دست خالي ايران از بازار 290 ميليارد دلاري روسيه

مناسبات تجاري روسيه با كشورهاي اروپايي از يك سو و حضور فعال چين و تركيه در صنعت خودرو و قطعه‌سازي روسيه طي سال‌هاي گذشته باعث شد تا شركت‌هاي ايراني نتوانند در اين بازار حضور فعال و چشمگير داشته باشند و همواره از دور نظاره‌گر هجوم ماشين‌هاي اروپايي و قطعات يدكي انواع خودرو از اين كشورها به روسيه باشند. اما پس از تحولات اوكراين و اعمال تحريم‌هاي سرسختانه امريكا و كشورهاي غربي عليه اين كشور و خروج سرمايه‌گذاران خارجي و همچنين برندهاي جهاني از روسيه و باز شدن پنجره جديد براي حضور شركت‌هاي ايراني در بازار واردات 290 ميليارد دلاري اين كشور، قطعه‌سازان خودرويي كشور با حضور فعال و چشمگير در پاويون جمهوري اسلامي ايران در نمايشگاه اتومبيليتي ۲۰۲۲ و امضاي تفاهمنامه‌هاي همكاري در زمينه‌هاي استقرار خط توليد قطعات‌هاي تك خودرو، صادرات قطعات خودرو با روش متالورژي پودر و همچنين قرارداد همكاري شركت مگاموتور سايپا با طرف‌هاي روسي در مجموع به ارزش ۷۰۰ ميليون يورو تا حدودي فرصت را براي حضور خود در اين بازار فراهم كردند. آمارها حاكي از آن است كه پيش از اين تحولات و در سال 2021، تعداد 500 هزار دستگاه خودرو با سهمي حدود 30 درصدي از برندهاي معتبر اروپايي در اين بازار حضور داشتند كه اين امر سبب شد تا روسيه از نظر ميزان حجم فروش، هشتمين بازار بزرگ واردات در جهان ارزيابي شود. ذكر اين نكته ضروري است كه با خروج شركت‌هاي مهم خودروسازي غربي از روسيه و همچنين قطع صادرات قطعات خودرو به اين كشور، شركت‌هاي توليدي خودرو در روسيه همانند AvtoVAZ نيز به تدريج سهم خود را در اين بازار از دست دادند. در ادامه گزارش با نگاهي اجمالي به بازار واردات خودرو روسيه در 9 ماهه نخست سال جاري ميلادي، آمار مربوط به تعداد فروش و همچنين كاهش برندهاي محبوب خودرو در اين كشور مطالبي ارايه مي‌شود. براساس آمار و اطلاعات ارايه شده از سوي انجمن كسب و كارهاي اروپايي (AEB) اگرچه فروش خودروي سواري جديد و خودروي تجاري سبك در فدراسيون روسيه درماه سپتامبر در مقايسه با تابستان 2022 افزايش داشته است، اما حجم فروش اين خودروها در 9 ماهه منتهي به سپتامبر 2022 كه بالغ بر 506.661 دستگاه است در مقايسه با مدت مشابه سال قبل (1.260.111دستگاه خودرو) درحدود 59.8 درصد كاهش يافته است. گزارش اين انجمن مي‌افزايد كه در دوره مورد بررسي، خودروهاي شاسي بلند با فروشي بالغ بر 242.723 دستگاه (9/47 درصد) در ميان روس‌ها محبوب‌ترين خودروها به شمار مي‌روند. خودروهاي تجاري در بازار روسيه با فروش 52878 دستگاه (4/10درصد) در جايگاه دوم قرار دارد.ماشين‌هاي وانت‌بار با 3903 دستگاه (0.8درصد) و پس از آن وسايل نقليه الكتريكي با 333 دستگاه در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. در ماه سپتامبر 46 هزار و 698 دستگاه خودرو در روسيه به فروش رسيده كه اين ميزان نسبت به سپتامبر 2021 (115 هزار و 599 دستگاه) در حدود59.6 درصد كاهش داشته است. البته مقايسه اين ماه با ماه‌هاي تابستان 2022 بيانگر افزايش فروش خودرو در ماه سپتامبر است و روند افزايشي را به ثبت رسانده است. بدين معني كه در ژوئن 27761 خودرو، در ماه جولاي 32412 و در ماه آگوست 41698 دستگاه خودرو در روسيه فروخته شده است.با عنايت به نتايح بررسي‌هاي به عمل آمده در اين گزارش، در پايان 9 ماهه نخست سال جاري ميلادي، تقريبا تمام شركت‌هاي موجود در ليست 25 برند محبوب در روسيه از افت فروش برخوردار بودند كه دليل اصلي آن عدم توزيع خودرو توسط نمايندگي‌هاي اين برندهاي مشهور در اين كشور است. البته برخي شركت‌هاي چيني همانند Exeed) +280) و Changan) +4) استثنا بودند. شركت AvtoVAZ به عنوان يك توليد‌كننده داخلي به‌طور سنتي با فروش 123765 دستگاه خودروي جديد خود پيشرو بوده كه در مقايسه با مدت سال قبل 54درصدكاهش فروش داشته است. شركت كيا با فروش 56791 دستگاه خودرو (64-درصد) در رتبه دوم قرار دارد. هيونداي كره نيز نتيجه نااميد‌كننده‌اي داشته و تنها با فروش 49951 دستگاه وسيله نقليه با كاهش 62 درصدي روبه‌رو بوده است. رتبه چهارم كاهشي در اختيار رنو فرانسوي است كه اين كشور را ترك كرده و از ابتداي سال تنها 32958 دستگاه با كاهش 67 درصدي در مقايسه با مدت مشابه سال قبل را در بازار روسيه عرضه كرده است.در مورد محبوب‌ترين مدل‌هايي كه شهروندان روسي در 9 ماهه نسخت 2022 خريداري كردند، مي‌توان به ترتيب اعلام داشت كه لادا گرانتا رتبه اول را در بين پرفروش‌ترين‌ها در دوره مورد بررسي در اين كشور به خود اختصاص داده است و مشتريان تعداد 54929 دستگاه از اين خودرو را خريداري كردند و اين در حالي است كه در سال گذشته 90 هزار و 986 دستگاه از اين نوع خودروها در بازار روسيه فروخته شد. لادا وستا در جايگاه دوم قرار دارد كه 26668 دستگاه فروخته شد در همين مدت در سال 2021 تعداد 82860 دستگاه خودرو فروخته شده بود. خودروهاي كره‌اي كيا ريو نيز با فروش 23872 دستگاه رتبه سوم را كسب كرده است.SUV Lada Niva پس ازاين برند كره‌اي، با فروش 19977 دستگاه رتبه بعدي را به خود اختصاص داده است. در جايگاه پنجم نيز مقرون به صرفه‌ترين خودروي برند كره‌اي هيونداي به نام سولاريس قرار دارد كه در 9 ماهه 2022، روس‌ها 17534 دستگاه از اين سدان را خريداري كردند.