در جشنواره موسيقي نواحي ايران چه گذشت؟
رويداد پرحاشيه
گروه هنر و ادبيات
تالار فخرالدين اسعد گرگاني شامگاه ۲۷ آبان ماه در آخرين شب جشنواره موسيقي نواحي ايران، ميزبان گروه‌هاي مختلف در كنار همسايه‌هاي ترك و تاجيك بود. اين جشنواره حواشي زيادي داشت و نقدهاي بسياري بر آن وارد شد از جمله برگزاري بدون برنامه‌ريزي و البته دستمزدهايي كه يك‌باره چند برابر شدند.
پانزدهمين جشنواره موسيقي نواحي با حواشي زيادي در گرگان كار خود را پايان داد. جشنواره‌اي كه بنا بر آنچه در برخي خبرگزاري‌ها گفته شده قرار بود در كرمان برگزار شود، اما در دقيقه 90 به سمت گرگان تغيير مسير داد. اين تغييرات در حالي رخ داد كه مديركل ارشاد استانِ كرمان از برگزاري جشنواره موسيقي نواحي در اين استان و آن هم در ارديبهشتِ سال 1402 خبر داده بود. اما اين تغيير تاريخ به تغيير دبيرخانه منجر شد. سال گذشته علي‌رغم برخي مخالفت‌ها مسوولان دبيرخانه دايمي را كرمان اعلام كردند اما امسال ورق برگشت. با وجود اينكه بسياري با توجه به شرايط اجتماعي مخالف برگزاري اين جشنواره بودند و عنوان داشتند كه در روزگار سوگ‌مندي بايد آن را به تعويق انداخت مسوولان مصرانه به برگزاري آن تاكيد داشتند و مكان آن را هم به فاصله كوتاهي تغيير دادند.
سورج ياسايي در اين باره به «اعتماد» مي‌گويد: «در چهارده دوره گذشته مبلغي كه براي بودجه نواحي گذاشته اختصاص داده مي‌شد، چيزي حدود 15درصدش سهم هنرمندان بود براي مثال در دوره دوازدهم كه مسوول ستاد اجرايي جشنواره بودم؛ هر هنرمندي بين يك ميليون و نيم تا دو ميليون دستمزد دريافت مي‌كرد با چانه‌زني بسيار تنها حدود 500 هزار تومان براي رفت و آمد هنرمندان توانستيم براي هر نفر جذب كنيم. در سال جاري من هيچ سمتي نداشتم ولي مطلع شدم كه اين دستمزد به چند برابر افزايش يافته است. از آنجا كه بعضي عنوان كرده بودند مي‌خواهيم به هنرمندان نواحي كمك كنيم، پيشنهاد برخي اين بود كه با توجه به وضعيت اقتصادي و اجتماعي كه داريم اين جشنواره را برگزار نكنيم و بودجه‌اش را بين هنرمندان تقسيم كنيم. حتي با تاخير جشنواره هم موافقت نشد و در يك اقدام عجولانه دبيرخانه را تغيير دادند.»
يكي ديگر از حواشي اين جشنواره آماده نبودن برنامه و عدم برنامه‌ريزي و اطلاع‌رساني درست و به‌موقع بود؛ ياسايي در بخش ديگري از صحبت‌هايش ادامه مي‌دهد: «جشنواره‌هاي ادوار گذشته از چند ماه قبل 70درصد ميهمانان و شركت‌كنندگان مشخص بودند و حتي هتل رزرو بود اما در جشنواره كنوني يك باره بيست و دوم پوستر جشنواره پانزدهمين جشنواره آن هم در گرگان منتشر شد و گويا كمتر از يك هفته قبل از ميهمانان دعوت به عمل آمد و جالب اين بود كه زمان‌بندي هم بسيار دير اعلام شد و هم شركت‌كنندگان و هم ميهمانان سر در گم بودند. وقتي دبيرخانه آن ،كرمان اعلام شد و به دلايل مختلف پيشنهاد شد كه جشنواره در ارديبهشت برگزار شود كه البته اين پيشنهاد در همه ادوار داده مي‌شد بنا را بر مذاكره گذاشتند اما يك باره و بدون اعلام قبلي محل جشنواره را تغيير دادند. آنچه در اين بين مشخص و مشهود است بي‌برنامگي و تصميم عجولانه مديران و اصرار بر برگزاري اين جشنواره بوده وگرنه وقتي جايي دبيرخانه، دايمي اعلام مي‌شود اينكه در عرض كمتر از يك هفته مكانش تغيير كند، چه دليلي مي‌تواند داشته باشد. برخي آقايان عنوان كرده‌اند كه علت، آماده نبودن سالن در كرمان بوده اما بايد بگويم كه كرمان چندين سالن در سطح اسعد گرگاني دارد.»
پانزدهمين جشنواره موسيقي نواحي درحالي به كار خود پايان داد كه حتي اهداف آن نيز درنظر گرفته نشد، سورج ياسايي مي‌گويد براي اين جشنواره هدف و عنوان مشخص مي‌شد و در هر دوره كه استاد درويشي حضور داشتند آرشيو بسيار معتبري هم جمع شد اما در اين دوره كلا موضوع را هم زير سوال بردند و هر گروهي مي‌توانست در آن شركت كند. طبق اعلام خبرگزاري‌ها دبير جشنواره موسيقي نواحي شيوه انتخاب هنرمندان براي حضور در پانزدهمين جشنواره موسيقي نواحي را اين‌گونه بيان كرده بود: «ما فراخوان جشنواره را براساس موضوع جشنواره و ايران فرهنگي منتشر كرديم. در اين چند سال گذشته و در جشنواره سعي مي‌كنيم رصد خلاقانه سنت‌هاي موسيقي در ايران و كشورهاي اطراف را مدنظر داشته باشيم. ژانر به‌خصوصي مدنظرمان نيست؛ چون اين سنت‌هاي قومي ايستا نيستند و در حال تكميل و تغيير هستند. به همين دليل در جشنواره فقط نبوغِ هنرمندان برجسته حاضر در جشنواره را بررسي مي‌كنيم. به اين ترتيب بخشي از هنرمندان حاضر در جشنواره از طريق فراخوان به جشنواره راه پيدا مي‌كنند. بخش ديگري از انتخاب گروه‌هاي حاضر در جشنواره، به غير آناني كه از طريق فراخوان به جشنواره راه مي‌يابند؛ از طريق دعوت از استادان بزرگي است كه شهرت ايراني و جهاني دارند. در واقع به دنبال ايجاد پيوند ميان پيشكسوتان و نسل جوان هستيم.» اين صحبت‌هاي دبير جشنواره درحالي است كه دبيرخانه دايمي كرمان بوده و در يك اقدام كم‌سابقه و در عرض كمتر از يك هفته اين فراخوان تغيير مكان داده است.