عرب كاپ، تماميت ارضي ايران و سكوت مقامات
جامي با نام جعلي در عراق پس از جنگ!
فيفا تيتر زده «رييس فيفا در بازي افتتاحيه جام خليج ع- ر- ب-ي ۲۰۲۳ در بصره شركت كرد»! رسانههاي ديگر دنيا هم به همين شكل و همين كلمات مسابقات كشورهاي عربي كه در عراق برگزار ميشود را پوشش دادهاند؛ از جمله الجزيره قطر و شينهواي چين. جياني اينفانتينو در پستي اينستاگرامي كه قسمت كامنتهايش بسته شده، نوشت: «بسيار عالي بود كه در مراسم افتتاحيه و بازي افتتاحيه جام خليج ع- ر- ب-ي 2023 در بصره عراق بين عراق و عمان شركت كردم.» اين مسابقات جمعه شب در بصره آغاز شد.
عراق از سال ۱۹۷۹ نتوانسته بود ميزباني اين مسابقات را برعهده بگيرد. در قرن بيستويكم همسايه جنوب غربي ايران به دليل مشكلات ناشي از جنگ و حمله داعش ساير ميزبانيهايش را از دست داد. آنها در بين سالهاي 1991 تا 2003 از حضور در اين رقابتها منع شده بودند.
با اين حال آنها در سال ۲۰۲۲ با گرفتن ميزباني جام عربي، مسابقات فوتبال را به اين كشور و شهر بصره بازگرداندند.
کاربران شبکههای اجتماعی میزبانی عراق را در شرایطی که دو استادیوم این کشور به دست پیمانکاران ایرانی ساخته شده و ایران نزدیک 4 سال است که از میزبانی مسابقات محروم است طعنهآمیز دانستند. مثلا علی کریمی هافبک تیم ملی در استوری اینستاگرامش نوشت: «همین چند سال پیش تیم ملی عراق تو ایران از رقباش میزبانی میکرد. امروز ما کجاییم اونا کجا.» البته نباید فراموش کرد دادن میزبانی مسابقات کشورهای عربی به عراق را باید در چارچوب سیاست منطقهای خاورمیانه و بازگشت این کشور به مناسبات بینالمللی و ارتباط با همسایههای عرب خود بررسی کرد و در اینجا صرفا مساله میزبانی مطرح نیست.
مسابقات عرب كاپ كه معمولا با نام جعلي به جاي خليج فارس شناخته ميشود رقابتي دو سالانه است كه ميان 8 كشور عربي برگزار ميشود. كشورهاي عربستان، امارات، قطر، بحرين، كويت، يمن، عمان و عراق در اين مسابقات حاضر ميشوند. زمانبندي اين مسابقات گاهي اوقات تحت تاثير مسائل سياسي و نظامي قرار گرفته و به هر سه يا چهار سال يكبار تبديل شده است. رقابتي كه از سال 1970 آغاز شد و بيستوپنجمين دوره آن امسال در عراق برگزار ميشود. در آخرين دوره اين مسابقات كه سال 2019 برگزار شد بحرين به مقام قهرماني دست پيدا كرد. كويت با 10 قهرماني و عربستان و عراق با 3 قهرماني پرافتخارترين تيمهاي اين مسابقات هستند. تمام مقامات عراقي به مناسبت برگزاري اين مسابقه از نام جعلي به جاي خليج فارس در اظهارات خود استفاده كردهاند. از جمله السوداني نخستوزير عراق يا مقتدي صدر از چهرههاي سياسي مذهبي اين كشور. روي اتوبوسهاي حامل تيمها از جمله تيم عربستان هم با فونت درشت اين واژه جعلي درج شده است. ميتوان گفت اين يكي از بزرگترين فضاسازيهاي كشورهاي عربي براي دست بردن در تاريخ با استفاده از ابزار قدرتمند فوتبال بوده است.
فدراسيون فوتبال روز گذشته بيانيهاي صادر كرد و گفت بابت اين كار مراتب اعتراض خود را به فيفا ارسال خواهد كرد. فدراسيون فوتبال نوشت: «در پي استفاده از واژهاي مجعول به جاي عنوان تاريخي خليج هميشه فارس در رقابتهاي جام ملتهاي كشورهاي عربي، فدراسيون فوتبال ضمن تاكيد بر مفاهيم عميق خليجفارس، اين عنوان برجاي مانده از كهنترين منابع تاريخي، اعتراض رسمي جامعه فوتبال و ملت ايران را به اين موضوع به فدراسيون جهاني فوتبال ابراز ميدارد. روشن است كه خليجفارس، نامي اصيل و تاريخي است كه از ساليان دور و به صورت مستمر در همه زبانها و ادبيات جهاني استفاده شده و در اطلسهاي دربردارنده نقشههاي كهن و نقشههاي تاريخي هم به صورت كامل با اين عنوان از آن ياد شده است بر اين اساس، سوابق متقن و استوار اسناد مربوطه جهت تصحيح روندهاي ناصواب خلاف عرف بينالمللي در سالهاي آتي، توسط فدراسيون فوتبال ايران به فيفا ارسال خواهد شد.»
اين نخستينبار نيست كه فيفا در اين جعل تاريخي همدستي كرده است. در فروردين امسال و در كنگره فيفا جياني اينفانتينو رييس فيفا به جاي خليجفارس از واژه خليج استفاده كرد! اينفانتينويي كه همه روساي فدراسيون فوتبال ايران ادعاي رفاقت و فالوده خوردن با او را دارند اما تاكنون چندينبار بدون توجه به قواعد بينالمللي و تاريخچه منطقه تماميت ارضي ايران را زير سوال برده است.
همچنین وزیر ورزش و جوانان با محکوم کردن تحریف نام خلیجفارس در مسابقات کشورهای عربی و استفاده از عنوانی جعلی توسط رییس فیفا، خواستار رسیدگی جدی این موضوع شد. وزارت ورزش و جوانان در همین رابطه اعلام کرد: «در پی تحریف نام تاریخی خلیجفارس در جریان مسابقات کشورهای عربی حوزه خلیجفارس و استفاده از این نام مجعول در صفحه مجازی منتسب به رییس فیفا، وزیر ورزش و جوانان با محکوم کردن این تحریف، از فدراسیون فوتبال خواست اقدامات مقتضی از جمله اعتراض رسمی و پیگیریهای قانونی را به سرعت در دستور کار قرار دهد.» وزیر ورزش و جوانان همچنین دفتر امور بینالملل وزارت ورزش و جوانان را مامور ویژه رسیدگی و پیگیری این موضوع با محوریت فدراسیون فوتبال کرد.
به جز فدراسيون فوتبال و وزارت ورزش هيچ نهاد ديگري در ايران ازجمله وزير امور خارجه به اين اتفاق واكنشي نشان نداده است. واكنش خفيف فدراسيون فوتبال و سكوت وزارت امور خارجه اعتراض كاربران شبكههاي اجتماعي را به دنبال داشته است؛ كاربراني كه
زير پست توييتري فيفا با درج كلمه خليجفارس اعتراض خود را نشان دادند. ميزباني خوب از اين مسابقات ميتواند به عراق كمك كند تا در مسابقات انتخابي جام جهاني 2026 ميزباني مسابقات را برعهده بگيرد. تيم ملي عراق طي دو دهه گذشته فقط در دو مسابقه مقدماتي جام جهاني، موفق به ميزباني حريفان در كشورش شده است؛ اولين مسابقه در سال ۲۰۱۱ ميلادي مقابل تيم ملي اردن و مسابقه دوم هشت سال بعد در شهر بصره و مقابل تيم ملي هنگكنگ.