به مناسبت درگذشت ذوالفقار عسگريان
پنجهاي آشكار در ميان هزاران پنجه
گروه هنر و ادبيات | ۱۶ آذرماه مصادف بود با سالگرد درگذشت ذوالفقار عسگريپور (عسگريان)؛ دوتارنواز شهير خراساني كه موسيقي نسل به نسل به او رسيده بود و پدرش هم دوتار ميزد. سبك نوازندگي او به گفته بسياري از كارشناسان منحصر به فرد بود. براي او موسيقي، اصل و اساس بود. عسگريان به دنبال نغمهها ميرفت و براي ملاقات با برخي بخشيها روزها و هفتهها رنج سفر ميكشيد تا از نزديك بتواند، آن نغمه بكر را درك كند. ذوالفقار، موسيقي و دوتار را فقط به عنوان هنر دنبال نميكرد بلكه زندگي او با ساز تعريف ميشد. فرزند ذوالفقار كه او نيز نوازنده است، پيش از اين درباره ارتباط پدرش با ساز اين طور گفته بود: «كل زندگي پدرم دوتارش بود. دوتار بخشي از وجود او محسوب ميشد. حتي وقتي ميخواستيم با ماشين جايي به مهماني برويم يا به هر دليلي از خانه دور باشيم، به هيچ عنوان دوتارش را در صندوق عقب نميگذاشت. ايشان دوتار را تنها يك شيء نميديد، چون به آن بسيار اهميت ميداد؛ ساز پدرم هميشه با خودش بود.»
حسينعلي مردانشاهي يكي از فعالان حوزه موسيقي خراسان نيز با اشاره به سبك خاص ذوالفقار در گفتوگويي اين طور عنوان كرده: «سبكي كه ميتوان از آن به عنوان سبك استاد ذوالفقار عسگريان ياد كرد، سبكي است كه برخاسته از علاقه وجودي مردم و ذات موسيقايي منطقه است. در موسيقي منطقه جام ساز و آواز با هم معنا پيدا ميكند و خيلي از مردم دوتاري را كسي ميدانند كه بتواند به خوبي جواب خواننده را بدهد؛ به همين دليل استاد عسگريان هم به اين موضوع پرداخت و سعي كرد فرمي از نوازندگي را اجرا كند كه بتواند به خوبي و دقت پاسخ خوانندهها را بدهد.»
درباره آثار و همكاريهاي هنري ذوالفقار
ذوالفقار عسگريان در دوران حيات با خوانندگان بزرگ بسياري همچون دُرپور ، پورعطايي، كريمي، غفاري، اميني، احمدي و جبار رحمتي كار كرد. آن طور كه گفته ميشود عسگريان، بيش از ۲۰۰ كاست ضبط شده به صورت ضبط خانگي يا آرشيوي ارايه كرده است. آلبوم «موسيقي تربت جام» از سري آلبومهاي موسيقي نواحي ايران است، اين آلبوم حاصل نوازندگي ذوالفقار و خوانندگي مرحوم نورمحمد دُرپور است. در اين آلبوم بخشي از موسيقيسازي و آوازي تربتجام را ميشنويم كه توسط دو تن از بزرگان موسيقي منطقه، اجرا شده است. در توضيح اين آلبوم آمده است؛ «ساز اصلي موسيقي در تربت جام دوتار است كه دو نقش عمده دارد: نخست، زيربناي موسيقي عرفاني و آوازهاي چهاربيتي است و دوم، وسيله اجراي قطعاتي است كه از گذشته پربار و پربركتي سخن ميگويند. هزارگي، جمشيدي،الله مدد، مشقِ پلتان، اُشتر خجو و نوايي از مقام هايي هستند كه در اين آلبوم اجرا شده اند.» نورمحمد دُرپور درباره ذوالفقار گفته بود: «پنجه استاد ذوالفقار در ميان هزاران پنجه شناخته ميشود.»