پير سولاژ در ۱۰۲ سالگي درگذشت
اداي احترام فرانسوي‌ها به استاد رنگ سياه
پير سولاژ، هنرمند نامدار فرانسوي در ۱۰۲ سالگي درگذشت. مراسم گراميداشت پير سولاژ هفته گذشته در جنوب غربي فرانسه برگزار شد و مردم اين كشور به همراه رييس‌جمهوري و خانواده اين هنرمند شركت كردند. سولاژ لقب master of black را زماني به دست آورد كه با بوم‌هايش كه كاربرد‌هاي متفاوت رنگ سياه را منعكس مي‌كردند، به شهرت رسيد. براي او فقط يك رنگ وجود داشت: مشكي. او يك عمر را صرف كاوش در نور درون اين رنگ كرد. اين نقاش كه خودش هميشه سياهپوش بود، مي‌گفت: من عاشق اقتدار، آشكار بودن و راديكاليسم سياه هستم. سياه يك رنگ بسيار فعال است. وقتي آن را در كنار يك رنگ تيره قرار دهيد روشن مي‌شود. آثار پرفروش‌ترين هنرمند فرانسوي مبلغي هفت رقمي را به خود اختصاص داده‌اند. با وجود اينكه آثارش در بيش از ۱۱۰ موزه در سراسر جهان، از جمله گوگنهايم نيويورك و تيت لندن نگهداري مي‌شود، اما نقاشي‌هاي او كه نامي آشنا در فرانسه است، كمتر در سطح بين‌المللي شناخته شده است. دسامبر ۲۰۱۹ موزه لوور به مناسبت ۱۰۰ سالگي اين هنرمند بزرگداشتي براي او برگزار كرد كه افتخاري نادر براي يك هنرمند زنده بود. سولاژ همه آثار خود را Peinture نامگذاري مي‌كرد و سپس آنها را با اندازه و تاريخ توليد متمايز مي‌كرد. اين هنرمند به كمالگرايي نيز معروف بود و اگر صد درصد از يك نقاشي راضي نبود، آن را از بين مي‌برد. او كه در ۲۴ دسامبر ۱۹۱۹ متولد شد، حتي در كودكي شيفته درخشش جوهر سياه بود.
او در مصاحبه با خبرگزاري فرانسه گفته بود وقتي نقاط سياه را روي كاغذ مي‌گذاشت، مادرش به او مي‌گفت انگار از قبل سوگوار مرگ او است.سولاژ درست قبل از شروع جنگ جهاني دوم در مدرسه هنر‌هاي زيباي پاريس پذيرفته شد و اولين آثار خود را در سال ۱۹۴۷ به نمايش گذاشت. در حالي كه معاصران و دوستانش مجذوب رنگ‌ها مي‌شدند، او رنگ گردويي را انتخاب كرد و حتي مدتي قير تيره را روي شيشه امتحان كرد. او سال ۱۹۵۴ در ۳۳ سالگي در بينال معتبر ونيز حضور يافت و دو سال بعد اولين نمايشگاه انفرادي خود را در نيويورك برگزار كرد. زماني كه حدود ۶۰ سال داشت، گرايش او از رنگ سياه به انعكاس نور از سياه، تغيير كرد، تكنيكي كه آن را outrenoir (فراتر از سياهي) ناميد. اين تكنيك شامل تراشيدن، كندن و حكاكي لايه‌هاي ضخيم رنگ با لاستيك، قاشق يا چنگك‌هاي كوچك بود تا بافت‌هاي مختلفي ايجاد شود كه نور را جذب يا رد مي‌كند و او را به جايي مي‌برد كه او آن را «كشوري متفاوت» از سياهي ساده مي‌ناميد. روز جمعه ۳۰ ماه مه 2014 موزه‌اي مخصوص نگهداري آثار پير سولاژ نقاش فرانسوي در شهر رودز زادگاه او در جنوب فرانسه افتتاح شد. شبكه خبري فرانسه آن زمان در مورد وي نوشت: «پير سولاژ با وجودي كه ۹۴ ساله است ولي به بازنشستگي نمي‌انديشد و هنوز هم به شكل فعالي در آتيله‌هاي خود در پاريس يا شهر كوچكي در سواحل درياي مديترانه به كار مشغول است.» بسياري پير سولاژ را نقاش رنگ سياه و نور ناميده‌اند، چون در تمام نقاشي‌هاي او كه تماما به سبك ابستره كشيده مي‌شوند رنگ سياه نقش كليدي دارد. او هميشه به رنگ سياه علاقه ويژه‌اي داشته و خودش مي‌گويد كه رنگ سياه هميشه با او بوده است. پير سولاژ از اواسط دوران فعاليت هنري خود و پايان دهه ۱۹۷۰ روش جديدي از به‌كارگيري رنگ سياه را در آثار خود شروع كرد كه به آن مي‌گويد: «وراي سياه». روزنامه نيويورك‌تايمز در همين مورد يادآوري مي‌كند كه پير سولاژ در يكي از مصاحبه‌هاي خود گفته است: «از سنين كودكي به رنگ سياه علاقه ويژه‌اي داشته و به خاطر مي‌آورم كه در 6 سالگي وقتي كه مشغول كشيدن خط‌هاي پهن و سياه رنگي بودم خواهر بزرگ‌ترم از من پرسيد كه چه مي‌كنم و من در جواب گفتم دارم برف مي‌كشم.» روزنامه نيويورك‌تايمز نيز تاكيد مي‌كند كه پير سولاژ حداقل از نظر ميزان درآمد حاصل از فروش آثار خود موفق‌ترين هنرمند فرانسوي زنده است. از سال ۲۰۰۳ تاكنون متوسط نرخ فروش آثار او حدود ۵۰۰ درصد افزايش يافته است. نقاشي‌هاي او در دهه ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ اكنون بين يك تا چهار ميليون دلار قيمت‌گذاري مي‌شوند. برگزاري نمايشگاه بزرگ آثار وي در سال ۲۰۰۹ در مركز فرهنگي پمپيدو در شهر پاريس بيش از ۵۰۰ هزار نفر بازديدكننده داشت و بزرگ‌ترين نمايشگاهي بود كه تاكنون اين مركز فرهنگي به يك هنرمند زنده اختصاص داده است. تعدادي از آثار پير سولاژ در گالري‌ها و موزه‌هاي مهم جهان ازجمله (گوگنهايم) گاگنهايم نيويورك و تيت مدرن لندن به نمايش گذاشته شده‌اند. در سال ۲۰۱۱ موزه هرميتاژ شهر سنت‌پطرزبورگ براي اولين‌بار در تاريخ فعاليت اين مركز هنري مهم آثار يك هنرمند زنده را به نمايش گذاشت و اين هنرمند پير سولاژ بود. به گزارش شبكه خبري فرانسه موزه سولاژ در شهر رودز با حدود شش هزار متر زيربنا يك ساختمان عظيم و خيره‌كننده‌اي است كه اسكلت آن با مكعب‌هاي فلزي به رنگ سياه ساخته شده و با زنگاري به رنگ اخرايي پوشانده شده است. موسسه معماري آري سي آر از بارسلونا اين ساختمان را طراحي كرده و هزينه ساختمان آن ۲۱ ميليون يورو بوده است. پير سولاژ و همسرش در مجموع بيش از ۵۰۰ اثر را به اين موزه اهدا كرده‌اند كه ارزش آنها حدود ۷۰ ميليون يورو برآورد مي‌شود. به گزارش شبكه خبري فرانسه در ميان اين مجموعه بزرگ بخشي از آثار اوليه پير سولاژ از جمله تابلوهاي رنگي از منظره‌ها كه وي در اواخر دهه ۱۹۳۰ كشيده است نيز ديده مي‌شوند. علاوه بر سالن‌هايي كه به نگهداري و نمايش آثار سولاژ اختصاص داده شده قرار است بخش وسيعي از اين مركز هنري براي برگزاري نمايشگاه‌هاي موقت از آثار ساير هنرمندان مورد استفاده قرار بگيرد.
پير سولاژ ترجيح مي‌داد اين موزه يك مركز فرهنگي فعال و در حال تغيير باشد و آثار ديگران را هم به نمايش بگذارد. «وقتي كه يك موزه فقط به يك هنرمند اختصاص يابد به مرور تازگي خود را از دست داده و فراموش مي‌شود.»