يادداشت فيليپ لام درباره سقوط ژرمنها
آلمان بايد خود را دوباره بيافريند تا گري لينهكر حق داشته باشد
سامان سعادت
بعد از حذف ناباورانه آلمان در دور گروهي جام جهاني بسياري از ستارههاي سابق مانشافت در اظهارنظرهاي جداگانه دلايل اخراج زودهنگام تيم ملي كشورشان را بررسي كردهاند. مثلا لوتار ماتئوس برنده سابق توپ طلا متمركز نبودن آلمان روي فوتبال را دليل حذف دانست. يكي ديگر از اسطورههاي فوتبال آلمان كه در مورد حذف تيم ملي كشورش تحليل جالبي ارايه كرده فيليپ لام است. ستارهاي كه در سال ۲۰۱۴ عنوان قهرماني جهان را با آلمان به دست آورد. لام در يادداشتي كه در اختيار گاردين قرار داده، توضيح ميدهد كه چطور عدم سازماندهي درست تيم باعث شد آنها از قطر ۲۰۲۲ كنار بروند. مدافع هافبكي كه به دليل هوش بالا علاقه مربيان را به خودش جلب ميكرد در ادامه يادداشت خود به بررسي چند تيم مدعي ديگر هم پرداخته است. او به شوخي ميگويد فوتبال آلمان بايد يك تغيير بزرگ را به خود ببيند تا دوباره جمله گري لينهكر ستاره اسبق فوتبال انگلستان كه گفته بود: «فوتبال ورزش سادهاي است. ۲۲ نفر دنبال توپ ميدوند و درنهايت آلمان برنده ميشود» درست از آب در بيايد. به گزارش روزنامه اعتماد و به نقل از گاردين، گري لينهكر ديگر حق ندارد. فوتبال ديگر بازياي نيست كه در نهايت آلمان در آن برنده شود. در قطر، كشورهاي بزرگ تاكنون موفق بودهاند. فقط ما نشديم. مانند دو تورنمنت مهم قبلي كه آلمان خيلي زود حذف شد. يك الگو را ميتوان در شكستهاي چهار يا پنج سال گذشته تشخيص داد. آلمان ثبات دفاعي خود را ازدست داده است. اين تيم نميتواند كسي را از دروازه خود دور كند. هر حريفي موقعيت ايجاد ميكند، حتي كاستاريكا و حتي عمان در يك بازي تداركاتي. بازي آلمان در اين مدت مدام دچار وقفه ميشود. آلمان در هر سه بازي گروهي شور، تعهد و پرخاشگري را نشان داد. حريفان احساس كردند بازيكنان باكيفيتي در تيم وجود دارند. اما فقدان استراتژي و نظم هم در تيم ديده شد. هرگز مشخص نبود كه چه كسي چه نقشي را برعهده گرفته است. تيم هانسي فليك در قطر به خوبي سازماندهي نشده بود. به عنوان مثال آرژانتين را در نظر بگيريم كه در مقابل يك تيم نه چندان قوي شكست خورد. عربستان دو گل به آرژانتين زد و البته سه گل آلبي سلسته را تنها ميشد با فناوري جديد آفسايد تشخيص داد. شانس و بدشانسي بخشي از بازي است اما حتي در آن شكست هم ميشد ديد كه تيم ليونل اسكالوني مسلط بود، زيرا به خوبي سازماندهي شده بود. آنها سپس مكزيك و لهستان را در يك نقطه گير انداختند و دو گل زدند. بوكسورهاي برتر اين شكلي مبارزه ميكنند. آنها زمان ناكاوت را خودشان تنظيم ميكنند. آلمان نتوانست اين كار را انجام دهد. آنها نتوانستند بازي را كنترل كنند. براي كنترل يك بازي بايد از دفاع و مركز زمين بازي را توسعه بدهيد. اين يك قانون است در فوتبال. اين موقعيتها كه اصطلاحا ۴، ۵، ۶، ۸ و ۱۰ هستند بايد مكمل يكديگر باشند. بايد به يكديگر توجه كنند. آنها بايد بتوانند با چشمهاي بسته يكديگر را پيدا كنند. ثبات ناشي از تداوم است. اما براي مدت طولاني مشخص نبود چه كسي در مركز خط دفاع آلمان بازي خواهد كرد. خط هافبك خودش را پيدا نكرد. اگرچه بازيكنان مناسب در دسترس بودند. مطمئن بودم كه جاشوا كيميچ، لئون گورتزكا و ايلكان گوندوگان مكمل يكديگر خواهند بود و اگر سه تا چهار بازي كنار هم بمانند يك واحد قوي تشكيل خواهند داد. با اين حال اينطور نبود. تيم يك مشكل ديگر هم داشت: مشخص نبود كه كدام يك از مدافعان كناري سرعتي ما بايد به بازي كمك كنند و همچنين رويكرد تهاجمي ما در بازي آشكار نبود. آلمان چهار مهاجم با مهارتهاي بسيار خوب دارد. سرژ گنابري، جمال موسيالا، كاي هاورتز و لروي سانه. همچنين مهاجمين جايگزين ديگري هم هستند: توماس مولر و نيكلاس فولكروگ. در فوتبال همهچيز به جزييات بستگي دارد. براي حمله به اين معني است كه مثلا چگونه ميتوانم بدون اينكه همهچيز را رها كنم به باكس حريف نفوذ كنم؟ چگونه در صورت از دست دادن توپ حين دريبل زدن خطر ضد حمله را كاهش بدهم؟ يك تيم فقط ميتواند مشكلات و مديريت ريسك را با در كنار هم بودن و هماهنگي با يكديگر برطرف كند. آرژانتين در اين زمينه قوي است. آلمان فاقد ساختاري براي انجام اين كار يا انجام بازيهايي كه ميتواند حريف را خفه كند. اين ناچار منجر به خوردن گل ميشود. تشكيل يك تيم براي قهرماني در اروپا در خانه كه يك سال و نيم ديگر خواهد بود كار بسيار دشواري است. آلمان بايد خود را بازسازي كند تا دوباره حق با لينهكر باشد. هر كشوري در اين تورنمنت سختيهاي خود را دارد. حتي محبوبها و قهرمانهاي سابق. فرانسه مرا بيش از همه متقاعد كرده است. تيم آنها كامل است. آنها فيزيك بدني، ساختار و تكنيك دارند. دفاع ثابت است. خط هافبك دفاعي فكر ميكند. حمله به دور كيليان امباپه شكل ميگيرد. بازيكني كه برجسته و خلاق است. اما از آنجايي كه تيم دوست دارد برتري خود را نشان دهد نميدانم وقتي اوضاع خوب پيش نرود چه اتفاقي رخ خواهد داد. سپس چرخاندن سوئيچ سخت ميشود. امباپه هنوز بايد ثابت كند كه بلوغ لازم را دارد تا هميشه كار درست را در لحظه درست انجام دهد. جام جهاني قطر فرصت خوبي است براي تماشا كردن تيمها و البته كشورهاي كوچكتر مانند كاستاريكا كه در مقابل اسپانيا به سختي صاحب توپ ميشد، اما گاهي اسپانيا زيادهروي ميكند. آنها حتي از محوطه جريمه هم عبور ميكنند و حتي دروازهبان را هم پشت سر ميگذارند و باز پاس ميدهند. اينجا جايي است كه ايده تبديل به ايدئولوژي ميشد.
اين امر اسپانيا را آسيبپذير ميكند، زيرا آنها ديگر كارلوس پويول، سرخيو راموس، ژاوي و آندرس اينيستا را ندارند. آنها همچنين از موقعيتهاي استاندارد به خوبي دفاع نميكنند. برزيل تركيب انفرادي عالي دارد. در خط حمله و در دفاع و دروازه. اين تيم ديگر به نيمار وابسته نيست. اما خيلي وقت است كه آنها مقابل يك تيم مطرح اروپايي بازي نكردهاند. شما نميدانيد آنها چگونه به حريف واكنش نشان خواهند داد و آيا ستارهها تمام ويژگيهاي خود را به زمين خواهند آورد يا خير؟ برزيل پس از حذف غيرقابل پيشبيني آلمان يكي از تيمهاي غير قابل حدس مسابقات است. انگليس از نظر بدني تيمي قوي است كه بازيكنانش در ليگ برتر كه واقعا ليگ سختي است بازي ميكنند. ساوتگيت گزينههاي هجومي زيادي دارد. اين انباشت كيفيت ميتواند يك مزيت باشد، اما هدايت آنها در قالب يك تيم آسان نيست. فيل فودن در بازي سوم تيمش فيكس بود و بلافاصله همه متوجه شدند كه اين كار بايد هميشه انجام شود. تنها زماني كه بهترينهاي تيم به جز فودن يعني هري كين به طور مرتب درگير بازي ميشود، ميتوان يك الگوي مشخص را در آنها تشخيص داد. يكي ديگر از نگرانيهاي انگليس مركز دفاعي تيم است كه هميشه تلاش ميكند توپ را سريع به نيمه ديگر برساند. باوجود چنين ايدهاي اگر حريف به بازي عمق بدهد انگليسيها در گسترش بازي زمان را از دست ميدهند. اينكه يك تيم چگونه ميتواند به موفقيت برسد را كرواسي در دور گروهي به خوبي نشان داد. آنها هنوز اطراف لوكا مودريچ ۳۷ ساله تيم را ميسازند. او كه هميشه در دسترس است و به طرز چشمگيري در ايجاد تعادل با پاسهاي استراتژيك و برداشتن فشار از تيمش و انتقال آن به حريف خوب است. جوسكو گوارديول نيز يكي از بهترين مدافعان تورنمنت است. كرواسي تيم قانعكنندهاي به نظر ميرسد اما اين كشور به دليل وسعت خود در انتخاب بازيكن با محدوديتهايي مواجه است.