اين همه خوشحالي براي چيست؟

گروه  اقتصادي

سال 1395 بود كه دولت حسن روحاني بعد از گذشت 38 سال براي نخستين‌بار هواپيماي نو شركت هواپيمايي ايرباس را وارد ناوگان هوايي كشور كرد. حال بعد از گذشت 6 سال از آن ماجرا دولت رييسي در حال وارد كردن 700 خودرو كره‌اي است. رويدادي كه به‌ شدت مورد توجه رسانه‌هاي اصولگرا قرار گرفته و نسبت به وقوع آن ابراز خوشحالي مي‌كنند. فيلم‌ها و عكس‌هاي متعددي از خودروهاي نو متعلق به يك برند كره‌اي روي شناورهاي حمل بار منتشر شده و در 24 ساعت گذشته، هر قدر اخبار نوسانات شديد قيمتي در بازار خودروهاي داخلي بيشتر شده، اين فيلم‌ها هم بيشتر بازتاب پيدا كرده است.  امروز شرايط كشور نسبت به 6 سال قبل تفاوت فاحشي پيدا كرده است. امروز نه خبري از برجام است و نه خبري از مبادلات گسترده ايران با كشورهاي اروپايي. حتي امروز روند مبادلات كشور با كشورهاي همسايه نيز زير سايه تحولات بين‌المللي و حتي تحولات داخلي ايران متزلزل شده است. در اين بين دلار كه اثر قابل‌توجهي بر قيمت خودرو دارد به اوج قيمتي خود رسيده است. البته فعالان اقتصادي پيش‌تر در اوايل سال جاري جهش نرخ دلار را پيش‌بيني كرده بودند و به دولت هشدار داده بودند، در صورت عدم يكسري از سياست‌هاي اصلاحي در ژانويه سال 2023 قيمت دلار به 40 هزار تومان خواهد رسيد. بر همين اساس نيز قيمت خودرو درحال اوج‌گيري است، چنان‌كه چند روز پيش هم وزير صنعت، معدن و تجارت به صراحت عنوان كرده بود كه «قيمت خودرو با افزايش قيمت دلار بالا مي‌رود» چراكه از ديدگاه او «خودرو به كالاي سرمايه‌اي تبديل شده و هجوم پول به سمت اين بازار صورت مي‌گيرد.»  البته در مقطع كنوني برخلاف گذشته كه دلار و 

به تبع آن خودرو هفتگي تغيير كانال مي‌دادند، به صورت روزانه جهشي قابل توجه را تجربه مي‌كنند. موضوعي كه وزير صمت در حاشيه آخرين نشست هفتگي دولت آن را به نوع نگاه مردم و انتظارات تورمي آنها ربط مي‌دهد و تلويحا مي‌گويد، «افزايش قيمت خودرو در كشور ناشي از مديريت او نيست.» آقاي فاطمي امين، 4 آبان ماه يعني كمتر از 10 روز قبل از اعلام وصول استيضاحش، ثبت سفارش خودرو را آزاد كرد. بر همين اساس نيز نگراني براي استيضاح مجدد ندارد، حتي اگر در ميان نمايندگان مجلس مخالفاني داشته باشد، زيرا حتي به‌رغم اينكه در همان زمان مقرر شد، اين خوردوها نهايتا در اوايل آذر وارد كشور شود آن هم محقق نشد و نگراني در ساختمان وزارت صمت ايجاد نكرد. موضوعي كه شايد تا حدودي از التهاب بازار مي‌كاست.  گرچه همان زمان گروهي از تحليلگران بازار خودرو اعلام كردند؛ اين تصميم تاثير چنداني بر بازار خودرو نخواهد گذاشت، زيرا وزارت صمت ورود خودروهاي دو خودروساز فرانسوي را از ليست شركت‌هاي وارداتي حذف كرده بود و دايره واردات را كوچك كرده بود. در ضمن به گفته فعالان حوزه بازار خودرو، خودروهاي خارجي كه قرار است وارد كشور شود، نمي‌تواند عرضه و تقاضا را تراز كند.  اما نكته قابل توجهي كه اثر ورود اين خودروها را در بازار آتي هم كمرنگ خواهد كرد؛ عدم ترخيص آنهاست.  به گفته علي وكيلي مديركل دفتر واردات گمرك ايران، اگرچه اين خودروها وارد كشور شدند، اما هنوز ثبت سفارش اين خودروها انجام نشده است. به نقل از ايسنا او گفت: خودوهاي خارجي وارد كشور شده‌اند اما ترخيص آنها مستلزم اين است كه ثبت سفارش دريافت شود. پس از آن بايد به گمرك اظهار و سپس ترخيص شوند. طبق اعلام مدير بنادر و دريانوردي بندر لنگه و غرب هرمزگان نخستين شناور حامل محموله خودروهاي وارداتي شنبه شب در بندر لنگه پهلو گرفته و كار ترخيص اين خودروها آغاز شده است. به گفته او، اين محموله خودرو شامل ۲۲ خودرو از شش نمونه محصولات كيا ازجمله سراتو، ريو، پيكانتو، پگاس، سونت (شاسي بلند) و اسپورتيج (شاسي بلند) است كه پس از تخليه در محوطه بندر لنگه در اسرع وقت جهت ترانزيت به گمرك شهريار تهران بارگيري مي‌شود. اين 22 خودروي وارداتي درحالي وارد كشور مي‌شوند كه هيچ توضيح مشخصي درباره «نحوه تامين ارز» آنها ارايه نشده است. بانك مركزي در يك توضيح يك خطي عنوان كرده كه «ارز مورد نياز تامين مي‌شود» و وزارت صمت هم اصلا توضيحي در اين باره نداده است. برخي گمانه‌زني‌ها حاكي از آن است كه واردات خودرو با استفاده از ارز بلوكه شده ايران در كشور كره‌جنوبي صورت گرفته است. اما در عين حال برخي كارشناسان خودرو مي‌گويند خودروهاي وارداتي از كارخانه خريده نشده‌اند و قبلا در بازار بوده‌اند. 
قيمت  بازار 
واردات خودرو را فراموش كنيد. تخمين قيمتي اين خودروها قبلا انجام شده و گفته مي‌شود كه اگر همه‌ چيز طبق روال طي شود، در محدوده 1.5 ميليارد توماني قرار دارند. اما در ايران به ويژه در بازار پرالتهابي چون خودرو، كمتر چيزي طبق روال پيش مي‌رود، بنابراين احتمال مي‌رود خودروهاي وارداتي كه با قيمت‌هاي بالاتري از تخمين اوليه آگهي شوند. هر چند طبق مكانيسم درنظر گرفته شده، اين خودروها بايد به بورس كالا بروند و در آنجا فروخته شود. اما با توجه به روند ترخيص اين خودروهاست كه هنوز بازار روند صعودي را همچون گذشته طي مي‌كند. به‌ طوري كه قيمت محصولات سايپا روز گذشته چهارم دي نسبت به اولين روز معاملاتي هفته افزايش داشته است. به نقل از فرارو تيبا2 روز گذشته در مقايسه با شنبه ۱۱ ميليون گران‌تر فروخته شد و برهمين اساس نيز ركورددار افزاش قيمت بين محصولات سايپا شد. حالا خريد تيبا ۲ در بازار آزاد ۲۸۱ ميليون تومان تمام شد. در اين ميان پرايد هاچ‌بك با رشد 8 ميليون توماني در رتبه دوم نشست. قيمت اين محصول در بازار 249 ميليون تومان تمام شد. در ضمن قيمت پرايد صندوقدار به ۲۳۵ ميليون تومان رسيد. اين محصول نسبت به شنبه رشد 5 ميليون توماني را تجربه كرد. از طرفي قيمت محصولاتي مثل شاهين، ساينا S، ساينا معمولي، كوييك دنده‌اي و تيبا صندوقدار نيز نسبت به خريد و فروش‌هاي شنبه بين 3 تا 5 ميليون تومان افزايش پيدا كرد. در اين بين قيمت محصولات ايران‌خودرو نيز روند صعودي را طي كرد. در بين محصولات اين شركت تارا دنده‌اي و تندر ۹۰ معمولي روزگذشته بيشترين افزايش قيمت را در بازار آزاد تجربه كردند. به ‌طوري كه قيمت تارا دنده‌اي با جهش ۱۰ ميليوني در يك روز، به ۵۹۰ رسيد. تندر ۹۰ معمولي كه با همين قيمت پا به بازار گذاشت، در مقايسه با شنبه ۱۰ ميليون گران شد. روز گذشته قيمت پژو ۲۰۶ تيپ ۲ نيز با رشد پنج ميليوني مواجه شد و به ۴۳۰ ميليون تومان رسيد. در ضمن ارزش ۲۰۷ اتوماتيك سقف‌شيشه‌اي و رانا LX دو ميليون تومان نسبت به خريد و فروش‌هاي روز شنبه ارتقا پيدا كرد. از طرفي قيمت پژو پارس ساده هم كه ديروز ۴۲۸ ميليون تومان معامله مي‌شد، رشد يك ميليوني توماني را نسبت به شنبه تجربه كرده بود.