شطرنجيها در شطرنج فوتبال استاد شدهاند
جانسختها زير ذرهبين
حامد نيكدل
اگر ذرهبين را برداريد و روي عملكرد تيمها در جام جهاني 2018 و 2022 زوم كنيد، ممكن است نتايج يك تيم بهشدت شگفتزدهتان كند؛ تيمي كه تحت هدايت زلاتكو داليچ موفق شده در جام جهاني 2018، در ميان غولهاي فوتبال دنيا به فينال جام جهاني برسد و دوم جهان شود و حالا در نيمه نهايي جام جهاني 2022 در يك قدمي يك اتفاق تاريخي براي تكرار حضور در فينال قرار دارد؛ تيمي كه چه قبول كنيد يا نه، موفق شده در يك برهه جذاب از فوتبال دنيا نايب قهرمان جهان شود، كاپيتانش طيف رنگي توپ طلا را از دوگانه مسي و رونالدو بشكند و حالا تيمي را در قطر شكست دهد كه خيليها جام بيست و دوم را برايش كنار گذاشته بودند. انگار اين تيم جان سخت آمده تا نشان دهد قادر است بر روياي هر تيم بزرگي خط قرمز بكشد.
تيم ملي كرواسي بعد از آنكه در مرحله گروهي جام جهاني بعد از مراكش، بالاتر از بلژيك و كانادا، دوم شد، در مرحله يك هشتم موفق شد يكي از تيمهاي خوب و قوي آسيا در اين دوره يعني ژاپن را در ضربات پنالتي حذف كند تا خاطرات بردهايش در ضربات پنالتي در جام قبل را زنده كند. شطرنجيها در ادامه به سلسائو رسيدند و شايد كمتر كسي فكر ميكرد بتوانند برنده شوند اما آنها يكي از مستعدترين تيمهاي ادوار برزيل را شكست دادند تا نشان دهند چگونه بيسر و صدا هر قدرتي را به پايين ميكشند.
با اين وجود نبايد موفقيت اين تيم را تنها در عواملي مانند شانس در ضربات پنالتي يا خلاقيت فردي بازيكنان خلاصه كرد؛ بلكه فوتبال روان اين تيم چيزي است كه آنها را روي ريل موفقيت قرار داده.
شاگردان داليچ در بازيهاي خود سعي ميكنند با تكيه بر توان حمل توپ هافبكها و با پاسهاي زياد مالكيت توپ و جريان بازي را در دست بگيرند و اجازه بازيسازي به هافبكهاي خلاق حريف را ندهند. البته تجربه ناموفق اسپانيا و آلمان نشان داد چنين تاكتيكي هميشه هم جواب نميدهد اما كرواسي گويي اين فرمول را به سبك خودش شخصيسازي كرده و با هدايت داليچ بلد است از گذرگاههاي سخت عبور كند.
تيم كرواسي در 3 بازي خود در مرحله گروهي نزديك به 1500 پاس را بين بازيكنانش رد و بدل كرد و با درصد پاس صحيح بالاتر از 80 به مرحله حذفي رسيد تا از اين حيث نشان دهد كه يك اسلحه كاربردي دارد.
آنها موفق شدند با يك بازي روان و در ادامه با تيزهوشي در ضربات پنالتي فوتبال سريع و پرسينگ ژاپن را مهار كرده و از پس نظم دفاعي اين تيم
بر بيايند. در ادامه هم همين تيم موفق شد مقابل برزيل يك كامبك زيبا را ثبت كند و جادوي ساقهاي نيمار و رفقايش را باطل.
آنچه باعث شده به تيم كرواسي لقب جانسخت داده شود اين است كه كرواتها در جام جهاني ۲۰۱۸ هر سه بازي خود را به ۱۲۰ دقيقه كشاندند و هر سه را بردند. دو تا در ضربات پنالتي و با پيروزي مقابل تيمهاي دانمارك و روسيه و يكي برابر انگليس با گلزني در دقيقه ۱۰۹. شاگردان داليچ همين فرمول رادر ۲۰۲۲ هم پياده كردند و با كشاندن بازي به وقت اضافه و ضربات پنالتي مقابل ژاپن و برزيل برنده از زمين خارج شدند. گل تساوي كرواسي مقابل برزيل در دقيقه ۱۱۹ زده شد!
كرواسي تيمي است كه گويي عادت دارد در مراحل حذفي جام جهاني دست به كارهاي بزرگ بزند. كرواتها عادت كردهاند به خلق روزهاي بزرگ در تاريخ اين رقابتها. كرواسي با وجود سابقه كم خود در ادوار جام جهاني تاكنون 3 بار به جمع 4 تيم نهايي راه پيدا كرده است. آنها هر بار از مرحله گروهي بالا آمدند و در دور حذفي قرار گرفتند تا نيمه نهايي بالا آمدند و بعيد نيست با بيشتر شدن اين سابقه، آنها سكوي قهرماني را هم تجربه كنند. سكوهايي كه بزرگاني همچون برزيل و آرژانتين سالهاست در انتظار آن هستند اما تيم يكدست و منسجم داليچ به خوبي در مسير آن قرار گرفته و تنها يك قدم مانده تا با شكست آلبي سلسته، يكبار ديگر تاريخ را بنويسند و خود را براي دومينبار پياپي به فينال جهان برسانند؛ اتفاقي كه چه رخ بدهد يا نه، باعث نميشود نام آنها فراموش شود؛ تيمي كه تا همينجا هم حسابي درخشيده و توانسته برگ جديدي به تاريخ دنياي فوتبال اضافه كند.