اعراب به خبرنگاران اسراييلي: شما انسان نيستيد
جام جهاني و آرمان فلسطين
گروه ورزش
با توجه به اجازه حضور خبرنگاران اسراييلي و تماشاچيان از سرزمينهاي اشغالي در كشور قطر همه منتظر بودند برخورد اعراب با اسراييليها را بعد از توافق سال ۲۰۲۰ موسوم به توافق آبراهام ميان سه كشور عربي و رژيم صهيونيستي ببينند. روزنامه نيويوركتايمز در گزارشي مفصل مواجهه مردم عرب در برابر اسراييليها را مورد بررسي قرار داده است. جايي كه ثابت ميشود مردم منطقه نه به توافقنامهها و نه به عاديسازي توجهي ندارند و تنها به آرمان فلسطين پايبند هستند.
به گزارش روزنامه اعتماد به نقل ازنيويوركتايمز زماني كه اميرنشين قطر با اجازه پروازهاي مستقيم از اسراييل موافقت كرد تا هواداران فوتبال بتوانند در جام جهاني شركت كنند، برخي آن را نشانه ديگري از گرم شدن روابط بين اسراييل و جهان عرب دانستند.
در عوض روزنامهنگاران اسراييلي كه بارزترين نماد حضور اسراييل در اين مسابقات هستند توسط ساكنان محلي و تماشاچيان عرب مورد سرزنش قرار گرفته يا ناديده گرفته شدهاند. اين يادآور آن است كه با وجود توافقهاي ديپلماتيك ۲۰۲۰ با سه دولت عربي بسياري از شهروندان عادي در منطقه خاورميانه هنوز مخالف روابط نزديكتر با اسراييل هستند .
اين مسابقات يك لحظه نادر از همبستگي اعراب را به نمايش گذاشته است. با هواداراني از كشورهاي مختلف كه تيمهاي يكديگر را تشويق ميكنند و براي حمايت از آرمان فلسطين بازوبند بستهاند. روز چهارشنبه مردي خندان با پيراهن تونس با دويدن به زمين در حالي كه پرچم فلسطين را حمل ميكرد موجب قطع شدن بازي شد.
در عين حال هواداران عرب مصاحبه با خبرنگاران اسراييلي را رد ميكنند و در مورد رفتار آنها با اسراييليها با فلسطينيها بحث و جدل ميكنند. راز شچنيك خبرنگار روزنامه اسراييلي يديعوت آحرونوت كه از قطر گزارش تهيه ميكند در توييتر مجموعهاي از تعاملها با هواداران عرب را منتشر كرد كه حاضر به صحبت با او نشدند. او پس از اينكه كرد جواني مصاحبه او را رد كرده بود به او گفت: «ما همه انسان هستيم» و مرد پاسخ داد: «شما انسان نيستيد.» و افزود: «هيچ چيزي به نام اسراييل وجود ندارد. اينجا فقط فلسطين است و شما زمين آنها را گرفتيد.» اين روزنامهنگار در گفتوگو با هوادار ديگري كه پيراهن مراكش به تن داشت، يكي از سه كشور عربي كه اخيرا روابط خود را با اسراييل عاديسازي كردند گفت: «اما شما توافقنامه صلح امضا كرديد!» و طرفدار مراكشي در حالي كه دور ميشده داد زده: «فلسطين! فلسطين!»
عبدالعزيز الغاشيان محقق سعودي كه سياست كشورش در قبال فلسطين را مطالعه ميكند ميگويد: «مردم عرب حتي آنهايي كه شهروندان كشورهايي هستند كه روابط خود را با اسراييل عادي كردهاند هنوز سهم عادلانهاي از نارضاتي خود از اسراييل را دارند و اين توافقها به اين زوديها به جايي نميرسد.»
به گفته مقامات قطري نزديك به ۴۰۰۰ اسراييلي براي حضور در جام جهاني درخواست دادهاند اما نشانه اندكي از تفاوت ميان رفتار مردم با ژورناليستهاي اسراييلي و هواداران عادي به چشم ميخورد.
با اين حال بسياري از اين برخوردها، از رد بيسروصداي درخواست مصاحبه تا اختلال در ضبط برنامه خبرنگاران اسراييلي با شعار فلسطين يا پرچم اين كشور ضبط شده است. در يكي از اين تصاوير يك مصري در ابتدا با مصاحبه موافقت كرد و صبورانه منتظر ماند تا يك خبرنگار اسراييلي از او به عنوان يك دوست جديد ياد كند. سپس مرد مصري جلوي دوربين خم شد و در حالي كه برنامه به صورت زنده از تلويزيون اسراييل در حال پخش بود، گفت: Viva Palestine (زنده باد فلسطين) .
در همين راستا اوحد همو گزارشگر تلويزيوني اسراييل كه با واكنشهاي شديدي در قطر مواجه شده بود گفت كه توافقنامه آبراهام (توافقهاي ديپلماتيك در سال ۲۰۲۰) هيچ تغيير اساسي ايجاد نكرده است. وي در يك مصاحبه تلويزيوني گفت: «مردم خاورميانه و نه رژيمها واقعا اسراييل را قبول ندارند.»
توافقات ۲۰۲۰ به ايجاد روابط تجاري جديد و روابط نظامي در سطح بالا بين اسراييل و سه كشور اصلي درگير يعني بحرين و مراكش و امارات منجر شده و اجازه ميدهد گردشگران اسراييلي به مراكش و امارات بروند.
اين قراردادها نشان ميدهد چگونه ترس مشترك از يك ايران هستهاي و همچنين فرصتهاي ايجاد شده توسط روابط اقتصادي و امنيتي بيشتر بين اسراييل و جهان عرب نسبت به رابطه فلسطين و اسراييل به اولويت مهمتر برخي از رهبران عرب تبديل شده است.
اما نظرسنجيها نشان ميدهد كه اين تغييرات به رهبري دولتها با حمايت مردمي همراه نبوده است. به ويژه در كشورهايي مانند قطر كه بهطور كامل روابط خود را با اسراييل عاديسازي نكرده است. هرچند برخي روابط تجاري و ديپلماتيك محدود بين آنها وجود دارد.
مريم الحجري جامعهشناس قطري مستقر در ادينبورگ سوئد ميگويد: «جام جهاني فضايي براي تعاملات خودجوش با خبرنگاران اسراييلي است و آنها صادقانهترين پاسخ را در مورد آرمان فلسطين از زبان مردم شنيدند.» ايشان كه يكي از اعضاي گروه مستقل QAYON، گروهي متشكل از جوانان قطري مخالف عاديسازي است، گفت كه دولتهايي كه روابط خود را با اسراييل عاديسازي كردهاند مخالفان را سركوب ميكنند. او ميگويد صلح بدون عدالت عادلانه وجود نخواهد داشت.
خبرنگاران اسراييلي كه اين واكنشها را تجربه كردند ميگويند اظهارات خصمانهاي از سوي فلسطينيهايي كه در طول جنگهاي چند سال پيش مجبور به فرار از خانه خود شدند، شنيدند. همو خبرنگار اسراييلي كه به زبان عربي مسلط است، ميگويد از اين تجربه نااميد شده است. او كه نزديك به دو دهه مسائل فلسطين را پوشش داده، ميگويد: «براي آنها فرصتي است تا صداي خود را عليه اسراييل بلند كنند. آنها البته به ما آسيبي نزدند و اين مهم است كه گفته شود.»
ساير خبرنگاران اسراييلي هم گفتند بيشتر مورد آزرده شدن قرار گرفتند. شچنيك كه از توافق صلح حمايت ميكرد گفت تجربياتش در قطر او را به اين نتيجه رسانده است كه فلسطينيها به جاي صلح ميخواهند اسراييل را نابود كنند. او گفت: «من واقعا نظرم را در قطر تغيير دادم. ما براي آنها انسان نيستيم. آنها ميخواهند ما را از روي نقشه محو كنند.»
برخي فلسطينيها ميگويند چنين واكنشهايي از سوي فلسطينيها در مقايسه با چالشهايي كه آنها مقابل اسراييليها در سرزمينهاي اشغالي دارند طبيعي و ناخودآگاه است. خبرنگار عرب روزنامه اسراييلي هاآرتص در شبكههاي اجتماعي نوشت: «واكنش اسراييليها به اين واكنشها تنها نابينايي و عدم آگاهي اسراييليها نسبت به بيعدالتيهاي اشغالگران را ثابت ميكند.»
برخي ديگر هم اسراييليها را به رياكاري متهم كردند. محمد مقادلي يك پخشكننده عرب ساكن در اسراييل نوشت: «روزنامهنگاران يهودي از رفتار خصمانه در قطر با خودشان شكايت ميكنند. پيشنهاد ميكنم فقط براي يك روز يك خبرنگار عرب را در اسراييل همراهي كنيد. نه در خارج از كشور.»
هفته گذشته در سرزمينهاي اشغالي جمعيتي از اسراييليها شعار مرگ بر عرب سر دادند و سپس پخش زنده يك خبرگزاري عرب زبان محلي كه از محل بمبگذاري منجر به كشته شدن دو اسراييلي برنامه تهيه ميكرد را مختل كردند.
قطر به همراه همسايگان خود در خليج فارس يعني عربستان سعودي و عمان و كويت تاكنون از برقراري روابط ديپلماتيك رسمي با اسراييل خودداري كرده و آن را مشروط به تشكيل كشور فلسطين كرده است.
هنگامي كه توافقي براي اجازه موقت پرواز از اسراييل به فلسطين در ماه گذشته صادر شد يك مقام قطري كه به شرط ناشناس ماندن حرف زد گفت اين كار صرفا براي انطباق با دستورالعملهاي فيفا انجام گرفته است.
الغاشيان گفت: «جام جهاني نشان داد توافقنامه آبراهام چقدر محدود بوده است زيرا به مسائل اصلي كه بسياري به آنها اهميت نميدهند توجهي نكرده است.»