نشر
نوجوان يتيم در جنگ دوم
رمان «موش و گربه» دومين كتاب از سهگانه دانتسيگ گونتر گراس -پس از «طبل حلبي» و پيش از «سالهاي سگ»- است. بخشي از شهرت گراس را به خاطر اين اثر ميدانند. رمان، زندگي نوجوان يتيمي به نام يواخيم مالكه را روايت ميكند. راوي داستان دوست يواخيم است كه پيلنتس نام دارد. پيلنتس در اغلب بخشهاي رمان، يواخيم را كه شخصيت اصلي اثر است به صورت دوم شخص مخاطب قرار ميدهد. داستان در زمان جنگ جهاني دوم و در شهر دانتسيگ (گدانسك) ميگذرد. اين كتاب را در ايران نشر فرزان روز با ترجمه كامران فاني منتشر كرده است.
ايستاندنِ خود در 3 سالگي
«طبل حلبي» بيشك مشهورترين اثر گونتر گراس است. داستان پسري كه تصميم ميگيرد از 3 سالگي بزرگتر نشود. ظاهر او همانطور در كودكي باقي ميماند اما فكر و سن عقلش رشد ميكند. رمان، روايتگر دوره هيتلر در آلمان است و كودك داستان نيز در ماجراها نقشآفريني ميكند. جداي از ظاهر ناقصالخلقه شخصيت اصلي رمان كه سبب آزار ديگران است، او با ذكاوت غريبش نيز سعي ميكند از احساسات ديگران سوءاستفاده كند كه به نوعي نشان از شرايط زماني جامعه آلمان در دوره نازيها دارد. «طبل حلبي» را نشر نيلوفر با ترجمه سروش حبيبي منتشر كرده است.
سگها، قهرمانان رمان
گونتر گراس در «سالهاي سگ» نيز روايت خود را بر دورهاي تاريخي از قرن بيستم و اتفاقات ربع دوم اين قرن متمركز ميكند. اين اثر دو شخصيت اصلي دارد به نامهاي ادي آمسل و والتر ماترن كه ارتباطشان شكلي نقيضهگون دارد و در عين كشش با حدي از تنفر نيز همراه است. همانطور كه مترجم فارسي كتاب هم گفته «قهرمانهاي اين رمان سگها هستند و به فرض به جاي اينكه از هيتلر نام برده شود از سگ او سخن به ميان ميآيد.» «سالهاي سگ» را نشر نيلوفر با ترجمه حسن نقرهچي منتشر كرده است.
شعري عليه اسراييل
«آن چه بايد گفته شود» شعر منثوري است كه گونتر گراس در آن به خطر اسراييل اتمي ميپردازد. روايت سياسي-ادبي او در اين اثر البته متوجه كشورش آلمان هم هست؛ چراكه علنا دادن زيردريايي كلاس ۶ دلفين با قابليت كلاهك هستهاي از آلمان به اسراييل را به انتقاد ميگيرد و آن را كمك به تجاوزگري اسراييل و تعرض به خاك ديگر كشورها ميداند. او در اين اثر، كار آلمان را نوعي استقبال از يك جنايت محتمل برميشمارد. اين شعر منثور 4 آوريل 2012 وقتي در روزنامه زوددويچه تسايتونگ آلمان منتشر شد، وزير كشور اسراييل گراس را عنصري نامطلوب خواند.