اكثريت زير سايه اقليت
تهديد شورش اقليت تندروي جمهوريخواهان، كار رييس مجلس نمايندگان را از هميشه سختتر ميكند
شهاب شهسواري |كنگره صد و هجدهم ايالاتمتحده امريكا ديشب كار خود را درحالي آغاز كرد كه شكاف عميق در ميان اكثريت جمهوريخواه مجلس نمايندگان، عملكرد اين حزب را در كنگره تحتالشعاع قرار داده است. كوين مككارتي در طول روزهاي گذشته به شدت در حال رايزني ميان نمايندگان جمهوريخواه مجلس نمايندگان بود تا بتواند در نخستين رايگيري براي انتخاب رييس مجلس اكثريت لازم را به دست بياورد. درحالي كه بيش از ۱۸۰ نماينده از ميان ۲۲۲ نماينده جمهوريخواه مجلس نمايندگان در انتخابات داخلي فراكسيون به كوين مككارتي، رهبر پيشين اقليت براي دراختيار گرفتن رياست مجلس نمايندگان راي دادهاند، اما تعداد كمي از نمايندگان جناح تندروي حزب جمهوريخواه كه خود را «فراكسيون آزادي» معرفي ميكنند، اعلام كردهاند كه به مككارتي اعتماد ندارند. تنها كافي بود ۵ نماينده جمهوريخواه به مككارتي راي ندهند تا او نتواند ۲۱۸ راي لازم براي دراختيار گرفتن رياست مجلس نمايندگان را جمع كند.مككارتي تا بعدازظهر دوشنبه به وقت امريكا، تمام تلاش خود را به كار برد تا تكتك خواستههاي مخالفان را برآورده كند تا بتواند رياست خود را بر مجلس نمايندگان امريكا قطعي كند، اما يكي از خواستههاي اصلي مخالفان، كه قرار است در دوره جديد مجلس نمايندگان باب شود، مانند شمشير داموكلسي بر گردن رياست مككارتي با اكثريت ناچيز در مجلس است. مخالفان از او خواستهاند كه هر زمان تنها ۵ نماينده از ميان ۲۲۲ نماينده جمهوريخواه خواستار بركناري مككارتي از قدرت شدند، بايد بار ديگر رايگيري براي انتخاب رييس مجلس انجام شود. به اعتقاد تحليلگران اين شرط سخت باعث ميشود كه اقليتي بسيار ناچيز از نمايندگان تندروي جمهوريخواهان ميتوانند با تهديد استيضاح، خواستههاي خود را به رييس مجلس و نمايندگان ديگر تحميل كنند. چنين وضعيتي باعث ميشود كه اكثريت جمهوريخواهان همواره نگراني شورش اقليت ناچيز افراطي باشند.تا لحظه تنظيم اين گزارش، هنوز رايگيري انتخاب رييس مجلس نمايندگان امريكا برگزار نشده است، اما پيشبيني ميشود كه مككارتي، عليرغم پذيرش اكثريت خواستههاي مخالفانش و انتشار آييننامه داخلي مجلس نمايندگان، مطابق ميل اقليت افراطي، نتواند در دور نخست رايگيري آراي كافي براي رياست مجلس را به دست بياورد. در صورت شكست كوين مككارتي در نخستين دور رايگيري، اين نخستينبار در يك قرن گذشته (از ۱۹۲۳ تاكنون) است كه نامزد رياست نميتواند در نخستين رايگيري به عنوان رييس مجلس برگزيده شود. رايگيري براي انتخاب رييس مجلس نمايندگان تا زمان انتخاب رييس مجلس، به صورت مستمر تكرار ميشود، چراكه اين رايگيري نخستين مسووليت مجلس نمايندگان است و تا پيش از انتخاب رييس مجلس نمايندگان امريكا نميتواند اقدام ديگري انجام دهد.
مخالفان از مككارتي چه چيزهايي خواستند؟
جمهوريخواهان تندرو براي راي به مككارتي از او خواستهاند تا برخي ساز و كارهاي داخلي مجلس نمايندگان را تغيير دهد. برخي از اين ساز و كارها ازجمله قواعدي است كه در دوره جهانگيري كرونا توسط دموكراتها بر مجلس نمايندگان حاكم شده بود و برخي ديگر درخواستهاي جديدي است كه با هدف اخلال در عملكرد دولت بايدن مطرح شدهاند. يكشنبه شب، كوين مككارتي، بستهاي از اقدامات را اعلام كرد كه در صورت رسيدن به رياست مجلس اعمال خواهد كرد. از جمله اين تغييرات اجازه دادن به نمايندگان براي استفاده از طرحهاي توزيع هزينهكرد بودجه براي قطع بودجه برخي برنامهها و پروژهها، اخراج مقامهاي دولت فدرال يا كاهش دستمزد آنها است. از ديگر تغييرات مدنظر تندروهاي جمهوريخواه لغو قواعد مربوط به شهادت غيرحضوري در جلسات استماع و استفاده از امكان راي وكالتي و غيرحضوري بود كه در دوران جهانگيري كرونا توسط دموكراتها وضع شده بود. ديگر تغيير مطرح شده توسط مككارتي تاسيس يك زيركميته جديد در كميته قضايي مجلس نمايندگان براي «مبارزه با استفاده از دولت فدرال به عنوان سلاح» است.ازجمله ديگر تغييراتي كه فراكسيون آزادي از مككارتي خواسته بود و قرار است در صورت رسيدن او به رياست مجلس نمايندگان اجرا شود، ايجاد تغييرات در دفتر اخلاق نمايندگان است. براساس تغييرات جديد قرار است براي حضور نمايندگان در اين كميته دو حزبي، محدوديت دوره حضور قرار داده شود. در صورت تاييد اين تغييرات، همه نمايندگان دموكرات اين دفتر به جز يك نفر از اين دفتر حذف ميشوند. دفتر اخلاق نمايندگان قرار است در دوره جديد مجلس نمايندگان امريكا به اتهامهاي وارد شده به برخي نمايندگان درخصوص مشاركتشان در شورش ۶ ژانويه ۲۰۲۱ رسيدگي كند. از جمله تغييرات پيشنهادي ديگر اين است كه دفتر اخلاق نمايندگان كارشناسان و بازرسان خود را در محدوده زماني ۳۰ روز از آغاز به كار دوره جديد كنگره استخدام كند، موضوعي كه به نوشته نيويورك تايمز باعث نگراني شده است كه اين دفتر نتواند كارمندان كافي در اين مدت محدود براي رسيدگي به وظايفش استخدام كند.
قانون پنج
اما بزرگترين امتيازي كه كوين مككارتي به مخالفانش داده است، قانون ۵ نماينده است. قانوني كه براساس آن هر زمان كه ۵ نماينده جمهوريخواه اراده كنند، ميتوانند رييس مجلس را استيضاح كنند و خواستار برگزاري رايگيري مجدد براي انتخاب رييس مجلس نمايندگان شوند. در حال حاضر جمهوريخواهان ۲۲۲ كرسي از ۴۳۵ كرسي مجلس نمايندگان را دراختيار دارند و رييس مجلس براي دراختيار داشتن اكثريت آرا نيازمند ۲۱۸ راي است. اگر ۵ نماينده از ۲۲۲ نماينده كنوني جمهوريخواهان مخالف رياست كوين مككارتي باشند، آنگاه او اكثريت ۲۱۸ راي خود را از دست ميدهد و مخالفان معتقدند كه بايد دوباره براي انتخاب رييس مجلس رايگيري شود. چارلي دنت، نماينده پيشين كنگره از حزب جمهوريخواه به سيانان ميگويد: «هر كسي كه در اين شرايط به عنوان رييس مجلس نمايندگان انتخاب شود، تحت فشار مستمر درخواستها و مطالبات تمامنشدني گروه كوچكي از نمايندگان است كه ميخواهند قدرتنمايي كنند.... الان گروهي از راستگراهاي افراطي حضور دارند كه در ادامه مسير فشار وارد ميكنند تا رهبري مجلس نمايندگان در هر مسالهاي موضع راستگرايانهتري اتخاذ كند.»نيوت گينگريچ، رييسجمهوريخواه پيشين مجلس نمايندگان بين سالهاي ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۹ در يادداشتي براي فاكسنيوز به شدت از تلاش اقليتي از جمهوريخواهان براي تحميل نظر خود به اكثريت فراكسيون اين حزب انتقاد كرده است. وي با اشاره به رايگيري داخلي فراكسيون جمهوريخواهان كه در آن ۸۵درصد از نمايندگان با ۱۸۸ راي مثبت در مقابل ۳۱ راي منفي به رياست مككارتي راي دادهاند، مينويسد: «حتي اكثريت افرادي كه در اين رايگيري مخالف مككارتي بودند، يعني ۲۱ نماينده از ۳۱ مخالف، قبول كردهاند كه نظر اكثريت بايد حاكم باشد و تاكيد كردهاند كه روز سهشنبه در انتخاب رييس مجلس به او راي ميدهند.» گينگريچ، در ادامه به سخنراني ۱۸۶۱ آبراهام لينكلن، در سخنراني مراسم تحليفش اشاره ميكند كه از چنين رفتاري انتقاد كرده است. لينكلن در آن سخنراني گفته است: «اقليت اگر به جاي ادغام، ساز جدايي كوك كنند، سابقهاي ايجاد ميكنند كه به نوبه خود، ميان خود آنان هم تفرقه مياندازد و نابودشان ميكند، چراكه هر زمان اكثريت نخواهد توسط اقليت كنترل شود، باز هم اقليتي از آنها جدا خواهد شد.» رييس پيشين جمهوريخواه مجلس نمايندگان در دهه ۱۹۹۰ ميلادي مينويسد: «اين ايده كه هر پنج عضو از يك اكثريت ناچيز حق اخلاقي داشته باشند كه هر زمان ارادهكننده، بيش از ۲۰۰ همكاري ديگرشان را وادار به پذيرش كنند، خود به خود ايدهاي مخرب و ناپايدار است.»
تاريخچه شكاف براي انتخاب رييس مجلس
تا پيش از اين آخرين باري كه مجلس نمايندگان امريكا نتوانست در نخستين رايگيري رييس خود را انتخاب كند، به سال ۱۹۲۳ باز ميگشت. در آن دوران نيز جمهوريخواهان اكثريتي ناچيز در مجلس نمايندگان داشتند. در آن سال تعداد كمي از نمايندگان چپگراي حزب جمهوريخواه در مقابل انتخاب مجدد فردريك ژيلت، رييس وقت مجلس نمايندگان مقاومت ميكردند. اما عدم توافق براي انتخاب رييس مجلس نمايندگان در قرن نوزدهم در مجلس نمايندگان امريكا امري رايج بود. به نوشته سيانان در دوران پيش از جنگ داخلي و دوراني كه وابستگيهاي حزب به اندازه امروز قوي نبود، دستكم ۱۳بار انتخاب رييس مجلس نمايندگان در رايگيري نخست امكانپذير نشد. بيشترين اختلافها نزديك به يك دهه قبل از جنگ داخلي امريكا و زماني اتفاق افتاد كه حزب تازه تاسيس جمهوريخواه به تدريج جايگزين ويگها شد و قدرت حزب دموكرات را كه در آن زمان قدرت غالب در كنگره بود به چالش كشيد. سال ۱۸۵۵ رايگيري براي انتخاب رييس مجلس نمايندگان مجموعا ۱۳۳ بار تكرار شد و تا دو ماه طول كشيد تا نهايتا ناتانيل بنكس، نمايندهاي از ايالت ماساچوست به عنوان رييس برگزيده شد. در آخرين رايگيري براي انتخاب رييس مجلس نمايندگان پيش از آغاز جنگ داخلي، رايگيري ۴۴بار تكرار شد تا نمايندگان براي انتخاب يك فرد به نتيجه برسند.
فرآيند انتخاب رييس مجلس نمايندگان
نخستين دستور كار، وقتي مجلس نمايندگان در آغاز به كار كنگره جديد تشكيل جلسه ميدهد، انتخاب رييس مجلس است. از آنجا كه مجلس نمايندگان در پايان كنگره پيشين منحل شده است، دوره جديد بايد از نو آغاز شود و منشي مجلس نمايندگان (كارمند غيرانتخابي) رياست جلسه را برعهده ميگيرد تا رييس مجلس انتخاب شود. از ابتداي تشكيل مجلس نمايندگان در سال ۱۷۸۹ تا نيم قرن، انتخاب از طريق برگ راي انجام ميشد. اما از سال ۱۸۳۹ رايگيري از حالت كاغذي به شكل صدا زدن اسم تغيير كرد، به اين شكل كه نمايندگان نام فرد موردنظر خود را براي رياست مجلس نمايندگان فرياد ميزدند و شمارندگان آرا نتيجه را ثبت ميكردند. در دوران مدرن هر حزب نام يك فرد را به عنوان نامزد خود معرفي ميكند، اما عملا فرآيند رايگيري با همان شكل راي از طريق صدا زدن است. از آنجا كه رايگيري براي انتخاب رييس مجلس پيش از رايگيري براي تصويب آييننامه انجام ميشود، درنتيجه نحوه رايگيري براساس قانون نانوشته و سوابق سياسي انجام ميشود. يك فرد براي انتخاب به عنوان رييس مجلس نمايندگان بايد اكثريت مطلق تمامي آراي اخذ شده را داشته باشد كه ممكن است به دليل كرسيهاي خالي، غايبان يا آرايي كه به جاي انتخاب فرد از كلمه «حاضر» استفاده ميكنند، كمتر از اكثريت مطلق كل نمايندگان باشد. هر چند كه احزاب اصلي نامزدها را معرفي ميكنند، اما هيچ محدوديتي براي نمايندگان وجود ندارد كه به چه كسي را دهند. در واقع براساس متن قانون اساسي امريكا حتي ضرورتي وجود ندارد كه فرد منتخب از نمايندگان مجلس نمايندگان باشد. با اين حال در طول تاريخ مجلس نمايندگان اتفاق نيفتاده است كه فردي غير از نمايندگان به عنوان رييس مجلس نمايندگان انتخاب شود.