رييس‌جمهور اوكراين با سخنراني در كنگره امريكا تهران را به مشاركت در جنگ اوكراين متهم كرد
پهپادها، سوژه جديد امنيتي‌سازي پرونده ايران
گروه ديپلماسي
ادعاي غرب درباره استفاده روسيه از پهپادهاي ايراني در جنگ اوكراين كه با تكذيب‌هاي مكرر مقام‌هاي ايران روبه‌رو شده در حال تبديل شدن به دردسر بزرگي براي سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در سطح بين‌المللي است. در تازه‌ترين تحولات پيرامون اين پرونده، ولوديمير زلنسكي، رييس‌جمهوري اوكراين كه روز چهارشنبه وارد واشنگتن شد، در يك سخنراني در كنگره امريكا تندترين موضع‌گيري را درباره همكاري نظامي تهران و مسكو اتخاذ كرد. زلنسكي كه در جريان اين سفر توانست نظر مثبت دولت جو بايدن براي واگذاري سيستم دفاع موشكي پاتريوت را جلب كند در كنگره اين كشور ادعاها درباره كمك تسليحاتي ايران به روسيه را تكرار كرده و گفت: «وقتي روسيه نمي‌تواند به شهرهاي ما با توپخانه برسد، سعي مي‌كند آنها را با حملات موشكي نابود كند. علاوه بر اين روسيه در اين سياست نسل كشي‌اش، يك متحد هم پيدا كرده و آن ايران است. پهپادهاي مرگبار ايراني كه صدها فروند آن به روسيه فرستاده شده، تهديدي براي زيرساخت‌هاي حياتي ما شده‌اند. اين‌طوري مي‌شود كه يك تروريست، تروريست ديگري را ياري مي‌دهد. اگر ما همين حالا آنها را متوقف نكنيم، حتما در آينده آنها به ساير متحدان شما حمله خواهند كرد. ما بايد اين كار را انجام دهيم.» پيش از اين سخنراني، جو بايدن رييس‌جمهوري امريكا در كنفرانس خبري مشترك با زلنسكي در كاخ سفيد گفته بود: «امريكا هرگز از حمايت خود از آزادي اوكراين در برابر حمله وحشيانه روسيه دست برنخواهد داشت و به همراه متحدان و شركاي خود به ارسال كمك به اين كشور ادامه خواهد داد.» ساعتي پس از اين سخنان رييس‌جمهور اوكراين در كنگره ايالات متحده، ناصر كنعاني، سخنگوي وزارت امور خارجه با اشاره به اينكه جمهوري اسلامي ايران بارها به اتهامات بي‌اساس مقامات اوكرايني در موضوع ادعايي پهپادها پاسخ داده است، گفت: يك‌بار ديگر تاكيد مي‌شود كه جمهوري اسلامي ايران هيچ‌گونه تجهيزات نظامي براي هيچ طرفي جهت استفاده در جنگ اوكراين صادر نكرده است. ما همواره به تماميت ارضي كشورها و از جمله اوكراين احترام گذاشته‌ايم و آقاي زلنسكي بداند كه صبر راهبردي ايران در قبال اتهامات بي‌اساس نامحدود نخواهد بود. آقاي زلنسكي بهتر است از سرنوشت برخي رهبران كشورها كه به حمايت امريكا دلخوش كردند، عبرت بگيرد. با وجود بگو و مگوي غيرمستقيم رييس‌جمهور اوكراين و سخنگوي وزارت خارجه ايران به نظر نمي‌رسد كه آتش ادعاها درباره كمك تسليحاتي ايران به روسيه در جنگ اوكراين به اين راحتي خاموش شدني باشد. در چند ماه اخير اين موضوع به چالشي جدي در رابطه ايران با كشورهاي اروپايي تبديل شده و البته نوع واكنش مقام‌هاي جمهوري اسلامي ايران به اين ادعاها هم در شكل‌گيري اين فضا بي‌تاثير نبوده است. در حالي كه شبكه‌هاي تلويزيوني روسيه از اواخر بهار سال جاري اقدام به پخش مستندهايي درباره توانمندي پهپادهاي ايراني مي‌كردند و زمزمه‌هايي از سوي اوكراين درباره استفاده روسيه از اين پهپادها در حمله به تاسيسات حياتي اوكراين شنيده مي‌شد، وزارت خارجه ايران ارسال هرگونه پهپاد به روسيه را تكذيب مي‌كرد. با پررنگ‌تر شدن اين ادعاها، حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه در سخناني در جمع خبرنگاران اعلام كرد كه پهپادهايي كه ايران به روسيه داده قبل از آغاز جنگ اوكراين ارسال شده و مسكو نيز به تهران اطمينان خاطر داده كه از اين پهپادها در جنگ اوكراين استفاده نخواهد كرد. در مرحله بعد ايران پيشنهاد كردكه هياتي از اين كشور و اوكراين با هم ديدار داشته و مستندات كي‌يف درباره استفاده روسيه از پهپادهاي ايراني را بررسي كنند. به گفته حسين اميرعبداللهيان اين جلسه برگزار مي‌شود، اما هيات اوكرايني مدركي در اين زمينه ارايه نمي‌كند. با وجود اين موضع‌گيري‌ها اين تصوير‌سازي درباره همكاري نظامي ايران با روسيه - به عنوان كشوري كه طبق حقوق بين‌الملل با حمله به اوكراين متجاوز شناخته مي‌شود - در سطح بين‌المللي شكل گرفته و به نظر مي‌رسد كه غرب نيز بناي تشديد فشار بر تهران را به واسطه اين همكاري دارد.
رييس ستاد فرماندهي مركزي امريكا: پهپادهاي ايراني تهديدي براي منطقه هستند
طرح مساله استفاده روسيه از پهپادهاي ايراني در جنگ اوكراين، بهانه خوبي براي اعمال فشار بر تهران توسط بازيگران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي تهيه كرده است. در همين راستا، ژنرال مايكل اريك كوريلا، رييس ستاد فرماندهي مركزي امريكا (سنتكام) در تازه‌ترين ادعاهاي ضدايراني، پهپادهاي ايراني را تهديدي در منطقه خوانده و گفته است: «ايران زرادخانه‌اي از سامانه‌هاي پهپادي، از كوچك و كوتاه‌برد تا واحدهاي اطلاعاتي، نظارتي و شناسايي مدرن را فرماندهي مي‌كند. آنها در حال ساخت پهپادهاي بزرگ‌تر و با برد پروازي بيشتري هستند كه توانايي حمل محموله‌هاي جنگي را داشته باشند. نگاه ما امروز به اين پهپادها همان‌گونه است كه در جنگ‌هاي عراق و افغانستان به بمب‌هاي دست‌ساز كنار جاده‌اي داشتيم.»
كوريلا در ادامه سخنانش با اشاره به اينكه يكي از نيروهاي عملياتي سنتكام به نام گروه ضربت 39 (Task Force 39) مسوول عمليات‌هاي زميني است، افزود: «اين نيروي ويژه، به دنبال فناوري جديد براي مقابله با پهپادهاي ايراني است. ما مي‌خواهيم به عنوان مركز آزمايشي براي سيستم‌ها، ايده‌ها و فناوري جديد مقابله با پهپادها خدمت كنيم.»
درخواست امريكا از سازمان ملل براي تحقيق درباره پهپادهاي ايراني
به گزارش ايسنا، ليندا توماس گرينفيلد، نماينده امريكا در سازمان ملل در بيانيه‌اي كه در وبگاه نمايندگي امريكا در سازمان ملل منتشر شده است، مدعي شد: استفاده روسيه، يك عضو دايم سازمان ملل از تسليحات به دست آمده از كره شمالي و ايران براي ادامه جنگ متجاوزانه‌اش عليه اوكراين شرم‌آور و مذموم است. اين اقدام ناقض قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل است. گرينفيلد در اين بيانيه با گفتن اينكه امريكا نگران افزايش انتقال تسليحات از كره شمالي به روسيه است، اظهار كرد كه واشنگتن قصد دارد اقدامات ناقض قطعنامه‌هاي شوراي امنيت را از سوي روسيه و كره شمالي در كميته تحريم‌هاي ۱۷۱۸ شوراي امنيت مطرح كند. او در ادامه با تكرار ادعاي غرب مبني بر حمايت نظامي ايران از روسيه در جنگ اوكراين گفت: ما همچنين از دبيرخانه سازمان ملل مي‌خواهيم گروهي به اوكراين بفرستد تا نقض بند B قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت توسط روسيه و ايران را بررسي كند، به ويژه پس از استفاده روسيه از پهپادهاي ايراني در حمله اين ماه به زيرساخت‌هاي اوكراين. ادعاي گرينفيلد در حالي مطرح مي‌شود كه وبگاه خبري-تحليلي اكسيوس هفته گذشته در گزارشي نوشت: گزارش آتي دبيركل سازمان ملل به شوراي امنيت درباره پايبندي ايران به توافق هسته‌اي كه اكسيوس آن را رويت كرده است، برخلاف فشارها از سوي امريكا و متحدان آن، ايران را به ارايه پهپادها به روسيه براي استفاده در جنگ اوكراين متهم نمي‌كند. روسيه تا كنون سرسختانه و به‌طور موفقيت‌آميزي تلاش كرده است كه با ايستادگي در برابر پافشاري غرب، آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل را از صدور مجور تحقيقات درباره ادعاي ارايه اين پهپادها از سوي ايران به روسيه منصرف كند. اظهارنظر گوترش درباره اين مساله در گزارش آتي‌اش به شوراي امنيت، به هيچ‌وجه قطعي نيست.