته باشد، بايد بتواند حرفش را بزند.» افرادي كه تصميم به بازداشت كساني مانند آقاي تاجزاده مي‌گيرند چه كساني هستند؟ چرا اين رويه همچنان ادامه دارد؟ مردم سوال دارند كه چرا ساير آرمان‌هاي انقلاب اسلامي مانند پيشرفت و رفاه و آرمان اصلي انقلاب يعني ساخته شدن يك جامعه نمونه اسلامي كه ساير ملت‌هاي مسلمان از ايران الگو بگيرند و از اين طريق انقلاب صادر شود، قرباني صدور انقلاب صرفا از راه نظامي شده است؟
آري، هدف‌ها و خواسته‌هاي معترضان واقعي اين چيزها بود و هست ولي مي‌بينيم عده‌اي وارد اعتراضات شده‌اند كه باعث تنازل اين خواسته‌ها شده و مثلا اصرار بر اختلاط دانشجويان پسر و دختر در غذاخوري دارند، امري كه عقلا و شرعا پسنديده نيست. عده‌اي هم اين امر را به اين صورت توجيه و در واقع مغالطه مي‌كنند كه مگر رستوران‌هاي موجود در كشور مختلط نيست، غافل از اينكه رستوران‌ها مكان امن خانواده‌هاست و اگر مرد و زني يا پسر و دختري هم به آنجا مي‌آيند فرض اين است كه محرمند و ما مجاز به تجسس نيستيم، در حالي كه نمي‌توان چنين فرضي را درباره مثلا هزار جوان دانشجوي دختر و پسر نامحرم براي غذاخوري دانشگاه روا داشت.
غرض اينكه عده‌اي هدف‌هاي يك جنبش را به مسائل سخيف و كم‌ارزش تنزل مي‌دهند و آزادي را كه مقصود آزادي استعدادهاي انساني انسان مانند آزادي تفكر و بيان است تا سطح آزادي امور مشترك ميان انسان و حيوان تنزل مي‌دهند و در نتيجه يك حركت اجتماعي را كه هدف‌هاي عالي در راستاي اصلاح امور دارد ابتر مي‌كنند.
شبيه آفتي كه در سال 88 بر جنبش سبز وارد شد و رهبران آن را كه به‌زعم خود دنبال اصلاح امور بودند ناكام گذاشت، امروز بر اعتراضاتي كه انجام شد وارد گرديد و آن را به سوي اغتشاش برد و ناكام گذاشت.