در مراسمي با حضور گزينشي رسانه‌ها رونمايي شد
چك ديجيتال به جاي چك كاغذي
بانك مركزي در مراسمي با حضور رييس كل اين بانك و وزراي اقتصاد و صمت از خدمت نوين «چك الكترونيك» رونمايي كرد. اين رونمايي بدون حضور گزينشي نمايندگان رسانه‌ها و خبرنگاران هم انجام شد و دو وزير كابينه به همراه رييس كل بانك مركزي پشت يك ميز نشستند و حرف‌هاي‌شان را زدند و نوع جديد چك هم با مراسمي عجيب و غريب رونمايي شد. البته در روزهايي كه ركود و نبود پول نقد يك «بحران» براي اقتصاد ايران به شمار مي‌رود، ابزار چك و خريد اعتباري در بسياري از كسب و كارها از نان شب هم واجب‌تر است. اما به اين موضوع هم بايد دقت كرد كه طبق قانون اوليه چك، اين ابزار اعتباري نبايد «مدت‌دار» باشد و به نوعي چك، تكه كاغذي است كه بايد هر لحظه قابليت نقدشوندگي داشته باشد. هر چند در ايران چك به ابزاري براي «خريد زمان» و خريد «نسيه‌اي» تبديل شده است. بانك مركزي مي‌گويد چك الكترونيك نوع جديدي از چك است كه سرعت، دقت و امنيت بيشتري در عملكرد و نقدشوندگي نسبت به چك‌هاي كاغذي دارد و تمام قوانين چك كاغذي براي آن قابل اجراست و با يك امضاي الكترونيكي اعتبار پيدا مي‌كند. به همين منظور، سامانه چكاد با هدف ايجاد بستري براي ارايه چك امن ديجيتال و رفع مخاطرات احتمالي چك‌هاي كاغذي راه‌اندازي شده است كه امكان مديريت و نظارت آنلاين مبادله چك را براي شبكه بانكي و بانك مركزي فراهم مي‌كند. از مزاياي چك الكترونيك مي‌توان به سرعت زياد در ثبت و پردازش چك‌هاي الكترونيكي، عدم نياز به ارسال نسخه فيزيكي چك، حذف نگراني افراد در خصوص ثبت چك در سامانه و امنيت بالا و عدم امكان سرقت يا تحريف چك اشاره كرد. بانك‌هاي پارسيان، صادرات و تجارت در حال حاضر دسترسي مشتريان حقيقي به چك الكترونيك را فراهم كرده‌اند. به گفته مهران محرميان، معاون فناوري‌هاي نوين بانك مركزي، چك ديجيتال كاملا غيرحضوري است و فرآيندهايي مانند ثبت و درخواست چك ديجيتال، صدور چك ديجيتال، انتقال و نقد كردن آن به صورت كاملا الكترونيك امكان‌پذير و قابل انجام است و مشتريان مي‌توانند براي بهره‌مندي از اين موارد به درگاه‌هاي بانكي به عنوان مبدا ورودي اين سرويس مراجعه كنند. وي افزود: بر اين اساس مهم‌ترين درگاه‌هاي بانكي مانند موبايل بانك، اينترنت بانك مي‌توانند مورد استفاده قرار بگيرند و نيازي به حضور در شعبه وجود ندارد و تمامي مراحل به صورت غيرحضوري قابليت اجرا دارد. به‌طور كلي هر بانكي كه به اين سامانه متصل شود، مشتريان آن بانك مي‌توانند از طريق موبايل بانك و اينترنت بانك تقاضاي دريافت دسته‌چك ديجيتال كنند. طبيعتا پيش از درخواست چك ديجيتال بايد مشتري نزد بانك حساب جاري داشته باشد و در صورت وجود حساب جاري دسته چك به راحتي و به صورت غيرحضوري قابليت صدور دارد.
بازگرداندن اعتبار به چك
رييس كل بانك مركزي و وزراي اقتصاد و صمت هم در آيين رونمايي از چك الكترونيك، با اشاره به آثار مثبت اجراي قانون جديد چك بر نقش مهم چك ديجيتال در كاهش هزينه مبادلات و تسهيل مراودات اقتصادي، تجاري و بانكي در راستاي حمايت از توليد تاكيد كردند. علي صالح‌آبادي، رييس كل بانك مركزي در اين باره گفت: در گذشته گيرنده چك از وصول مطالباتش اطمينان كامل نداشت و اين مهم يكي از موانع تسهيل كسب و كارها بود، اما در حال حاضر اين اطمينان به شكل چشم‌گيري افزايش يافته و با ضوابط موجود صادركننده چك براي مصون ماندن از عواقب بعدي، خود را ملزم به پرداخت تعهد مي‌داند. خاندوزي، وزير امور اقتصادي و دارايي نيز با اشاره به اهميت كاهش نااطميناني در فعاليت‌هاي اقتصادي تصريح كرد: بسته‌هاي سياستي حمايت از توليد شامل چك الكترونيك، برات و سفته الكترونيك و همچنين درگاه ارايه مجوزهاي ملي با كاهش هزينه مبادله براي توليدكنندگان و با كاهش نااطميناني در فضاي كسب و كار نتايج خوبي براي اقتصاد كشور به بار مي‌آورند. وزير صنعت، معدن و تجارت نيز در اين مراسم چك ديجيتال را گامي ديگر در توسعه اقتصاد ديجيتال برشمرد و گفت: تسهيل در حوزه پولي و مالي باعث شكوفايي و رشد بخش توليدي اقتصاد كشور مي‌شود كه چك ديجيتال مي‌تواند نقشي تاثيرگذار در اين تسهيل ايفا كند.
بسته جديد براي بازار ارز
علي صالح‌آبادي در حاشيه مراسم رونمايي از سامانه چك الكترونيك، درباره كنترل بازار ارز اظهار كرد: همان‌طور كه براي كنترل بازار سكه اقداماتي انجام شد براي كنترل بازار ارز نيز طي روز‌هاي آينده بسته و ابزار جديدي اعلام مي‌شود. وي درباره ارز‌هاي بلوكه شده نيز گفت: آزادسازي ارز‌هاي بلوكه شده در كره در حال انجام است به محض وصول منابع جزييات اعلام مي‌شود.
پيش‌نيازهاي استفاده از خدمات سامانه چكاد
بانك مركزي اعلام كرده كه عضويت در همراه بانك، نصب و فعال‌سازي برنامه «هامون» جهت ثبت امضاي الكترونيكي و همچنين داشتن يك حساب جاري با امكان صدور دسته چك پيش‌نيازهاي استفاده از خدمات سامانه چكاد به منظور دريافت و صدور چك ديجيتال است. پس از فعال‌سازي خدمت چك ديجيتال در منوي مربوطه در همراه بانك خدمات مربوط به چك ديجيتال اعم از درخواست صدور دسته چك، صدور چك، امكان وصول درون بانكي و بين بانكي چك بانكي، مشاهده دسته چك صادر شده و برگه‌هاي چك ديجيتال، مشاهده چك‌هاي دريافتي، انتقال چك ديجيتال، ضمانت چك، مسدودسازي چك، ابطال چك و نقد كردن چك بدون مراجعه به شعبه قابل انجام خواهد بود.