پالس مثبت بازار ارز به اظهارات فرزين يا به اتحاديه اروپا؟
گروه اقتصادي| روز گذشته بازار ارز بعد از چند روز نوسان در سقف تاريخي 45 هزار توماني از اين كانال عقب‌نشيني كرد. شايد يكي از دلايل اين اتفاق پالس‌هاي مثبت مقامات اروپايي مبني بر اين بود كه فعلا قصد ندارند سپاه را در ليست گروه‌هاي تروريستي قرار دهند. 5 روز پيش نمايندگان پارلمان اروپا در قطعنامه‌اي خواهان ورود سپاه به ليست گروه‌هاي تروريستي شدند. اما پس اين پيام اروپا به تهران و واكنش تند مقامات ارشد ايران، كشورهاي اروپايي در پيام‌هاي جداگانه رسمي و غيررسمي اعلام كردند به دنبال ورود قريب‌الوقوع سپاه به ليست تروريستي نيستند. در اين ميان محمدرضا فرزين رييس كل بانك مركزي در دومين گفت‌وگوي تلويزيوني خود اعلام مي‌كند كه خواهان عرضه ارز و سكه به بازار است. به باور تحليلگران همزماني اين رويدادها منجر شد روز گذشته روند صعودي نرخ‌ها در بازار متوقف شود. نه تنها روز دوشنبه رشد صعودي نرخ‌ها متوقف شد، بلكه كاهشي شد.
فرزين چه گفت؟
يكشنبه شب رييس كل بانك مركزي در دومين گفت‌وگوي خبري خود از راه‌اندازي بازار مبادله طلا و ارز تا دو هفته آينده خبر داد. به نقل از خبرگزاري‌ها او گفت: بازار مبادله ارز و طلا تا دو هفته ديگر راه‌اندازي خواهد شد و در سامانه‌اي كه تحت عنوان ناخدا طراحي شده، اگر كسي بيماري در خارج از كشور دارد يا شركت هواپيمايي، آژانس گردشگري و ... به ارز نياز دارد همه اينها در بازار مبادله ارز و طلا وارد خواهند شد و نياز همه آنها را تامين مي‌كنيم. البته اينگونه تامين ارز در بازار مبادله ارز و طلا براساس مستندات ارايه شده از سوي متقاضيان است. فرزين افزود: در اين بازه زماني بخشنامه‌اي صادر كرديم و براساس آن صرافي‌ها مجازند كه خريد و فروش ارز را انجام دهند و اگر قبلا هر نفر مي‌توانست ۲۰۰۰ يورو ارز از صرافي تامين كند هم‌اكنون به ۵۰۰۰ يورو افزايش پيدا كرده است. اگر كسري در اين زمينه وجود داشته باشد و صرافي‌ها با كسري مواجه شوند از طريق بانك مركزي آن را جبران و تامين خواهيم كرد.
او ادامه داد: بانك مركزي توانايي تامين اسكناس را دارد. زماني كه سامانه ناخدا راه بيفتد مستندات آن را هم ارايه مي‌كنم. فرزين گفت: اگر از روز سه‌شنبه كه خريد و فروش ارز توسط صرافي‌ها آغاز مي‌شود محدوديتي براي صرافي‌ها به وجود بيايد در بازار متشكل در قالب حراج به آنها ارز مي‌فروشيم و به دنبال اين هستيم كه در بازار آزاد به يك نرخ‌ساز تبديل شويم. همچنين در بازار مبادله ارز و طلا علاوه بر اسكناس، حواله را هم راه‌اندازي مي‌كنيم و در آينده و پس از تامين همه نيازهاي ارزي به دنبال استفاده از ديگر ابزارهاي لازم و ممكن مانند سوآپ هم خواهيم رفت.
رفع ابهام از يك بخشنامه
فرزين درباره ابهامات مطرح‌شده در زمينه بخشنامه اخير صادرشده براي صرافي‌ها گفت: پس از صدور اين بخشنامه ابهاماتي مطرح شد كه آن را توضيح خواهم داد. يكي از اين مسائل اين بود كه گفتيم رفع تعهد ارزي يعني خريد و فروش ارز صادراتي توسط بانك مركزي صورت بگيرد اما در مقابل به صرافي‌ها اجازه خريد و فروش ارز را داديم. از سوي ديگر تصويري ايجاد شده كه محدوديت براي خريد و فروش ارز توسط صرافي‌ها به وجود آمده است اما در اين بخشنامه به صرافي‌ها اجازه داديم تا سقف ۳۰ هزار يورو ارز خريداري كنند و اگر به عنوان مثال صرافي‌اي ۱۰۰ هزار يورو ارز خريد بايد ۷۰ هزار تاي آن را بفروشد. او افزود: در بخشنامه جديد فرصت حضور جديدي به صرافي‌ها داده‌ايم و به آنها گفته‌ايم به هر فرد مي‌توانند تا ۵۰۰۰ يورو ارز بفروشند و اگر محدوديت سقف خريد براي صرافي‌ها تعيين كرديم به دليل اين است كه مي‌خواهيم معاملات ارز به سمت عرضه مثبت باشد.
تفاوت نرخ جهانگيري و نرخ فرزين
فرزين در واكنش به انتقادات درخصوص ثبات نرخ ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ توماني نيما نيز گفت: تفاوت‌هايي بين ميانگين ۲۸ هزار و ۵۰۰ توماني اعلام‌شده با ارز ۴۲۰۰ توماني وجود دارد. اولا از ابتدا مكلف بوديم كه ارز را به نرخ ETS عرضه كنيم كه در روزي كه اين كار را مي‌خواستيم انجام بدهيم نرخ ETS معادل ۲۹ هزار تومان بود؛ بنابراين ميانگين قيمت ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تفاوت محسوسي با آن نداشت. او افزود: از سوي ديگر ميانگين قيمت ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان با توجه به تعيين قيمت ۲۳ هزار توماني دلار در بودجه مي‌تواند بودجه دولت را به تعادل برساند، چراكه حتي بيشتر از آن است. البته ممكن است براي تامين نياز كالاهاي اساسي آن را با دو درصد پايين‌تر از اين نرخ هم عرضه كنيم. چرا كه نمي‌خواهيم كالاهاي اساسي مورد نياز مردم بيشتر از اين با افزايش قيمت مواجه شود. اما براي برخي صادركنندگان كه ممكن است براي عرضه ارزشان با اين قيمت دچار مشكل شوند با روش‌هاي جديد بازارسازي آن را جبران مي‌كنيم؛ بنابراين متوسط قيمت اعلام شده براي نرخ ارز تعادل را براي دولت، مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان فراهم مي‌كند و به همين دليل مي‌تواند قابل اعتماد باشد.