نگاهي به شانزدهمين نشست كميسيون مشترك اقتصادي ايران و روسيه
روس‌ها به ميدان‌هاي نفتي ايران مي‌آيند
شانزدهمين نشست كميسيون مشترك اقتصادي ايران و روسيه از هشتم آبان‌ماه به مدت سه روز در روسيه آغاز شده كه همكاري‌هاي فناورانه و آموزشي با توجه به شرايط جديد و نيازهاي دو طرف يكي از محورهاي عمده اين نشست است و دو كشور بر آن تاكيد دارند كه در حوزه‌هاي مختلف به يكديگر كمك كنند. افزون بر اين، ساخت تجهيزات صنعت نفت همراه با انتقال فناوري و استفاده از توان شركت‌هاي ايراني از ديگر محورهاي مهمي بود كه در نشست كميسيون مشترك اقتصادي ايران و روسيه در بخش نفت و گاز پيگيري شد تا تجهيزات مورد نياز روس‌ها در اين حوزه از سوي شركت‌هاي ايراني تامين شود؛ اين مورد در يادداشت تفاهمي لحاظ شده است.
تفاهم‌نامه توسعه ميدان‌هاي مشترك نفت و گاز ايران كه ميان شركت ملي نفت ايران و گازپروم امضا شده بود نيز در حاشيه اين كميسيون مشترك از سوي معاونان وزيران دو كشور پيگيري و قرار شد برنامه زمان‌بندي براي اجرايي شدن آن از سوي دو طرف نهايي شود. همچنين روسيه در اين نشست‌ها ابراز اميدواري كرد كه تفاهم‌ها و توافقنامه‌هايي را كه در حوزه نفت با ايران داشته است، سريع‌تر به مرحله اجرا برساند.
روسيه در شانزدهمين نشست كارگروه‌هاي كميسيون مشترك اقتصادي ايران و روسيه ابراز اميدواري كرد كه تفاهم‌ها و توافقنامه‌هايي را كه در حوزه نفت با ايران داشته است، سريع‌تر به مرحله اجرا برساند، همچنين در اين نشست توافق‌هاي بسيار خوبي در حوزه آب و برق انجام شد تا روند اجراي پروژه‌هايي كه در ايران در حال اجراست از سوي روس‌ها تسريع شود. آنطور كه جواد اوجي وزير نفت گفته تاكنون سرمايه‌گذاران و شركت‌هاي روسي قرارداد ۷ ميدان نفتي و گازي را با ايران به ارزش ۴.۵ ميليارد دلار نهايي كرده‌اند كه بعضي از پروژه‌ها تاكنون ۷ تا ۳۵ درصد پيشرفت فيزيكي داشته‌اند.
وي با بيان اينكه به زودي با جمع‌بندي‌هاي انجام‌شده اسناد كلي توافق‌ها بين دو كشور امضا خواهد شد و هيچ زماني در تاريخ اينقدر روابط ايران و روسيه به هم نزديك نبوده است، گفت: بايد همه ما از اين فرصت طلايي در حوزه‌هاي انرژي، حمل‌ونقل، اقتصادي، صنعت، بهداشت و درمان، بانكي و... استفاده كنيم. در اين ميان همكاري دو كشور در زمينه بانكي از همه مهم‌تر به نظر مي‌رسد.
وزير نفت با اشاره به تحريم‌هاي احتمالي روسيه در ماه ژانويه از سوي امريكا و اتحاديه اروپا گفت: سال‌هاست كه ايران با چنين تحريم‌هايي روبرو است، بنابراين فرصت خوبي است تا بتوانيم تحريم‌ها را با كمك دو كشور بلااثر كنيم. بي‌شك بعضي از مسائل مطرح‌شده در مذاكرات اقتصادي ميان ايران و روسيه براي اجرايي شدن به حمايت مجلس شوراي اسلامي نياز دارد كه اميدواريم اين مهم نيز انجام شود. گسترش همكاري‌هاي دوجانبه ايران و روسيه تحريم‌هاي بين‌المللي را بي‌اثر خواهد كرد.
وزير نفت به ظرفيت‌هاي ايران و روسيه در حوزه‌هاي مختلف و تحريم بودن دو كشور اشاره كرد و گفت: دو كشور مي‌توانند با همكاري يكديگر تحريم‌هاي بين‌المللي را بي‌اثر كنند و فردا در شانزدهمين نشست كميسيون مشترك اقتصادي دو كشور توافق‌ها و تصميم‌هاي دو طرف نهايي و امضا خواهد شد، ضمن آنكه توافق‌نامه‌اي كلي نيز بين دو كشور امضا مي‌شود. در آينده سطح روابط دو كشور روزبه‌روز به‌ويژه در حوزه اقتصادي افزايش مي‌يابد.
استقبال سرمايه‌گذاران روسي
در نشست هيات‌هاي تجاري ايران و روسيه ظرفيت‌ها و مشوق‌هاي قانوني و بالقوه مناطق آزاد تجاري ايران براي طرف‌هاي روسي به‌خوبي بازگو شده و آن‌طوركه نصرالله ابراهيمي سرپرست دبيرخانه شوراي عالي مناطق آزاد تجاري، صنعتي و ويژه اقتصادي گفته در اين نشست سرمايه‌گذاران روسي براي حضور در هاب‌هاي پتروشيمي، نفت و گاز، فرودگاهي و... ايران استقبال كردند. همان‌طوركه پيش از اين از دولت فدرال روسيه درخواست كرده بوديم در اين جلسات شاهد حضور شركت‌هاي بزرگ روسي در حوزه‌هاي مختلف بوديم كه خوشبختانه اين شركت‌هاي روسي مذاكرات اقتصادي جدي با همتايان ايراني خود در زمينه سرمايه‌گذاري مشترك در طرح‌هاي ميان دو كشور انجام دادند.
در مجموع در نشست‌هاي اخير ايران و روسيه همكاري‌هاي بسيار خوبي را در زمينه انرژي ريل‌گذاري كرده‌اند، يكي از اين حوزه‌ها بخش سرمايه‌گذاري در ميدان‌هاي نفتي و گازي است. طبق گفته‌هاي كاظم جلالي، سفير ايران در روسيه روابط جمهوري اسلامي ايران و روسيه روزبه‌روز در حال توسعه و گسترش است. اين توسعه روابط در دو رويكرد قابل ارزيابي است؛ يك مورد آن بحث همسايگي دو كشور و مساله دوم نزديكي نگاه ايران و روسيه در عرصه جهاني است. ايران و روسيه در بحث مديريت جهاني، همچنين ساختار قدرت جهاني نگاه مشترك و نزديكي دارند.
وي معتقد است: همين نزديكي نگاه‌ها در دو كشور ما را بر آن مي‌دارد كه بتوانيم روابط خود را بيش از گذشته توسعه دهيم. خوشبختانه ايران و روسيه در حوزه امنيتي، سياسي، دفاعي و نظامي از گذشته روابط خوبي داشته‌اند و امروز نيز روابط در اين بخش‌ها در حال رشد و توسعه است، اما به هر حال در حوزه روابط مربوط به تجارت و اقتصاد نقص‌هايي وجود دارد. هم‌اكنون در دوراني قرار داريم كه پس از سفر رييس‌جمهوري به روسيه در بهمن‌ماه سال ۱۴۰۰، ريل‌گذاري‌هاي جديدي در روابط دو كشور ايجاد شده است، البته براي اين ريل‌گذاري بايد برخي موانع را از بين ببريم كه يكي از اين موانع بحث مربوط به كريدور و ترانزيت است.
سفير ايران در روسيه با يادآوري اينكه حجم تجارت ايران و روسيه در حال افزايش است، افزود: در گذشته به ياد دارم كه در گزارش‌ها عنوان مي‌شد كه چون ايران و روسيه هر دو داراي انرژي هستند پس رقيب يكديگرند و نمي‌توانند باهم همكاري داشته باشند. خوشبختانه اين رويكرد تغيير كرده است. امروز ايران و روسيه همكاري‌هاي بسيار خوبي را در زمينه انرژي ريل‌گذاري كرده‌اند. يكي از اين حوزه‌ها بخش سرمايه‌گذاري در ميدان‌هاي گازي و نفتي ايران است كه به نظر مي‌رسد شركت‌هاي مختلف روسي در اين حوزه فعال هستند و فعاليت‌هاي خود را افزايش داده‌اند.