امريكا و استراتژي «زمين سوخته» در لبنان
يك رسانه عربزبان در يادداشتي با افشاي اهداف در پس پرده مداخلات امريكا در پرونده بحران تعيين رييسجمهوري جديد لبنان، اعلام كرد كه واشنگتن در چارچوب اقداماتش براي هدف قرار دادن حزبالله درصدد دامن زدن به بحران و ادامه يافتن خلأ رياستجمهوري و به تبع آن استفاده از دستگاه رسانهاي مورد حمايت مالي خود است تا بتواند حزبالله را مسوول بحران فعلي لبنان جلوه دهد. روزنامه الاخبار لبنان در يادداشتي درباره خلأ چند ماهه رياستجمهوري اين كشور پس از پايان دوره رياستجمهوري ميشل عون و استراتژي درپيش گرفته شده توسط دولت امريكا براي دامن زدن به اختلافات ميان طرفهاي لبناني و حفظ خلأ مذكور نوشت: در خلأ رياستجمهوري قبلي، سعد حريري پس از چند سال دوري از قدرت براي بازگشت به آن عجله داشت و ميشل عون نيز روزشماري ميكرد و ميدانست كه گذشت وقت و ماندن در اين خلأ هرگز به نفع او نخواهد بود.
در آن زمان حزب «القوات اللبنانيه» به رياست سمير جعجع نيز به دنبال راه خروج از خلأ رياستجمهوري با اين فرض بود كه ميشل عون از ميان گزينه بد و بدتر؛ همان گزينه بد است. در اين دوره سناريوي غرب هم مبتني بر «تقابل مستقيم» بود و چالش نيز اين بود كه چه كسي ابتدا نرمش نشان ميدهد يا تسليم ميشود. نتيجه اين شد كه ابتدا حريري و پس از آن جعجع تسليم شد و درنهايت يك طرف با انتخاب نامزد خود به عنوان رييسجمهور پيروز شد.
امروز خبري از اين روند در لبنان نيست؛ نه حريري وجود دارد و نه ميشل عون و جعجع يا كساني كه نماينده آنها باشند. اين درحالي است كه امريكا و عربستان سعودي در خلأ رياستجمهوري فعلي در لبنان از راهبرد «تقابل مستقيم» سريع به استراتژي «زمين سوخته» بلندمدت تغيير موضع دادهاند؛ طوري كه از نظر آنها اين خلأ رياستجمهوري ميتواند تا زماني كه دستگاه رسانهاي مورد حمايتشان بتواند حزبالله را مسوول اين اتفاق و ادامه روند فروپاشي لبنان جلوه دهد، ادامه يابد.
بنابراين امروز شاهد رقابت و دعوا ميان دو طرف و درنهايت تسليم شدن يكي و پيروزي طرف مقابل و به دنبال آن خروج از خلأ نيستيم؛ چراكه عمليات امريكايي به نام انتخاب رييسجمهور وجود ندارد كه ارتشهاي ديپلماتيك و رسانهاي و همچنين جوامع مدني براي به سرانجام رساندن آن بسيج شوند. حتي تلاشهاي انجام شده براي متقاعد كردن جبران باسيل، رييس جريان آزاد ملي لبنان به تاييد ژوزف عون، فرمانده ارتش، صرفا در راستاي فرار از سرزنش صورت گرفته و خود مطرحكنندگان ژوزف عون به عنوان نامزد تصدي پست رياستجمهوري لبنان از اين تصميم منصرف شده و تاكيد كردهاند كه مخالف هر نامزد مورد حمايت از سوي حزبالله هستند و در مقابل از هيچ نامزد ديگري نيز حمايت نميكنند. ديپلماسي اروپا و غرب ميگويد هر كسي ميتواند در لبنان رييسجمهور شود اما انتخاب اين شخص نبايد پيروزي براي حزبالله باشد. شكي در اين نيست كه امريكاييها بيشتر ترجيح ميدهند ژوزف عون در راس ارتش لبنان بماند تا اينكه به كاخ «بعبدا» (كاخ رياستجمهوري لبنان) راه يابد. از نظر آنها گزينههاي ديگري ازجمله ميشال معوض يا صلاح حنين يا گزينه سوم و چهارمي نيز ميتواند مطرح شود. امريكاييها همچنين مشكلي با اين موضوع ندارند كه نتيجهاي از مطرح شدن اين گزينهها حاصل نشود، بلكه اين برايشان مهم است كه در مقابل افكار عمومي نشان بدهند آنها به صورت مداوم براي حل و فصل مشكل تلاش كردهاند. در همين راستا، يك ديپلمات اروپايي گفته است كه مقامات اروپايي به لبنانيهاي وابسته به خود اعلام كردهاند كه متعهد به دور كردن سرزنش از آنها در پرونده خلأ رياستجمهوري هستند؛ چراكه از نظر اروپاييها مشكلات بسيار مهمتري نسبت به پرونده رياستجمهوري لبنان وجود دارد. طبق گفته اين منبع، حتي ميتوان گفت كه نشست چهارجانبه برنامهريزي شده در پاريس يك ايستگاه ديگر در راستاي دور كردن سرزنشها و انتقادات است؛ چراكه اين نشست هيچ نقشه راهي را ترسيم نكرده و تصميم جدي براي مداخله وجود ندارد و در مقابل تصميم اتخاذ شده كاملا واضح و مبتني بر اين اصل است كه «يك بحران وجود دارد كه منجر به خلأ رياستجمهوري شده است و تلاش ميشود حزبالله مسوول آن جلوه داده شود.»
گزارشهاي منتشر شده امريكايي حاكي از آن است كه واشنگتن استراتژي رويارويي مستقيم (كه در سالهاي ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۸ در لبنان در دستور كار قرار گرفته بود) را با استراتژي زمين سوخته محاصره شده از راه دور (كه پس از سال ۲۰۱۹ اتخاذ شد) مقايسه كرده و به اين نتيجه دست يافته است كه نتيجه چند سال اخير چه از نظر امتياز و چه از نظر هزينه بهتر از سالهاي قبل از آن بوده است. مهمترين نكته درباره اتفاقات رخ داده در لبنان و همچنين اتفاقات درحال وقوع در اين كشور اين است كه لبنانيها خيلي زود متوجه ميشوند كه سفارت امريكا در بيروت استراتژي منسجمي براي مقابله با مشكلات كشورشان ندارد و تنها عنوان و موضوعي كه به صورت خودكار و بدون نياز به توصيه روي آن كار ميشود؛ تلاش براي محاصره كردن حزبالله و متحدانش با تكيه بر ارعاب كساني است كه با آنها در ارتباط هستند. امريكاييها همچنين به طور مداوم تلاش ميكنند تا بازوهاي مصنوعي را براي انتصاب افراد وابسته به سفارت خود در بيروت از فرقههاي مختلف ايجاد كنند.
منبع: الاخبار / ترجمه: ايسنا